เอเอฟพี - อาเซียนเตรียมบรรลุข้อตกลงการค้าเสรีขั้นสุดท้ายกับอินเดีย และเปิดเจรจากับออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ ภายในสัปดาห์นี้ สะท้อนถึงความสำคัญของข้อตกลงระดับภูมิภาคขณะที่ความหวังของกลไกการค้าโลกเลือนลางลง
เป็นที่คาดว่ารัฐมนตรีเศรษฐกิจของสมาคมประชาชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) ที่เริ่มต้นประชุมกันในวันนี้จนถึงวันศุกร์ (25-29) ที่สิงคโปร์ จะสามารถบรรลุผลสรุปสุดท้ายของข้อตกลงการค้ากับอินเดีย หลังจากตกลงกันได้ในระดับเจ้าหน้าที่อาวุโสตั้งแต่ต้นเดือน โดยข้อตกลงฉบับนี้จะครอบคลุมการค้ามูลค่านับพันล้านดอลลาร์ และมีกำหนดลงนามร่วมกันในการประชุมระดับผู้นำเดือนธันวาคมนี้
นอกจากนี้ รัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนยังจะเจรจาข้อตกลงการค้ากับรัฐมนตรีของออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ ที่มีกำหนดลงนามเดือนธันวาคมเช่นเดียวกัน
ทั้งนี้ ก่อนหน้านี้ อาเซียนได้ทำข้อตกลงที่จะลดอุปสรรคการค้าสินค้าและบริการอย่างค่อยเป็นค่อยไป กับจีนและเกาหลีใต้ รวมทั้งลงนามข้อตกลงการเป็นหุ้นส่วนธุรกิจกับญี่ปุ่น ซึ่งจะครอบคลุมด้านการลงทุนด้วย
การเชื่อมสัมพันธ์เพิ่มขึ้นมาอีกกับอินเดียและสองชาติจากแปซิฟิก ย่อมจะทำให้อาเซียนบรรลุเป้าหมายในการเป็นหุ้นส่วนการค้ากับบรรดาประเทศสำคัญในย่านเอเชีย-แปซิฟิก และอาจเป็นแรงกระตุ้นสำหรับเขตการค้าเสรีระดับภูมิภาคในอนาคต
ปัจจุบันเขตการค้าเสรีของทางอาเซียนเอง ครอบคลุมสินค้า 90% ที่กำหนดอัตราภาษีศุลกากรไว้ระหว่าง 0-5%
สัปดาห์นี้ยังเป็นที่คาดว่ารัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนจะหารือเกี่ยวกับผลกระทบจากภาวะน้ำมัน-อาหารแพง และแนวโน้มเศรษฐกิจโลกชะลอตัวที่จะมีผลต่อเศรษฐกิจในภูมิภาค ทว่า ประเด็นที่จะมีการตอกย้ำมากที่สุดน่าจะเป็นเรื่องความพยายามในการสร้างตลาดเดียวและฐานการผลิตภายในปี 2015 เพื่อยกระดับอาเซียนท่ามกลางการแข่งขันดุเดือดจากจีนและอินเดีย
มารี ปังเกสตู รัฐมนตรีพาณิชย์อินโดนีเซีย มองว่า มีแนวโน้มที่อาเซียนจะมุ่งเน้นการบรรลุและเสริมสร้างข้อตกลงการค้าเสรี (เอฟทีเอ) กับชาติต่างๆ เหล่านี้เป็นรายๆ ไป มากกว่าการวางแผนสร้างเขตการค้าเสรีเขตเดียวที่ประกอบด้วย 16 ชาติภายในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก อันจะครอบคลุมประชากรครึ่งหนึ่งของโลกทีเดียว
อย่างไรก็ดี ปังเกสตู เสริมว่า เอฟทีเออาจค่อยๆ พัฒนาขยายตัวต่อไปได้อีกในอนาคต พร้อมตั้งข้อสังเกตว่า ข้อตกลงที่อาเซียนทำกับแต่ละประเทศมีโครงสร้างคล้ายคลึงกัน
กระนั้น เอฟทีเอระดับภูมิภาคอาจได้รับการส่งเสริมอย่างจริงจังอีกครั้ง หลังจากความพยายามผ่าทางตันในการเจรจาการค้าโลกรอบโดฮา ที่ยืดเยื้อมา 7 ปีล้มเหลวลง เมื่อเดือนที่แล้ว จากกรณีพิพาทระหว่างอินเดียกับสหรัฐฯ ในประเด็นสินค้าเกษตร
เมื่อไม่นานมานี้ ธนาคารเพื่อการพัฒนาแห่งเอเชีย (เอดีบี) ได้ทำการศึกษาในหัวข้อภูมิภาคนิยม โดยระบุว่าการผนึกเอฟทีเอหลายฉบับเข้าด้วยกันกลายเป็นเอฟทีเอระดับภูมิภาค รวมถึงการยอมรับแนวทางปฏิบัติที่จะนำไปสู่เอฟทีเอระดับภูมิภาคและอนุภูมิภาค จะนำมาซึ่งผลประโยชน์มากมายมหาศาล
ทว่า ในขั้นตอนการผลักดันความสัมพันธ์ทางการค้า เอเชียยังมีงานหนักในการประสานตลาดการเงินที่ทั้งใหญ่และซับซ้อนกว่าเมื่อทศวรรษที่แล้วมาก นอกจากนั้น เอเชียยังต้องทำให้แน่ใจว่าพัฒนาการทางเศรษฐกิจจะส่งผลประโยชน์ไปถึงประชาชนหมู่มาก โดยเฉพาะคนจน ด้วยการขจัดอุปสรรคในตลาดแรงงาน ลงทุนเพื่อเสริมสร้างทักษะแรงงาน และสร้างโครงสร้างพื้นฐานเพื่อเชื่อมโยงภูมิภาคที่อ่อนแอกับศูนย์กลางเศรษฐกิจ
รายงาน ปิดท้ายว่า เอเชียมาถูกทางแล้ว โดยเริ่มเห็นเค้าลางของชุมชนเศรษฐกิจที่มีเข้มแข็ง มั่งคั่ง และมีวิสัยทัศน์ เชื่อมโยงกับตลาดโลก โดยมีความรับผิดชอบและมุ่งมั่นที่จะผลักดันตัวเองในระดับโลก
