แพทย์เผยสาเหตุแข้งเดนมาร์กหัวใจหยุดเต้นคาสนามบอล

นพ.รังสฤษฎ์ กาญจนะวณิชย์ ผู้เชี่ยวชาญโรคหัวใจ โพสต์เฟซบุ๊ก ระบุว่า ข่าว Christian Eriksen นักฟุตบอลชาวเดนมาร์กที่หัวใจหยุดเต้นขณะกำลังแข่งฟุตบอลยูโรเมื่อคืนนี้ ช็อคแฟนบอลและอีกหลายๆคนทั่วโลก

คำถามที่หลายคนคงอยากทราบคือมันเกิดอะไรขึ้น คนที่ดูแข็งแรงเป็นนักกีฬาทำไมอยู่ดีๆหัวใจหยุดเต้นได้ ภาวะหัวใจหยุดเต้นจนเสียชีวิตกระทันหันในนักกีฬาพบได้ราว 1-2 ในแสนราย

สาเหตุเป็นได้ตั้งแต่ โรคหัวใจที่พยาธิสภาพชัดเจน (structural heart disease) และจากสาเหตุที่ ไม่พบความผิดปกติของโครงสร้างหัวใจที่ชัดเจน (non structural heart disease) โดยทั่วไป โรคหัวใจที่มีพยาธิสภาพชัดเจน เช่น

โรคกล้ามเนื้อหัวใจหนา Hypertrophic cardio myopathy
โรคหัวใจโต Dilated cardiomyopathy
โรคลิ้นหัวใจพิการ valvular heart disease

นักกีฬาอาชีพเหล่านี้จะมีการ screen หาอย่างดีแล้ว ไม่น่าพลาด แต่อาจมีพยาธิสภาพบางอย่างที่ตรวจหายากต้องใช้การตรวจพิเศษเฉพาะ ได้แก่ โรคความผิดปกติของหลอดเลือดหัวใจ เช่น
Anomalous coronary artery disease
โรคทางเดินหลอดเลือดหัวใจผิดปกติแต่กำเนิด ไปเดินลอดระหว่าง หลอดเลือดใหญ่ 2 เส้น (pulmonary artery / aorta) ทำให้โดนบีบรัดเวลาออกแรง หรือในนักกีฬาที่เริ่มมีอายุ ก็อาจมีโรคผนังหลอดเลือดหัวใจแข็ง atherosclerosis ถ้ามีปัจจัยเสี่ยง อย่างไขมันในเลือดสูง

แต่นอกจากโรคที่สามารถตรวจพบความผิดปกติทางโครงสร้างหัวใจเหล่านี้
ยังมีโรคที่เป็นความผิดปกติทางระบบไฟฟ้า
ซึ่งไม่อาจตรวจพบโดยการใช้วิธีตรวจทั่วไปอย่าง ตรวจ echo CT หรือ MRI ได้
เช่น โรคไหลตาย Brugada syndrome Long QT syndrome Catecholaminergic polymorphic VT WPW syndrome หรือความผิดปกติของเกลือแร่ในร่างกาย เช่น potassium magnesium ในเลือดต่ำมากๆ
นอกจากนี้ยังมีภาวะ Commotio cordis ซึ่งเกิดจากการกระทบกระแทกบนทรวงอกอย่างรุนแรงทำให้เกิดไฟฟ้าลัดวงจรภายในหัวใจ

ภาวะนี้พบได้ในนักกีฬาอายุน้อยๆ
(เมื่อคืนตอนเกิดเหตุไม่เห็นว่า Erickson โดนกระแทกหน้าอกอย่างรุนแรง)
แม้เป็นเหตุการที่เกิดไม่บ่อย แต่มันจะ เป็นความสูญเสียที่ไม่ควรเกิดขึ้น ท่ามกลางคนดูนับหมื่น

การเตรียมพร้อมของสนามแข่งในการช่วยฟื้นคืนชีพจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งยวด
จะต้องมีบุคลากรซึ่งมีความรู้ความสามารถในการทำ CPR และมีเครื่องกระตุกไฟฟ้าหัวใจ AED เตรียมพร้อมเสมอ

ผมไม่ได้ดูถ่ายทอดสดเมื่อคืน แต่ตามข่าวเห็นว่า Eriksen ได้รับการทำ CPR (และ defibrillation ?) ทันทีบนสนาม
เห็นภาพเพื่อนร่วมทีม ยืนล้อมวง ทีมแพทย์ที่กำลังช่วยเหลือ ไม่ให้ภาพ Eriksen ที่อยู่ในสภาพสิ้นสติปรากฎต่อสายตาคนทั้งโลก
ตามข่าวทราบว่า Eriksen ตื่นรู้ตัวแล้ว
และขอให้เพื่อนแข่งต่อในครึ่งหลังเพื่อเดนมาร์ก

ผมขอชื่นชม การตอบสนองต่อวิกฤตครั้งนี้ของทุกๆคนที่เกี่ยวข้องครับ เพื่อป้องกันการสูญเสียชีวิตของนักกีฬา ที่ให้ความสุขกับคนดูและคนรักของเขา