นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยถึงแนวทางการดูแลผู้สูงอายุในช่วงการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ว่า จากรายงานผู้ติดโรคโควิด-19 พบว่าผู้สูงอายุส่วนใหญ่ติดเชื้อมาจากคนใกล้ชิด ที่สำคัญคือกลุ่มที่มีอายุมากกว่า 70 ปี หากติดเชื้อจะมีโอกาสเสียชีวิตสูงกว่ากลุ่มอื่น เนื่องจากสภาพร่างกายไม่แข็งแรง และมีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ดี หรือโรคเรื้อรังอื่นๆ
ดังนั้น กระทรวงสาธารณสุขจึงขอให้ประชาชนมุ่งเน้นการดูแลผู้สูงอายุ ทั้งการป้องกันการติดเชื้อ และการป้องกันการถดถอยของร่างกายและสมอง เนื่องจากต้องเก็บตัวอยู่บ้านเป็นเวลานาน โดยยึดหลัก 5 อ. คือ อาหาร อารมณ์ ออกกำลังกาย เอนกายพักผ่อน และออกห่างสังคมนอกบ้าน
ทั้งนี้ ผู้สูงอายุแบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่ม กลุ่มแรก คือ กลุ่มที่ช่วยเหลือตัวเองได้ดี คือกลุ่มที่มีชีวิตค่อนข้างแอคทีฟ ยังมีแรงอยู่ มักจะชอบมีปฏิสัมพันธ์นอกบ้าน ซึ่งช่วงนี้อาจจะให้เก็บตัวอยู่บ้านมากขึ้น กลุ่มที่ 2 คือ กลุ่มติดบ้าน กลุ่มนี้ค่อนข้างปลอดภัย แต่ในความเป็นจริงก็ต้องระวังตัว เพราะคนในครอบครัวอาจจะนำเชื้อจากข้างนอกมาติดตามที่มีข่าวเป็นระยะๆ วิธีแก้คือ เมื่อกลับมาจากนอกบ้านต้องล้างมือ อาบน้ำสระผมก่อนที่จะมีปฏิสัมพันธ์กับผู้สูงอายุในบ้าน
สุดท้าย คือ กลุ่มติดเตียง ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มย่อย คือ กลุ่มที่ดูแลที่บ้าน ดูเผินๆ เหมือนจะปลอดภัยเพราะไม่ได้ไปไหน แต่ต้องมีคนดูแลใกล้ชิดต้องระวัง ขอให้มีการวัดไข้ก่อนที่จะมาดูแลผู้สูงอายุในบ้าน มีที่ล้างมือฟอกสบู่ให้เรียบร้อยก่อนที่จะมาดูแลผู้สูงอายุในบ้าน ส่วนอีกกลุ่ม คือ กลุ่มผู้สูงอายุติดเตียงที่อยู่ที่สถานดูแลผู้สูงอายุ (เนอร์สซิงโฮม) หรือสถานพยาบาลทั้งของภาครัฐและเอกชน ถ้าอยู่ในสถานที่ดูแลอยู่แล้วก็ค่อนข้างจะปลอดภัย แต่ต้องเน้นการคัดกรองคนที่มาเยี่ยม คัดกรองบุคลากรที่เป็นผู้ดูแล ตามสเตป และที่สำคัญต้องเฝ้าดูแลอาการผู้สูงอายุ หากมีผู้สูงอายุคนใดติดเชื้อต้องรีบแยกเข้าห้องแยกทันที
สำหรับผู้สูงอายุที่มีโรคเรื้อรังหลีกเลี่ยงการไปโรงพยาบาล โดยหากอาการทั่วไปดี คงที่ ผลการตรวจล่าสุดคงที่ ไม่มีปัญหา ให้รับยาทางไปรษณีย์ รับยาร้านยาใกล้บ้าน เลื่อนนัดให้นานขึ้น หรือให้คำปรึกษาทางไกล หากเป็นผู้ป่วยที่อาการแย่ลงหรือผลการตรวจล่าสุดมีปัญหา ให้มาตรวจตามนัดหรือใช้วิธีปรึกษาทางไกล แต่หากมีอาการเจ็บป่วยรุนแรงฉุกเฉินไปห้องฉุกเฉินได้ตลอด 24 ชั่วโมง
นอกจากนี้ ยังพบว่าผู้สูงอายุติดเชื้ออาจแสดงอาการไม่ตรงไปตรงมา อาจไม่มีไข้ ตัวไม่ร้อน ไอไม่ชัด บอกไม่ได้ว่าเจ็บคอ จึงต้องสังเกตอาการอื่นด้วย เช่น หายใจเร็ว หอบ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร รับอาหารทางสายยางไม่ได้ ซึม สับสนเฉียบพลัน หรือความสามารถในการช่วยเหลือตัวเองลดลงอย่างรวดเร็ว หากพบอาการดังกล่าวควรรีบปรึกษาแพทย์ โรงพยาบาลที่ดูแลประจำ
