หากพูดถึงสถานที่ท่องเที่ยวในประเทศไทย ที่สามารถพบเห็น “ลิง” ได้ ก็คงจะมีมากมายหลายที่ อาทิ “ศาลพระกาฬ” จังหวัดลพบุรี , “เขาวัง” จังหวัดราชบุรี , “เขากระจก” จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ สถานที่ท่องเที่ยวเหล่านี้เป็นที่ที่สามารถเที่ยวชมความสวยงามสถานที่ท่องเที่ยวไปพร้อมๆ กับการชมความน่ารัก ร่าเริงของเจ้าลิงแสนซน หรือไม่เจ้าลิงเหล่านั้นก็จะเข้ามาก่อกวนการตะลอนเที่ยวให้ตื่นเต้นบ้างเป็นบางครั้ง
แต่ก็มีสถานที่ท่องเที่ยวแห่งหนึ่งที่พิเศษและแตกต่างออกไป นั้นก็ที่ “วนอุทยานโกสัมพี” สถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติของจังหวัดมหาสารคาม อันเป็นที่อยู่อาศัยของ “ลิงขนสีทอง” ที่มีแห่งเดียวในประเทศไทย
“วนอุทยานโกสัมพี” หรือที่ชาวบ้านท้องถิ่นเรียก "บุ่งลิง" หรือ "หนองบุ่ง" (บุ่ง : ภาษาอีสานแปลว่า บึง-สระ) ตั้งอยู่ที่ ตำบลหัวขวาง อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม ตั้งอยู่ติดกับแม่น้ำชี หนึ่งในแม่น้ำสายสำคัญของภาคอีสาน เมื่อครั้งอดีตบริเวณนี้เป็นที่ดินสาธารณประโยชน์ และเป็นที่ตั้งของศาลปู่ตา อันเป็นที่เคารพนับถือของชาวโกสุมพิสัย บริเวณพ้นที่โดยรอบมีสภาพเป็นป่าไม้เบญจพรรณและมี ต้นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่อยู่มากมาย
แต่เนื่องจากพื้นที่แห่งนี้ไม่มีเจ้าหน้าที่ดูแลรับผิดชอบโดยตรง ทางจังหวัดมหาสารคามจึง ได้เสนอขอให้กรมป่าไม้มาดำเนินการจัดการ พื้นที่สาธารณประโยชน์แห่งนี้ให้เป็นวนอุทยานเพื่อให้เป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของประชาชน ทางกรมป่าไม้โดยส่วนอุทยานแห่งชาติ จึงได้เข้ามาดำเนินการแต่งตั้งเป็นวนอุทยาน ในวันที่ 1 ตุลาคม 2519 ในชื่อ "วนอุทยานโกสัมพี" มาจนถึงปัจจุบัน
นอกจากจะเป็นสถานที่ร่มรื่นสำหรับพักผ่อนหย่อนใจของผู้คนในชุมชนละแวกใกล้เคียงแล้ว วนอุทยานโกสัมพีก็ยังเป็นที่อยู่อาศัยของฝูง "ลิงแสม" อีกด้วย โดยลิงชนิดนี้เป็นลิงขนาดกลาง ที่มีขนตามลำตัวเป็นสีน้ำตาล บางตัวอาจเป็นสีน้ำตาลเทา มีหางที่ยาวกว่าลำตัว และสามารถพบเห็นได้แทบทุกภูมิประเทศไม่ว่าจะเป็นป่าเบญจพรรณหรือป่าชายเลน และยังจัดเป็นลิงอีกชนิดหนึ่งที่หากเลี้ยงตั้งแต่ยังเล็ก ก็สามารถนำมาฝึกหัดให้เชื่องได้เหมือนลิงกัง
แต่ความพิเศษของลิงแสมที่อาศัยอยู่ในวนอุทยานโกสัมพีนั้น ก็คือจะมีลิงแสมบางตัวที่จะมีขนเป็นสีทองเหมือนสีรวงข้าวสุก หรือบางตัวจะเป็นสีครีมทอง ที่สามารถพบเห็นได้ที่นี่ที่เดียวเท่านั้น ลิงแสมสีทองจึงกลายมาเป็นไอไลต์เด่นของวนอุทยานแห่งนี้ สำหรับความเป็นมานั้น คุณอภิชาติ การเกษ หัวหน้าวนอุทยานโกสัมพี ได้อธิบายให้ฟังว่า
“ลิแสมสีทองที่อาศัยอยู่ในวนอุทยานโกสัมพีนั้น เป็นลิงแสมที่อาศัยมาตั้งแต่รุ่นปู่ย่าตายาย ในวนอุทยานแห่งนี้จากการสำรวจเมื่อปี 2558 มีประมาณ 800 ตัว โดย 200 ใน 800 ตัวนั้น จะมีขนเป็นสีทองเหมือนสีรวงข้าวสุข บางตัวเป็นสีครีมนวลทอง ซึ่งทางนักศึกษามหาวิทยาลัยเกษตรศาสต์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น และมหาวิทยาลัยมหาสารคามได้ร่วมทำการวิจัยและให้เหตุผลว่า สีขนของลิงที่เป็นสีทองนั้น เกิดจากยีนด้อยที่ เนื่องจากลิงแสมในวนอุทยานมีจำนวนน้อยจนมีการผสมพันธุ์ที่มีเลือดชิด”
คุณอภิชาติ ได้เล่าให้ฟังอีกว่า แม้จะเป็นยีนด้อยแต่เนื่องจากขนที่เป็นสีทอง จึงทำให้ลิงเหล่านี้โดนเด่นจนกลายเป็นไฮไลต์ของวนอุทยานโกสัมพี และลิงแสมในอุทยานนั้นยังมีนิสัยที่ไม่ก้าวร้าว นักท่องเที่ยวที่มาไม่ต้องกังวลเรื่องลิง เพราะในปีที่ผ่านมามีเหตุลิงทำร้ายนักท่องเที่ยวเพียงแค่ 2 ครั้ง เนื่องจากไปทำร้ายลิงก่อน
และนอกจากจะมีลิงแสมสีทองให้ได้ชมแล้ว ภายในวนอุทยานก็ยังเป็นที่อยู่ของนกนานาชนิดให้ได้ชมอีกด้วยอีกด้วย อาทิ กางเขนบ้าน นกกิ้งโค้ง นกสาริกา นกเอี้ยงหงอน นกปรอดสวน นกปรอดหัวโขน นกอีเสือหัวดำ และพวกนกกระจิบ
และภายในวนอุทยานก็ยังมีสถานที่น่าสนใจอีกมากมายให้ได้ชม อาทิ “เส้นทางศึกษาธรรมชาติ” ที่ทอดยาวเข้าไปสู่ภายในวนอุทยาน ตลอดเส้นทางร่มรื่นด้วยต้นไม้ใหญ่ มีต้นไม้นานาชนิดให้ได้ชมความงดงาม และสุดปลายทางก็จะเป็นที่ตั้งของ “ต้นยางนายักษ์” อายุ 200 ปี ขนาดหลายคนโอบ โดยต้นยางนาต้นนี้เป็นไม้ยืนต้นที่ใหญ่เป็นอันดับสองของจังหวัดมหาสารคาม
ถัดจากต้นยางนายักษ์ ก็จะเป็น “บุ่ง” หรือ “หนองน้ำ” ที่มีสะพานแขวนทอดยาวข้ามไปสู่อีกฝาก โดยมีบรรยากาศเป็นหนองน้ำใหญ่ที่มีต้นไม้ใหญ่และเถาวัลย์หลายชนิด ให้ได้ชมทัศนียภาพงดงามของต้นไม้นานาพรรณ
ที่ฝั่งตรงข้ามของสะพานแขวน ก็จะเป็นลานกว้างที่มีฝูงลิงแสมขนสีทองและขนสีธรรมชาติ วิ่งไปวิ่งมาปีนต้นไม้หยอกล้อกันให้ได้ชม และไม่ไกลกันนั้นก็จะเป็นที่ตั้งของ “แก่งตาด” ที่สามารถเห็นได้ในช่วงฤดูแล้ง ระหว่างเดือนธันวาคม-พฤษภาคม โดยจะเป็นแก่งหินที่ทอดตัวยาวกั้นแม่น้ำชี โดยจะเห็นน้ำไหลรินกระทบหินดานเป็นฟองคลื่นขาวสวยงาม ในยามเช้าจะมีนกน้ำนานาชนิดมากินปลาให้ได้ชม อีกทั้งยังเป็นที่เล่นน้ำและพักผ่อนหย่อนใจของนักท่องเที่ยวในช่วงวันหยุดอีกด้วย
วนอุทยานโกสัมพี จึงเป็นอีกหนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจของจังหวัดมหาสารคาม เพราะนอกจากจะได้ชมความสวยงามของธรรมชาติแล้ว ก็ยังจะได้เห็นความงดงามของลิงแสมสีทอง ที่มองแล้วดูแล้วแปลกตาน่ารัก และมีให้ดูที่นี่ที่เดียวเท่านั้น
*****
วนอุทยานโกสัมพี ตั้งอยู่ที่ บ้านคุ้มกลาง ตำบลหัวขวาง อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม โทร. 0-437-2309-9 , 0-4334-3411-4
*********
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ กอง บก.ข่าวท่องเที่ยว แฟกซ์ 0-2629-4467 อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com