อันซีนพังงา “พลับพลึงธาร” หนึ่งเดียวในโลก ออกดอกบานสะพรั่งเยอะที่สุดในไทย

อันซีนพังงา “พลับพลึงธาร” ราชินีแห่งสายน้ำ ไม้เฉพาะถิ่นหนึ่งเดียวในโลก บานสะพรั่งรับลมหนาวเต็มท้องน้ำที่ “สวนตาเลื่อน” อ.คุระบุรี จ.พังงา นักทองเที่ยวสามารถชมได้ตั้งแต่วันนี้-ธันวาคม

“พลับพลึงธาร” (Crinum thaianum J. Schulze.) เป็นพืชน้ำอยู่ในวงศ์พลับพลึง (Amaryllidaceae) มีชื่อเรียกของแต่ละท้องถิ่น ได้แก่ หญ้าช้อง หอมน้ำ (ระนอง) และช้องนางคลี่ (บ้านนางย่อน) พลับพลึงธาร เป็นพืชเฉพาะถิ่นแห่งเดียวในโลก พบในบางจังหวัดทางภาคใต้ของไทย โดยพบมากที่ ระนองตอนล่าง และพังงาตอนบน (มีบางข้อมูลรายงานว่ามีการพบพลับพลึงธารอยู่ทางตอนใต้ของประเทศเมียนมาด้วย)

พลับพลึงธารเป็นพืชอวบน้ำ ในช่วงฤดูฝนที่น้ำหลากจะมีการผสมเกสร โดยในแต่ละผลจะมีเมล็ดข้างใน 3-4 เมล็ด และจะออกดอกบานสะพรั่งในช่วงปลายฤดูฝน หรือต้นฤดูหนาว ประมาณเดือนตุลาคม-ธันวาคมของทุกปี ดอกพลับพลึงธาร เป็นดอกไม้ประจำท้องถิ่น


พลับพลึงธารได้รับฉายาว่าเป็น “ราชินีแห่งสายน้ำ” เนื่องจากเป็นน้ำที่มีดอกชูช่อสวยงาม มีสีขาวเนียนคล้ายดอกพลับพลึง แต่อยู่ในน้ำ

ดอกพลับพลึงธารจะบานปีละครั้งในช่วงฤดูหนาวราว 3 เดือน พร้อมส่งกลิ่นหอมอ่อน ๆ จึงถูกเรียกว่า “หอมน้ำ” ลักษณะของดอกพลับพลึงธาร จะเป็นดอกตูมสีขาว มี 6 กลีบ ในก้านชูดอกหนึ่ง ๆ มีหลายก้านดอก จะทยอยบานติดต่อกันไป

ขณะที่ใบของพลับพลึงธารนั้นจะเป็นกลุ่มแถบยาวเป็นริ้วพริ้วไหวไปตามการไหลของสายน้ำ ยามสะท้อนแสงแดดดูเป็นเส้นสายส่ายไหวพริ้วดูสวยงามไม่น้อย


พลับพลึงธารถูกขึ้นบัญชีให้เป็นพืชที่ใกล้สูญพันธุ์ของโลก (IUCN Redlist) เมื่อปี 2554 โดยพลับพลึงธาร ถือว่าหนึ่งในพืชดรรชนีชี้วัดความอุดมสมบูรณ์ของแม่น้ำลำคลอง

ในอดีตเมื่อราว 10 กว่าปีที่แล้ว ที่ “คลองนาคา” ต.นาคา อ.สุขสำราญ จ.ระนอง ถือเป็นแหล่งเที่ยวชมทุ่งดอกพลับพลึงธารอันสวยงามหนึ่งเดียวในโลก เป็นหนึ่งใน “อันซีนระนอง” อันขึ้นชื่อ

หลังจากนั้นพลับพลึงธารตามธรรมชาติที่คลองนาคาได้ถูกรุกรานทำลายจนสูญหายไปเป็นจำนวนมาก ทั้งจากคนลักลอบเก็บหัวไปขาย การขุดลอกคลอง ธรรมชาติที่เปลี่ยนไป และจากภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้น


อย่างไรก็ดีปัจจุบันชุมชนในพื้นที่ถิ่นอาศัยของพลับพลึงธารและภาครัฐหลายหน่วยงาน ทั้งในระนองและพังงา ได้ร่วมกันอนุรักษ์และขยายพันธุ์พลับพลึงธารให้มีปริมาณเพิ่มมากขึ้นเพื่อป้องกันการสูญพันธุ์ รวมถึงได้เปิดบางส่วนเป็นสถานที่ท่องเที่ยว ให้ผู้สนใจได้ชมความงามของดอกไม้ชนิดนี้

สำหรับในปีนี้ (2565) ที่ “สวนตาเลื่อน” (ของตาเลื่อน มีแสง) บ้านบางซอย ต.คุระ อ.คุระบุรี จ.พังงา หนึ่งในเป็นจุดที่ได้ชื่อว่าเป็นแหล่งชมดอกพลับพลึงธารที่มากที่สุดของเมืองไทยในปัจจุบัน

โดยตาเลื่อนได้ทำการอนุรักษ์และขยายพันธุ์พลับพลึงธารไว้ในลำคลองเล็ก ๆ ที่ไหลผ่านสวนยางพารา ซึ่งช่วงนี้ดอกพลับพลึงธาร กำลังบานสะพรั่งชูช่อดอกสีขาวนวลสวยงาม พร้อมกับส่งกลิ่นหอมเชิญชวนให้นักท่องเที่ยวมาเที่ยวชมได้ในระหว่างเดือนตุลาคม-ธันวาคมของทุกปี นับเป็นหนึ่งในอันซีนพังงาที่ผู้ชื่นชอบเที่ยวชมความงามของดอกไม้ไม่ควรพลาดด้วยประการทั้งปวง