“ปิดเมืองล่าลิงลพบุรี” ลิงเริ่มหาย เมืองกลับมาน่าเที่ยว

หลังจาก “ลิง” กลายเป็นปัญหาที่สร้างความเดือดร้อนให้กับชาวเมืองลพบุรีมากว่าสิบปี จนกระทั่งในปี 2567 นี้ ปัญหาดังกล่าวก็ได้รับการแก้ไขอย่างจริงจังเป็นรูปธรรมเสียที ทำให้ในปัจจุบันปริมาณลิงในเขตเมืองลพบุรีลดลงอย่างเห็นได้ชัด และสร้างบรรยากาศการท่องเที่ยวไปในทิศทางที่ดีขึ้น



ลพบุรี “เมืองลิง”
“ลิง” นับเป็นสัตว์คู่เมืองจนกลายเป็นสัญลักษณ์จังหวัดลพบุรี ซึ่งแต่เดิมไม่ได้เกี่ยวกับปริมาณลิง แต่เป็นการผูกเรื่องเชื่อมโยงกับตำนานเมืองลพบุรี ว่าด้วยวรรณกรรมรามเกียรติ์ที่มีหนุมานเป็นทหารเอกของพระราม เมื่อรบชนะแล้วก็ได้บำเหน็จรางวัลเป็นกรุงละโว้ หรือเมืองลพบุรี ไว้ครอบครอง ซึ่งหนุมานก็นำทหารลิงติดตามมาด้วย

ส่วนเรื่องความเชื่อมโยงประวัติศาสตร์กับการเปลี่ยนแปลงเติบโตของเมืองตามยุค กล่าวกันว่า ลพบุรีเคยเป็นเมืองที่อุดมสมบูรณ์ด้วยป่าไม้ เป็นแหล่งอาศัยของลิงป่า จนกระทั่งเมื่อมนุษย์มาอยู่อาศัย มีการขยับขยายของเมือง อาหารการกินลดลง แต่สถานที่ทางประวัติศาสตร์และความเชื่ออย่าง “ศาลพระกาฬ” ยังมีผู้คนมากราบไหว้ บนบานเจ้าพ่อพระกาฬพร้อมทั้งนำอาหารมาเซ่นไหว้ รวมทั้งเลี้ยงลิงที่เชื่อว่าเป็นบริวารเจ้าพ่อ ทำให้ลิงลพบุรี อยู่ร่วมกับคนด้วยกันเรื่อยมา


ลิงช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยว
หนึ่งในเทศกาลประจำปีของลพบุรีที่คนจดจำได้ดี คือ “โต๊ะจีนลิง” ซึ่งจัดมาทั้งหมด 35 ครั้งแล้ว โดยจะจัดขึ้นในวันอาทิตย์สัปดาห์สุดท้ายของเดือนพฤศจิกายนเป็นประจำทุกปี เทศกาลดังกล่าวเป็นการจัดเลี้ยงอาหารทั้งผลไม้และขนมอาหารโปรดให้แก่ลิง จำนวน 4 รอบ บริเวณจุดให้อาหาร ลานด้านหลังพระปรางค์สามยอด และบริเวณศาลพระกาฬ

โต๊ะจีนลิง เกิดขึ้นด้วยวัตถุประสงค์ต้องการให้ลิงที่อาศัยอยู่เขตเมืองได้กินอิ่มเต็มที่อย่างเป็นทางการปีละครั้ง หลังจากที่มนุษย์ขยับขยายเข้ามาสร้างบ้านเมือง จนทำให้ลิงผู้เป็นเจ้าถิ่นตั้งแต่อดีต ต้องลดระดับกลายเป็นเพียงผู้อาศัย โดยเทศกาลดังกล่าวทั้งภาครัฐและเอกชน มองว่าเป็นการกระตุ้นการท่องเที่ยวให้ลพบุรีเป็นที่รู้จักในสายตาชาวโลก โดยเฉพาะการติดอันดับเป็นเทศกาลแปลกของโลกในสื่อต่างประเทศ ทำให้มีนักท่องเที่ยวทั้งไทยและต่างชาติเดินทางมาชม


นอกจากนี้ ภาพของบรรดาฝูงลิง ที่ครอบครองปักหลักอยู่ในพื้นที่ปราสาทขอมโบราณใจกลางเมือง ก็กลายเป็นภาพที่ดูแปลกใหม่ น่าตื่นตาตื่นใจ และหาชมได้ยากสำหรับคนต่างถิ่น โดยลิงลพบุรี ยังเคยปรากฏเป็นคลิปใน Instagram ทางการของบัญชี Apple ซึ่งเป็นผลงานของ “วุฒิศักดิ์ อนรรฆพร” ผู้กำกับโฆษณาชื่อดังชาวไทย เนื้อหานั้นระบุว่า ได้รับมอบหมายจาก Apple เมื่อชาวลพบุรี ในประเทศไทย จัดเทศกาลโต๊ะจีนลิงประจำปี “เป็นวิถีที่คนและลิงอยู่ร่วมกัน จึงอยากเล่าเรื่องราวว่า ลิงมีปฏิกิริยากับอาหารในอาณาจักรของพวกมันอย่างไร”


ลิงสร้างปัญหาให้แก่มนุษย์ เริ่มกลายเป็น “Planet of the Apes”
แม้ว่าเป็นสัตว์คู่เมือง และบางคนมองว่าช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยว แต่ในมุมกลับ ลิงลพบุรีก็มีส่วนทำลายการท่องเที่ยวได้เช่นกัน เพราะหลายปีที่ผ่านมา ปริมาณลิงเริ่มมีขึ้นเป็นจำนวนมากจนขยายอาณาเขตหากินไปตามตึก ตลาด อาคารบ้านเรือนของผู้คนรอบๆ สร้างความเดือดร้อน จนทำให้พ่อค้าแม่ขายต้องปิดกิจการ พร้อมๆไปกับอาคารบ้านเรือนรอบพระปรางค์ที่เก่าโทรม ไม่มีใครไปลงทุนทำธุรกิจ บ้างก็จำต้องปล่อยให้รกร้าง กลายเป็นแหล่งอาศัยของเหล่าวานร

ปัญหาที่กระทบต่อวิถีชีวิตของมนุษย์โดยตรง รวมถึงการที่มีลิงพฤติกรรมก้าวร้าว ฉกชิงเอาข้าวของ อาหารของมนุษย์เป็นเหตุให้ได้รับบาดเจ็บ และทรัพย์สินเสียหาย รวมทั้งปัญหาด้านสุขอนามัย ความสะอาดหรือความเป็นระเบียบของบ้านเมือง ซึ่งสิ่งที่เกิดขึ้นดังกล่าว ล้วนทำลายบรรยากาศการท่องเที่ยว หรือแม้แต่ทำให้นักท่องเที่ยวหวาดผวาหากจะมาเยือนลพบุรี โดยเฉพาะกลุ่มคนที่กลัวลิง

นอกจากนี้ ยังมีปัญหาระหว่างลิงด้วยกันเอง เพราะลิงลพบุรี แบ่งเป็น 3 กลุ่ม ลิงศาลพระกาฬ ลิงพระปรางค์สามยอด และลิงตามตึกหรือตลาด จึงเคยปรากฏภาพลิงนับร้อยๆตัว ยกพวกมาตีกันกลางถนนไม่ต่างจากมนุษย์ กลายเป็นภาพที่ชวนน่าตกใจ


ปฏิบัติการ “ปิดเมืองล่าลิง”
หลังจากปัญหาลิงกับคนที่ยืดเยื้อมายาวนานนับสิบปี ในปี พ.ศ.2567 ก็นับว่า มีการแก้ปัญหาอย่างเป็นรูปธรรมมากที่สุด โดยหน่วยงานรัฐร่วมกันลงนาม MOU ความร่วมมือทางวิชาการด้านการบริหารจัดการ เพื่อแก้ไขปัญหาลิงในเขตเมืองเก่า อำเภอเมืองลพบุรี โดยเฉพาะ ทั้งกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เทศบาลเมืองลพบุรี สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัด และมณฑลทหารบกที่ 13 ได้บูรณาการในแการแก้ปัญหา มีการจับลิงไปยังสวนอนุบาลลิงโพธิ์เก้าต้น ตั้งแต่เดือนพฤษภาคม 2567 เป็นต้นมา เพื่อทำประวัติ ตรวจโรค และทำหมัน รวมแล้วจำนวนกว่าพันตัว ส่งผลให้ลิงในเขตเมืองเก่าลดลงมีจำนวนลดลงอย่างเห็นได้ชัด

นายสุทธิพงษ์ แกมทับทิม ผู้อำนวยการสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 1 สาขาสระบุรี กล่าวว่า สำหรับลิงที่จับมาถือเป็นการบูรณาการการทำงานร่วมกันจากหลายหน่วยงาน ตามแผนควบคุมประชากรลิงที่มีปริมาณมาก ในพื้นที่เขตเมืองของจังหวัดลพบุรี ให้มีความเหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ไม่สร้างความเดือดร้อนให้ประชาชน ซึ่งในอนาคตกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้มองแนวทางที่จะนำลิงบางส่วนไปปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ ณ เขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาสมโภชน์ อ.ชัยบาดาล จ.ลพบุรี ซึ่งมีพื้นที่ป่าประมาณ 8,440 ไร่ ซึ่งเหมาะแก่การนำลิงไปปล่อย แต่ต้องมีการทำประชาคมสอบถามความคิดเห็นจากชาวบ้านในพื้นที่ก่อน และต้องมีการออกแบบทำกรงคอกเพื่อกันไม่ให้ลิงออกจากพื้นที่ โดยจะนำลิงที่มีปัญหาไปใส่ ไม่ใช่นำลิงทั้งจังหวัดไปใส่


สำหรับปฏิบัติการดักจับลิงเมืองลพบุรี ยังกลายเป็นที่สนใจของสื่อต่างประเทศ ได้มาติดตามและเฝ้าสังเกตการณ์การปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ ซึ่งประกอบด้วยสำนักข่าวรอยเตอร์ สำนักข่าว NHK สำนักข่าว AP เป็นต้น ทั้งนี้ได้รับการบอกกล่าวจากสื่อต่างประเทศ ว่าการแก้ไขปัญหาลิงเมืองลพบุรี เป็นที่สนใจอย่างมากของผู้รับชมชาวต่างประเทศ ซึ่งจะกลายเป็นโมเดลสำหรับใช้ในการแก้ไขปัญหาลิง ที่สร้างความเดือดร้อนให้กับประชาชน โดยเฉพาะลิงที่อาศัยอยู่ในพื้นที่เมือง


ลิงเริ่มลด เมืองเริ่มน่าเที่ยว
หลังจากปฏิบัติการปิดเมืองล่าลิงเริ่มดำเนินการมาตั้งแต่เดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ปัจจุบัน (เดือนสิงหาคม 2567) พบว่า พื้นที่ที่เคยมีลิงนับร้อยตัว เช่น บริเวณตึกรอบๆพระปรางค์สามยอด และบริเวณโรงหนังเก่ามาลัยรามา มีจำนวนลิงลดลงอย่างเห็นได้ชัด

รวมทั้งภายในพื้นที่พระปรางค์สามยอด ที่จำนวนลิงส่วนมาก เป็นแม่ลิงกับลูกลิงตัวน้อย ไม่ค่อยเห็นฝูงลิงหลักร้อยรวมตัวกันแบบเมื่อก่อน ทำให้นักท่องเที่ยวสามารถเดินชมได้อย่างสะดวกมากขึ้น ส่วนลิงที่ศาลพระกาฬ แม้จำนวนไม่ได้ลดลงไปมากนัก แต่ก็เป็นลิงที่ค่อนข้างคุ้นเคยกับมนุษย์ ไม่ก้าวร้าวแบบลิงตามตึก ที่ถูกจับไปแล้วเป็นจำนวนมาก




สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline