ฟิลิปปินส์ยืนยันจีนไม่ได้เป็นผู้ชนะจาก “แถลงการณ์ร่วมอาเซียน” เนื่องจากไม่ใช่เวทีวิจารณ์กรณีพิพาททะเลจีนใต้ ด้านจอห์น เคร์รี รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ประกาศย้ำสนับสนุนมะนิลาในการเปิดเจรจากับแดนมังกร ขณะที่ปักกิ่งตำหนิ “คำแถลงการณ์ อเมริกา-ออสเตรเลีย-ญี่ปุ่น” ไม่รู้จักกาลเทศะและไม่สร้างสรรค์ ชี้พยายามสุมไฟทั้งที่ประเทศในภูมิภาคต้องการผ่อนคลายสถานการณ์
เปอร์เฟ็กโต ยาซาย รัฐมนตรีต่างประเทศฟิลิปปินส์ แถลงที่กรุงมะนิลาเมื่อวันพุธ (27 ก.ค.) ยืนยันว่า ฟิลิปปินส์ไม่ได้พยายามขอความสนับสนุนจากสมาคมอาเซียนหรือนานาชาติ สำหรับกรณีคำตัดสินของศาลอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศที่กรุงเฮก ที่บอกปัดไม่ยอมรับข้ออ้างสำคัญของจีนในการถือกรรมสิทธิ์เหนือดินแดนจำนวนมากในทะเลจีนใต้ รวมทั้งฟิลิปปินส์ก็ไม่ต้องการผลักดันประเด็นนี้จนกระทั่งเสี่ยงที่จะทำให้อาเซียนแตกแยกหรือกลายเป็นการยั่วยุจีน
คำแถลงนี้มีขึ้นภายหลังยาซายเดินทางกลับจากการประชุมประจำปีรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนที่ลาวช่วงต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา ซึ่งปรากฏว่าแถลงการณ์ร่วมของเหล่ารัฐมนตรีอาเซียน ไม่ได้ระบุพาดพิงถึงคำตัดสินเมื่อวันที่ 12 กรกฎาคมของศาลอนุญาโตตุลาการถาวร ณ กรุงเฮก
รัฐมนตรีต่างประเทศแดนตากาล็อกสำทับว่า รายงานที่ว่า จีนชนะในเวทีประชุมอาเซียนเนื่องจากมะนิลาตกลงที่จะไม่กล่าวถึงคำตัดสินของศาลอนุญาโตตุลาการนั้นไม่เป็นความจริง เพราะประเด็นดังกล่าวเป็นเรื่องของฟิลิปปินส์กับจีนเท่านั้น จึงไม่ควรนำเข้าหารือในอาเซียน ดังนั้น จึงไม่มีผู้แพ้ผู้ชนะในการประชุมที่เวียงจันทน์ และแถลงการณ์ร่วมคือชัยชนะของอาเซียนทั้งหมด
ขณะเดียวกัน เคร์รีที่เดินทางเยือนมะนิลาภายหลังเข้าร่วมการประชุมที่เวียงจันทน์เช่นกัน ได้แสดงความพอใจกับแถลงการณ์ร่วมดังกล่าวเนื่องจากสะท้อนว่า สมาชิกอาเซียนสนับสนุนตัวบทกฎหมาย
ทั้งนี้ นักการทูตเผยว่า ในตอนแรกฟิลิปปินส์และเวียดนามต้องการให้แถลงการณ์ร่วมของอาเซียนอ้างอิงถึงคำตัดสินของศาลกรุงเฮก รวมทั้งเรียกร้องให้เคารพกฎหมายทางทะเลระหว่างประเทศ ทว่า กัมพูชาซึ่งเป็นพันธมิตรเหนียวแน่นของจีนในอาเซียน คัดค้านและเห็นดีกับปักกิ่งในการเรียกร้องให้เปิดการเจรจาทวิภาคี ทำให้ที่สุดแล้วมะนิลาต้องยอมถอย เนื่องจากกลัวว่า อาเซียนจะไม่สามารถออกแถลงการณ์ร่วมได้ เป็นครั้งที่สองในประวัติศาสตร์รอบ 49 ปีของสมาคม
เปอร์เฟ็กโต ยาซาย รัฐมนตรีต่างประเทศฟิลิปปินส์ แถลงที่กรุงมะนิลาเมื่อวันพุธ (27 ก.ค.) ยืนยันว่า ฟิลิปปินส์ไม่ได้พยายามขอความสนับสนุนจากสมาคมอาเซียนหรือนานาชาติ สำหรับกรณีคำตัดสินของศาลอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศที่กรุงเฮก ที่บอกปัดไม่ยอมรับข้ออ้างสำคัญของจีนในการถือกรรมสิทธิ์เหนือดินแดนจำนวนมากในทะเลจีนใต้ รวมทั้งฟิลิปปินส์ก็ไม่ต้องการผลักดันประเด็นนี้จนกระทั่งเสี่ยงที่จะทำให้อาเซียนแตกแยกหรือกลายเป็นการยั่วยุจีน
คำแถลงนี้มีขึ้นภายหลังยาซายเดินทางกลับจากการประชุมประจำปีรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนที่ลาวช่วงต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา ซึ่งปรากฏว่าแถลงการณ์ร่วมของเหล่ารัฐมนตรีอาเซียน ไม่ได้ระบุพาดพิงถึงคำตัดสินเมื่อวันที่ 12 กรกฎาคมของศาลอนุญาโตตุลาการถาวร ณ กรุงเฮก
รัฐมนตรีต่างประเทศแดนตากาล็อกสำทับว่า รายงานที่ว่า จีนชนะในเวทีประชุมอาเซียนเนื่องจากมะนิลาตกลงที่จะไม่กล่าวถึงคำตัดสินของศาลอนุญาโตตุลาการนั้นไม่เป็นความจริง เพราะประเด็นดังกล่าวเป็นเรื่องของฟิลิปปินส์กับจีนเท่านั้น จึงไม่ควรนำเข้าหารือในอาเซียน ดังนั้น จึงไม่มีผู้แพ้ผู้ชนะในการประชุมที่เวียงจันทน์ และแถลงการณ์ร่วมคือชัยชนะของอาเซียนทั้งหมด
ขณะเดียวกัน เคร์รีที่เดินทางเยือนมะนิลาภายหลังเข้าร่วมการประชุมที่เวียงจันทน์เช่นกัน ได้แสดงความพอใจกับแถลงการณ์ร่วมดังกล่าวเนื่องจากสะท้อนว่า สมาชิกอาเซียนสนับสนุนตัวบทกฎหมาย
ทั้งนี้ นักการทูตเผยว่า ในตอนแรกฟิลิปปินส์และเวียดนามต้องการให้แถลงการณ์ร่วมของอาเซียนอ้างอิงถึงคำตัดสินของศาลกรุงเฮก รวมทั้งเรียกร้องให้เคารพกฎหมายทางทะเลระหว่างประเทศ ทว่า กัมพูชาซึ่งเป็นพันธมิตรเหนียวแน่นของจีนในอาเซียน คัดค้านและเห็นดีกับปักกิ่งในการเรียกร้องให้เปิดการเจรจาทวิภาคี ทำให้ที่สุดแล้วมะนิลาต้องยอมถอย เนื่องจากกลัวว่า อาเซียนจะไม่สามารถออกแถลงการณ์ร่วมได้ เป็นครั้งที่สองในประวัติศาสตร์รอบ 49 ปีของสมาคม
