รายงานข่าวแจ้งว่า ม.ร.ว.ปรีดิยาธร เทวกุล รองนายกรัฐมนตรี ได้มีการทำหนังสือถึงนายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ ประธานคณะกรรมาธิการ (กมธ.) ยกร่างรัฐธรรมนูญ เพื่อเสนอปรับปรุงแก้ไขร่างรัฐธรรมนูญในส่วนที่เกี่ยวกับการคลังและงบประมาณ โดยมีทั้งสิ้น 5 ประเด็น อาทิ มาตรา 199 เพื่อแก้ไขปัญหานโยบายประชานิยม โดยได้เสนอว่า “การดำเนินนโยบายการคลังและงบประมาณของรัฐ ต้องเป็นไปตามหลักธรรมาภิบาล หลักประสิทธิภาพ และความคุ้มค่า หลักการวินัยทางการคลัง และหลักความเป็นธรรมในสังคม
เพื่อป้องกันการดำเนินนโยบายซึ่งมุ่งสร้างความนิยมทางการเมืองที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อเศรษฐกิจของประเทศและประชาชนในระยะยาว การอนุมัตินโยบายมาตรการ หรือโครงการใดๆ ให้มีการวิเคราะห์ภาระงบประมาณและภาระทางการคลังทั้งในระยะสั้นและระยะยาว ผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคม และให้ระบุประมาณและแหล่งที่มาของเงินในการสนับสนุนนโยบายดังกล่าว”
ม.ร.ว.ปรีดิยาธรยังเสนอให้ตัดนิยามของเงินแผ่นดินออกทั้งหมด คือตัดมาตรา 200 และแก้ไขใหม่คือ “การจัดเก็บภาษีอากรเพื่อเป็นรายได้แผ่นดินจะต้องเก็บจากฐานภาษีต่างๆ ให้ครบฐาน ทั้งจากฐานรายได้ ฐานการซื้อขาย และจากฐานทรัพย์สิน
การกำหนดนโยบายและอัตราภาษีตามวรรคหนึ่งต้องคำนึงถึงหลักการความเป็นกลาง ความเป็นธรรมในสังคม ความทั่วถึง ตลอดจนความยั่งยืนทางการคลังและข้อผูกพันระหว่างประเทศ”
ที่น่าสนใจคือ การเสนอปรับปรุงมาตรา 204 ซึ่งจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อบรรดาองค์กรอิสระ และองค์การมหาชนต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องของการใช้เงินที่เดิมได้รับการจัดสรรตรงต่างๆ จากภาษีเหล้า-บุหรี่ หรือภาษีบาป ไม่ว่าจะเป็นกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ที่มีงบประมาณจากภาษีบาป 2%, องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ไทยพีบีเอส) ได้งบประมาณจากภาษีบาป 1.5% แต่ไม่เกิน 2,000 ล้านบาทต่อปี และกองทุนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติที่ได้ 2% จากภาษีบาปเช่นกัน
โดยข้อเสนอ ม.ร.ว.ปรีดิยาธรนี้ เพื่อแก้ไขปัญหาการใช้จ่ายขององค์กรอิสระและองค์การมหาชนที่มีงบประมาณแบบอิสระ และไร้การตรวจสอบการใช้จ่ายจากตัวแทนประชาชน โดยต่อไปการใช้จ่าย การก่อหนี้ และภาระผูกพันขององค์กรดังกล่าวต้องกระทำผ่านพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการคลังและการงบประมาณภาครัฐ ซึ่งต้องนำเสนอและผ่านความเห็นชอบจากรัฐสภา
สำหรับมาตรา 204 ที่ ม.ร.ว.ปรีดิยาธรได้เสนอตัดทิ้งทั้งมาตรานั้นระบุว่า “เงินรายได้ของรัฐใดที่กฎหมายกำหนดให้ไม่ต้องนำส่งเป็นรายได้แผ่นดิน เงินนอกงบประมาณ และเงินอื่นใดที่หน่วยงานของรัฐนั้นมีอยู่ ให้หน่วยงานของรัฐนั้นทำรายงานการรับและการใช้จ่ายเงินดังกล่าวเสนอต่อคณะรัฐมนตรีทุกสิ้นปีงบประมาณ และให้คณะรัฐมนตรีรายงานให้สภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาทราบ”
ทั้งนี้ม.ร.ว.ปรีดิยาธรเสนอเนื้อหามาตรา 204 ใหม่โดยระบุว่า “การกำหนดให้เงินรายได้ใดไม่ต้องนำส่งเป็นรายได้แผ่นดินจะกระทำได้ก็แต่โดยบทบัญญัติแห่งกฎหมาย และการตรากฎหมายให้หน่วยงานของรัฐไม่ต้องนำเงินรายได้ส่งเป็นรายได้แผ่นดิน ต้องมีขอบเขตและกรอบวงเงินเท่าที่ไม่กระทบต่อการรักษาวินัยการคลังและต้องคำนึงถึงประสิทธิภาพ ความคุ้มค่าของการใช้จ่ายเงินแผ่นดิน และความจำเป็นในการใช้จ่ายเงินของหน่วยงานของรัฐ
การใช้จ่าย การก่อหนี้ และภาระผูกพันที่มีผลต่อเงินรายได้ตามวรรคหนึ่งต้องอยู่ภายใต้หลักความคุ้มค่า ความโปร่งใส และการรักษาวินัยทางการคลังตามหมวดนี้ ทั้งนี้ ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการคลังและการงบประมาณภาครัฐ
เงินรายได้ของหน่วยงานรัฐใดที่กำหนดให้ไม่ต้องนำส่งเป็นรายได้แผ่นดิน เงินนอกงบประมาณ และเงินอื่นใดที่หน่วยงานของรัฐนั้นมีอยู่ ให้หน่วยงานของรัฐนั้นทำรายงานการรับและการใช้จ่ายเงินดังกล่าว เสนอต่อคณะรัฐมนตรีทุกสิ้นปีงบประมาณ และให้คณะรัฐมนตรีรายงานให้สภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาทราบ”
เพื่อป้องกันการดำเนินนโยบายซึ่งมุ่งสร้างความนิยมทางการเมืองที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อเศรษฐกิจของประเทศและประชาชนในระยะยาว การอนุมัตินโยบายมาตรการ หรือโครงการใดๆ ให้มีการวิเคราะห์ภาระงบประมาณและภาระทางการคลังทั้งในระยะสั้นและระยะยาว ผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคม และให้ระบุประมาณและแหล่งที่มาของเงินในการสนับสนุนนโยบายดังกล่าว”
ม.ร.ว.ปรีดิยาธรยังเสนอให้ตัดนิยามของเงินแผ่นดินออกทั้งหมด คือตัดมาตรา 200 และแก้ไขใหม่คือ “การจัดเก็บภาษีอากรเพื่อเป็นรายได้แผ่นดินจะต้องเก็บจากฐานภาษีต่างๆ ให้ครบฐาน ทั้งจากฐานรายได้ ฐานการซื้อขาย และจากฐานทรัพย์สิน
การกำหนดนโยบายและอัตราภาษีตามวรรคหนึ่งต้องคำนึงถึงหลักการความเป็นกลาง ความเป็นธรรมในสังคม ความทั่วถึง ตลอดจนความยั่งยืนทางการคลังและข้อผูกพันระหว่างประเทศ”
ที่น่าสนใจคือ การเสนอปรับปรุงมาตรา 204 ซึ่งจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อบรรดาองค์กรอิสระ และองค์การมหาชนต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องของการใช้เงินที่เดิมได้รับการจัดสรรตรงต่างๆ จากภาษีเหล้า-บุหรี่ หรือภาษีบาป ไม่ว่าจะเป็นกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ที่มีงบประมาณจากภาษีบาป 2%, องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ไทยพีบีเอส) ได้งบประมาณจากภาษีบาป 1.5% แต่ไม่เกิน 2,000 ล้านบาทต่อปี และกองทุนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติที่ได้ 2% จากภาษีบาปเช่นกัน
โดยข้อเสนอ ม.ร.ว.ปรีดิยาธรนี้ เพื่อแก้ไขปัญหาการใช้จ่ายขององค์กรอิสระและองค์การมหาชนที่มีงบประมาณแบบอิสระ และไร้การตรวจสอบการใช้จ่ายจากตัวแทนประชาชน โดยต่อไปการใช้จ่าย การก่อหนี้ และภาระผูกพันขององค์กรดังกล่าวต้องกระทำผ่านพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการคลังและการงบประมาณภาครัฐ ซึ่งต้องนำเสนอและผ่านความเห็นชอบจากรัฐสภา
สำหรับมาตรา 204 ที่ ม.ร.ว.ปรีดิยาธรได้เสนอตัดทิ้งทั้งมาตรานั้นระบุว่า “เงินรายได้ของรัฐใดที่กฎหมายกำหนดให้ไม่ต้องนำส่งเป็นรายได้แผ่นดิน เงินนอกงบประมาณ และเงินอื่นใดที่หน่วยงานของรัฐนั้นมีอยู่ ให้หน่วยงานของรัฐนั้นทำรายงานการรับและการใช้จ่ายเงินดังกล่าวเสนอต่อคณะรัฐมนตรีทุกสิ้นปีงบประมาณ และให้คณะรัฐมนตรีรายงานให้สภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาทราบ”
ทั้งนี้ม.ร.ว.ปรีดิยาธรเสนอเนื้อหามาตรา 204 ใหม่โดยระบุว่า “การกำหนดให้เงินรายได้ใดไม่ต้องนำส่งเป็นรายได้แผ่นดินจะกระทำได้ก็แต่โดยบทบัญญัติแห่งกฎหมาย และการตรากฎหมายให้หน่วยงานของรัฐไม่ต้องนำเงินรายได้ส่งเป็นรายได้แผ่นดิน ต้องมีขอบเขตและกรอบวงเงินเท่าที่ไม่กระทบต่อการรักษาวินัยการคลังและต้องคำนึงถึงประสิทธิภาพ ความคุ้มค่าของการใช้จ่ายเงินแผ่นดิน และความจำเป็นในการใช้จ่ายเงินของหน่วยงานของรัฐ
การใช้จ่าย การก่อหนี้ และภาระผูกพันที่มีผลต่อเงินรายได้ตามวรรคหนึ่งต้องอยู่ภายใต้หลักความคุ้มค่า ความโปร่งใส และการรักษาวินัยทางการคลังตามหมวดนี้ ทั้งนี้ ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการคลังและการงบประมาณภาครัฐ
เงินรายได้ของหน่วยงานรัฐใดที่กำหนดให้ไม่ต้องนำส่งเป็นรายได้แผ่นดิน เงินนอกงบประมาณ และเงินอื่นใดที่หน่วยงานของรัฐนั้นมีอยู่ ให้หน่วยงานของรัฐนั้นทำรายงานการรับและการใช้จ่ายเงินดังกล่าว เสนอต่อคณะรัฐมนตรีทุกสิ้นปีงบประมาณ และให้คณะรัฐมนตรีรายงานให้สภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาทราบ”
