ประธานาธิบดีเบนิโญ อากีโน แห่งฟิลิปปินส์ ระบุว่า ความพยายามต่างๆ ที่จีนกระทำอยู่เพื่ออ้างกรรมสิทธิ์เหนือดินแดนในทะเลจีนใต้นั้น ไม่ต่างอะไรไปจากการกระทำของนาซีเยอรมันในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 พร้อมกันเขายังเรียกร้องไม่ให้บรรดาผู้นำของโลกทำผิดซ้ำรอยอดีต ทางด้านปักกิ่งยังไม่ได้แสดงปฏิกิริยาตอบโต้อย่างเป็นทางการ คงมีแต่สื่อของทางการซึ่งออกมาตราหน้าประมุขแดนตากาล็อกว่าโง่เขลาไม่รู้เรื่องรู้ราวอะไร อีกทั้งทำตัวแบบนักการเมืองมือสมัครเล่น
ในการให้สัมภาษณ์หนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทมส์ อันทรงอิทธิพลของสหรัฐฯ อากีโนเรียกร้องเหล่าผู้นำของโลก อย่าได้กระทำความผิดด้วยการพะเน้าพะนอโอนอ่อนให้จีน ในขณะที่แดนมังกรกำลังหาทางควบคุมน่านน้ำและหมู่เกาะในทะเลจีนใต้ ที่ช่วงชิงกับชาติอื่นๆ อยู่
“ต้องรอถึงเมื่อไรพวกคุณถึงจะบอกออกมาว่า ‘พอกันที’ แน่นอนทีเดียว โลกจะต้องพูดออกมาอย่างนี้ ลองนึกถึงเหตุการณ์การยกแคว้นซูเดเตนแลนด์ ในความพยายามที่จะพะเน้าพะนอโอนอ่อนให้ฮิตเลอร์เพื่อหลีกเลี่ยงสงครามโลกครั้งที่ 2 ดูเถอะ” หนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทมส์รายงานคำพูดของอากีโน ขณะให้สัมภาษณ์ที่กรุงมะนิลาในวันอังคาร (4 ก.พ.)
ทั้งนี้ อากีโนกำลังกล่าวพาดพิงถึงการที่พวกชาติตะวันตกไม่ได้หนุนหลังเชโกสโลวะเกีย ตอนที่ทหารนาซีเยอรมันภายใต้การนำของ อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ เข้ายึดครองพื้นที่ทางภาคตะวันตกของชาติยุโรปแห่งนี้เมื่อปี 1938 ก่อนที่สงครามโลกครั้งที่ 2 จะปะทุขึ้น
ทางด้านทางการจีนนั้น จนกระทั่งถึงเย็นวันพุธ กระทรวงการต่างประเทศแดนมังกรยังไม่ได้ออกมาแสดงปฏิกริยาใดๆ ต่อการที่อากีโนพูดว่าจีนเหมือนนาซีเยอรมัน ทว่าสำนักข่าวซินหวาของทางการแดนมังกร ได้เผยแพร่บทวิจารณ์ชิ้นหนึ่งที่มีเนื้อหาตอบโต้กลับอย่างเกรี้ยวกราด
“ประธานาธิบดี เบนิโญ เอส อากีโน ที่ 3 แห่งฟิลิปปินส์ ผู้ซึ่งเลือกใช้วิธีการยั่วโทสะในเวลาจัดการกับกรณีพิพาททางทะเลที่เกิดขึ้นกับประเทศจีน ไม่เคยเลยที่จะถูกมองว่าเป็นผู้มีคุณสมบัติอันยิ่งใหญ่คนหนึ่ง สำหรับการได้รับยกย่องเป็นรัฐบุรุษผู้เฉลียวลาดในภูมิภาคนี้” บทวิจารณ์นี้กล่าว
“แต่การโจมตีต่อต้านจีนครั้งล่าสุดของเขาตามที่มีรายงานข่าว โดยที่เขาไร้สติเปรียบเทียบเพื่อนบ้านทางตอนเหนือของเขากับเยอรมนียุคนาซีนั้น ได้เปิดโปงให้เห็นสีสันเนื้อแท้ของเขาว่าเป็นเพราะนักการเมืองมือสมัครเล่นผู้โง่เขลาไม่รู้เรื่องรู้ราวอะไร ไม่ว่าจะเป็นเรื่องประวัติศาสตร์หรือเรื่องความเป็นจริง”
บทวิจารณ์นี้ยืนยันด้วยว่า การที่จีนอ้างกรรมสิทธิ์เหนือดินแดนในทะเลจีนใต้นั้นเป็นสิ่งที่ถูกต้องชอบธรรม ส่วนการเอ่ยพาดพิงถึงสงครามของอากีโนและอาเบะ กลับเป็นสิ่งที่ไม่มีน้ำหนัก
ในการให้สัมภาษณ์หนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทมส์ อันทรงอิทธิพลของสหรัฐฯ อากีโนเรียกร้องเหล่าผู้นำของโลก อย่าได้กระทำความผิดด้วยการพะเน้าพะนอโอนอ่อนให้จีน ในขณะที่แดนมังกรกำลังหาทางควบคุมน่านน้ำและหมู่เกาะในทะเลจีนใต้ ที่ช่วงชิงกับชาติอื่นๆ อยู่
“ต้องรอถึงเมื่อไรพวกคุณถึงจะบอกออกมาว่า ‘พอกันที’ แน่นอนทีเดียว โลกจะต้องพูดออกมาอย่างนี้ ลองนึกถึงเหตุการณ์การยกแคว้นซูเดเตนแลนด์ ในความพยายามที่จะพะเน้าพะนอโอนอ่อนให้ฮิตเลอร์เพื่อหลีกเลี่ยงสงครามโลกครั้งที่ 2 ดูเถอะ” หนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทมส์รายงานคำพูดของอากีโน ขณะให้สัมภาษณ์ที่กรุงมะนิลาในวันอังคาร (4 ก.พ.)
ทั้งนี้ อากีโนกำลังกล่าวพาดพิงถึงการที่พวกชาติตะวันตกไม่ได้หนุนหลังเชโกสโลวะเกีย ตอนที่ทหารนาซีเยอรมันภายใต้การนำของ อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ เข้ายึดครองพื้นที่ทางภาคตะวันตกของชาติยุโรปแห่งนี้เมื่อปี 1938 ก่อนที่สงครามโลกครั้งที่ 2 จะปะทุขึ้น
ทางด้านทางการจีนนั้น จนกระทั่งถึงเย็นวันพุธ กระทรวงการต่างประเทศแดนมังกรยังไม่ได้ออกมาแสดงปฏิกริยาใดๆ ต่อการที่อากีโนพูดว่าจีนเหมือนนาซีเยอรมัน ทว่าสำนักข่าวซินหวาของทางการแดนมังกร ได้เผยแพร่บทวิจารณ์ชิ้นหนึ่งที่มีเนื้อหาตอบโต้กลับอย่างเกรี้ยวกราด
“ประธานาธิบดี เบนิโญ เอส อากีโน ที่ 3 แห่งฟิลิปปินส์ ผู้ซึ่งเลือกใช้วิธีการยั่วโทสะในเวลาจัดการกับกรณีพิพาททางทะเลที่เกิดขึ้นกับประเทศจีน ไม่เคยเลยที่จะถูกมองว่าเป็นผู้มีคุณสมบัติอันยิ่งใหญ่คนหนึ่ง สำหรับการได้รับยกย่องเป็นรัฐบุรุษผู้เฉลียวลาดในภูมิภาคนี้” บทวิจารณ์นี้กล่าว
“แต่การโจมตีต่อต้านจีนครั้งล่าสุดของเขาตามที่มีรายงานข่าว โดยที่เขาไร้สติเปรียบเทียบเพื่อนบ้านทางตอนเหนือของเขากับเยอรมนียุคนาซีนั้น ได้เปิดโปงให้เห็นสีสันเนื้อแท้ของเขาว่าเป็นเพราะนักการเมืองมือสมัครเล่นผู้โง่เขลาไม่รู้เรื่องรู้ราวอะไร ไม่ว่าจะเป็นเรื่องประวัติศาสตร์หรือเรื่องความเป็นจริง”
บทวิจารณ์นี้ยืนยันด้วยว่า การที่จีนอ้างกรรมสิทธิ์เหนือดินแดนในทะเลจีนใต้นั้นเป็นสิ่งที่ถูกต้องชอบธรรม ส่วนการเอ่ยพาดพิงถึงสงครามของอากีโนและอาเบะ กลับเป็นสิ่งที่ไม่มีน้ำหนัก
