ย้อนวันวานผสานวัฒนธรรม ดื่มด่ำวิถีไทยเสน่ห์เมืองล้านนา จ. “เชียงใหม่”

เชียงใหม่ เมืองแห่งวัฒนธรรมที่มีความรุ่งเรืองและมีประวัติศาสตร์ยาวนาน มีศิลปวัฒนธรรมเป็นเอกลักษณ์อันโดดเด่น ทั้งเรื่อง หัตถศิลป์ หัตถกรรม และประเพณีวัฒนธรรม จนเป็นที่พูดถึงในหมู่นักท่องเที่ยว “ตะลอนเที่ยว” มีโอกาสได้ไปเยือนเชียงใหม่คราวนี้ กับ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) จัดทริป Local Experience Trip @ Chiang Mai เปิดประสบการณ์ไปกับเส้นทางท่องเที่ยวฉบับวิถีชีวิต ผสมผสานความเก่าใหม่ผ่านเรื่องราวทางวัฒนธรรมความเป็นมาของเมืองล้านนาแห่งนี้


เริ่มต้นด้วยการไปท่องสู่อดีตที่งดงาม ณ บ้านม่อนฝ้าย เชียงใหม่ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ ก่อตั้งโดย อาจารย์รำพัด โกฏแก้ว ด้วยความศรัทธาเชื่อมั่นในมรดกทางวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีล้านนา จึงได้พยายามอนุรักษ์ฟื้นฟู สืบทอด สร้างบ้านม่อนฝ้าย เป็นสถานที่จัดกิจกรรมอนุรักษ์ และฟื้นฟูภาพอัตลักษณ์ด้วยพิธีงานแต่งงาน ที่สืบทอดประเพณีล้านนาได้อย่างครบถ้วน ทั้งในด้านพิธีการ เครื่องบายศรีสู่ขวัญ เสื้อผ้าการแต่งกายที่ผู้เข้าร่วมงานนั้นในสไตล์ล้านนา


รวมไปถึงบรรยากาศกาดหมั้วโบราณ เป็นวิถีชีวิตของชาวบ้านที่นำของมาขาย จำลองขึ้นมาให้ได้เรียนรู้ถึงสินค้าต่างๆ ของชาวล้านนา รวมไปถึงการจัดอาหารแบบขันโตก ที่นี่จึงอาจจะเรียกว่าพิพิธภัณฑ์ที่มีชีวิตเต็มรูปแบบที่สามารถดึงอารมณ์ผู้คนที่เข้ามาได้สัมผัสรู้สึกย้อนกลับไปไปสู่อดีตของเมืองเชียงใหม่ ด้วยวัฒนธรรมแห่งวิถีพื้นบ้าน ชนิดแบบครบเครื่อง


จากนั้นเราไปชมกับงานหัตถกรรมเครื่องเงินย่านวัวลายชื่อดังที่ วัดศรีสุพรรณ ตั้งอยู่ ถ.วัวลาย ต.หายยา อ.เมือง จ.เชียงใหม่ เป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นงานช่างสิบหมู่ สืบสานงานศิลป์จากภูมิปัญญาแห่งแผ่นดิน สร้างฐานเศรษฐกิจชุมชนหัตถกรรมสล่าล้านนาอาทิ สล่าเงิน สล่าแกะ และสล่าหล่อ ฯลฯ นำภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่สากล

โดยมีไฮไลท์ที่สำคัญอย่าง “อุโบสถเงิน” หลังนี้ใช้วิธีการก่อสร้างจากฐานและพัทธสีมาและพระพุทธประธานในอุโบสถหลังเดิม ลักษณะเป็นอุโบสถรูปทรงสถาปัตยกรรมล้านนา ก่อด้วยอิฐถือปูน ขนาดกว้าง 5 เมตร ยาว 17.50 เมตร สูง 18 เมตร ประดับตกแต่งสลักลวดลายแนวประเพณีล้านนา ภายในศิลปกรรมแสดงถึงการเคารพสักการะพระรัตนตรัย คือ พระพุทธรัตนะ พระธรรมรัตนะ พระสังฆรัตนะ ส่วนภายนอกศิลปกรรมแสดงสัญลักษณ์ของชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์

ซึ่งลวดลายทุกส่วนล้วนสลักตกแต่งด้วยภูมิปัญญาเครื่องเงิน โดยใช้กรรมวิธี บุ คุนลวดลายด้วยแผ่นเงิน เงินผสม และวัสดุแทนเงิน(อลูมิเนียม) ทั้งภายในภายนอกรวมทั้งหลัง โดยถือว่าอุโบสถเงินหลังนี้จะเป็นแหล่งรวบรวมลวดลายศิลปะล้านนาและลวดลายประจำท้องถิ่น มีนักท่องเที่ยวไปเยี่ยมชมและกราบไหว้อยู่สม่ำเสมอ


ความสวยงามของผ้าไหมสันกำแพง ก็เป็นอีกชิ้นที่มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วประเทศ จึงเดินทางไปเรียนรู้กันที่ ศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราช พิพิธภัณฑ์ผ้าไหมสันกำแพง ต.สันกำแพง อ.สันกำแพง จ.เชียงใหม่ แหล่งเรียนรู้แห่งใหม่ รวบรวมข้อมูลในเรื่องผ้าสันกำแพงที่ครั้งหนึ่งเคยโด่งดังไปทั่วในอดีต นับตั้งแต่ยุคสมัย คุณอาภัสรา หงสกุล อดีตนางสาวไทยเคยใส่ เมื่อครั้งได้มงกุฎนางงามจักรวาล จนได้รับกล่าวขานในอดีตเรียกว่า ผ้าอภัสรา ให้กลับมาเป็นที่รู้จักอีกครั้งกับลวดลายผ้าไหมสันกำแพงที่สะท้อนถึงภูมิปัญญาของคนสันกำแพงในอดีต

ที่มีลักษณะเด่นในเรื่องไหมมีขนาดเส้นเล็ก น้ำหนักเบา มีลวดลายเป็นแนวขวาง ซึ่งลายโดดเด่นเป็นที่รู้จักโดยทั่วไป มักเรียกว่า ลาย 7 วัน หรือเรียกว่า เชิง 7 วัน ใช้หลักในการใช้สี 7 สีตามวันในหนึ่งสัปดาห์ ซึ่งมีเฉพาะที่สันกำแพงเท่านั้น นอกจากนั้นที่นี่ยังเป็นแหล่งเรียนรู้แห่งใหม่ที่มีกิจกรรมความน่าสนใจให้ผู้มาเยือนมีโอกาสเรียนรู้วัฒนธรรมล้านนาผ่านเรื่องศิลปหัตถกรรมต่างๆ อาทิ การเพ้นท์ร่ม และชมความงามของผ้าฝ้าย และผ้าไหมสันกำแพงจากอดีตสู่ปัจจุบัน


ปั้น แปะ แกะดิน คืนสู่อดีตที่ เชียงใหม่ศิลาดล อ.ดอยสะเก็ด จ.เชียงใหม่ แหล่งเรียนรู้สะท้อนอัตลักษณ์แห่งหัตถศิลป์เครื่องเคลือบชั้นสูงของเชียงใหม่ ภายใต้เรือนไทยหลังงามที่ต่อเติมเป็นเรือนหลังเล็กห้อมล้อมด้วยสนามหญ้า และต้นไม้ร่มรื่น ถูกเนรมิตให้เป็นแหล่งผลิตเครื่องเคลือบเชียงใหม่ศิลาดล แบบอุตสาหกรรมในครัวเรือน สัมผัสได้ถึงความตั้งใจของผู้ผลิตและความเอาใจใส่ในทุกชิ้นงานได้เป็นอย่างดี รวมถึงยังเป็นแหล่งเรียนรู้ภูมิปัญญา


เครื่องปั้นที่เกิดจากการใช้ขี้เถ้าพืชที่ได้จากไม้ก่อ ไม้ฮกฟ้ามาผสมผสานกับดินผิวหน้านาของ อ.ดอยสะเก็ด มาเป็นวัตถุดิบตั้งตนเพื่อให้เกิดน้ำเคลือบศิลาดลสีเขียวมรกต ที่นี่จึงเป็นแหล่งเรียนรู้ และแหล่งผลิตเครื่องเคลือบเชียงใหม่ศิลาดลในบรรยากาศอันร่มรื่นของบ้านสมัยโบราณ โดยมีสล่า (ช่างฝีมือท้องถิ่น) ปั้นแปะ แกะลวดลายวาดมือด้วยความประณีต ซึ่งทุกขั้นตอนของการผลิตให้ความสำคัญในเรื่องสิ่งแวดล้อม จนกลายเป็นผลผลิตขึ้นชื่อของเชียงใหม่ สำหรับราคาขายเครื่องเคลือบศิลาดลมีตั้งแต่หลักสิบไปจนถึงหลักล้าน ตามรูปแบบและขนาดที่ต้องการ โดยอนาคตจะทำให้เป็นอีกหนึ่งแหล่งท่องเที่ยวของ อ.ดอยสะเก็ด ให้นักท่องเที่ยวทั้งไทยและต่างชาติได้เข้ามาสัมผัสวิถีความเป็นไทย


จากนั้นไปสนุกสนานกับการเวิร์กชอปทำอาหารแบบเอ้าท์ดอร์ ในบรรยากาศฟาร์มออร์แกนิก เชียงใหม่ ที่ The Chiang Mai Thai Farm Cooking School เรียนรู้การทำอาหารในรูปแบบท่ามกลางธรรมชาติ แปลงผักสมุนไพรที่ให้นักเรียนได้เรียนรู้ของจริง พืชผักสมุนไพรในการทำอาหารบ้านเรา รวมไปถึงพืชผักสวนครัวต่างๆ ที่พร้อมเก็บผักสดๆ นำมาปรุงเป็นอาหารไทยจานเด็ด ซึ่งตรงนี้จะมีคุณครูมาทำหน้าสอน บอกเล่าแนะนำ ตั้งแต่พืชผัก ยันการปรุงอาหารไทย ในรูปแบบทั้งภาษาไทย และภาษาอังกฤษ ซึ่งส่วนมากกลายเป็นที่นิยมและแหล่งท่องเที่ยวที่นักท่องเที่ยวต่างชาติไม่พลาดมาเรียนรู้

นับว่าจังหวัดเชียงใหม่ ถือเป็นเมืองที่เอกลักษณ์โดดเด่น ทั้งในเรื่องวิถีชีวิต ประเพณี และงานช่างฝีมือศิลป์ ที่นอกจากจะมีสถานที่ท่องเที่ยวธรรมชาติอันโดดเด่นแล้ว การมาเที่ยวสัมผัสวิถีชีวิตล้านนาแบบนี้ ก็เป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่ดีในการมาเชียงใหม่เหมือนกัน
นักท่องเที่ยวที่สนใจสอบถามข้อมูลการเดินทาง ที่พัก ร้านอาหาร และสถานที่ท่องเที่ยวอื่นๆใน จ.เชียงใหม่ เชื่อมโยงกับผาช่อได้ที่ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย(ททท.) สำนักงานเชียงใหม่ โทร. 0-5327-6140-2
*****************************************

สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ กอง บก.ข่าวท่องเที่ยว แฟกซ์ 0-2629-4467 อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com