หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานครจัดโครงการ “ชวนสื่อท่องโลกศิลปะ”ขึ้น เพื่อเป็นการรวมตัวสื่อมวลชนที่สนใจด้านศิลปวัฒนธรรม และยังเป็นการเผยแพร่ข่าวสารเกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัยให้แก่ผู้ที่สนใจ ในครั้งนี้หอศิลปกรุงเทพฯ ได้พาไปชม 3 วัง อันงดงามน่าเที่ยวในกรุงเทพฯ ได้แก่ วังบางขุนพรหม วังเทวะเวสม์ และวังสวนผักกาด
สำหรับ “วังบางขุนพรหม” นั้น เป็นวังที่ประทับของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 กับสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี มีความโดดเด่นของรูปแบบสถาปัตยกรรมที่ผสมผสานระหว่างศิลปะเรเนอซองส์และศิลปะแบบร็อกโคโคที่มีความงามโดดเด่นไปด้วยลวดลายปูนปั้นอันละเอียดละออ โดยผู้ออกแบบคือนายคาร์ล ดอห์ริง นายช่างชาวเยอรมัน
ในอดีตวังแห่งนี้เป็นสถานที่จัดงานสโมสรสันนิบาต ต้อนรับแขกบ้านแขกเมือง เป็นที่จัดงานสังสรรค์ของพระบรมวงศานุวงศ์ และเป็นสถานที่ให้ครูชาวต่างชาติใช้จัดสอนวิชาต่างๆให้กับพระธิดาและเจ้านายฝ่ายในของวังอื่นๆ จนเรียกกันติดปากว่า “บางขุนพรหมยูนิเวอร์ซิตี้” และภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง วังบางขุนพรหมได้ถูกใช้เป็นสถานที่ราชการหลายครั้งด้วยกัน จนเมื่อปี 2488 ธนาคารแห่งประเทศไทยได้เช่าวังบางขุนพรหมเป็นที่ทำการธนาคาร มาในปัจจุบันได้จัดเป็น “พิพิธภัณฑ์ธนาคารแห่งประเทศไทย” ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับวิวัฒนาการเงินตราไทย ประวัติสถานที่และบุคคลที่เกี่ยวข้องกับธนาคารแห่งประเทศไทย รวมทั้งประวัติบทบาทหน้าที่การดำเนินงานของธนาคารแห่งประเทศไทย เพื่อแสดงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ และศิลปวัฒนธรรม
ในบริเวณเดียวกัน ยังเป็นที่ตั้งของ “วังเทวะเวสม์” วังที่ประทับของสมเด็จพระบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ พระเจ้าลูกยาเธอในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 4 กับสมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา หรือเจ้าจอมมารดาเปี่ยม ต้นราชสกุลเทวกุล และเป็นพระอนุชาต่างพระมารดากับพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 อีกด้วย
วังแห่งนี้ออกแบบโดยเอ็ดเวิร์ด ฮีลีย์ สถาปนิกชาวอังกฤษ เป็นศิลปะแบบนีโอคลาสสิค ก่อสร้างด้วยด้วยเทคโนโลยีและวัสดุสมัยใหม่ในขณะนั้น การตกแต่งก็เป็นรูปแบบคลาสสิค เช่นเสาแบบไอโอนิก (Ionic) ที่มุขทางเข้าตำหนัก หรือเสาแบบคอรินเทียน (Corinthian) ที่ผนังอาคารชั้นบน เป็นต้น และปัจจุบันวังแห่งนี้จัดเป็นพิพิธภัณฑ์แสดงพระประวัติของท่านเจ้าของวัง และจัดแสดงเรื่องราวการบูรณะวังทั้งสองในความดูแลของธนาคารแห่งประเทศไทย อันได้แก่ วังบางขุนพรหม และวังเทวะเวสม์ รวมทั้งขั้นตอนในการบูรณะ ปัญหา รวมทั้งวิธีการซ่อมแซมให้ดูอย่างละเอียด ไม่ว่าจะเป็นการซ่อมหลังคา ผนัง ประตูหน้าต่าง
และอีกหนึ่งวังที่ได้ไปชมกัน คือ “วังสวนผักกาด” ซึ่งเป็นสถานที่ประทับของ พลตรีพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุมภฏพงษ์บริพัตร กรมหมื่นนครสวรรค์ศักดิพินิจ และพระชายา ม.ร.ว.พันทิพย์ บริพัตร ซึ่งพระองค์เจ้าจุมภฏฯ นี้เป็นพระโอรสของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ท่านเจ้าของวังบางขุนพรหม และยังเป็นพระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 อีกด้วย
เหตุที่วังแห่งนี้ได้ชื่อว่าวังสวนผักกาด เนื่องจากพื้นที่นี้เดิมเคยเป็นสวนผักกาดเก่ามาก่อน แต่ปัจจุบันเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด โดยในพื้นที่ 6 ไร่ ประกอบด้วยเรือนไทยโบราณ 8 หลัง จัดเป็นหมู่เรือนไทย จัดแสดงโบราณวัตถุล้ำค่าต่างๆ อันเป็นของสะสมของท่านเจ้าของบ้านทั้งสองพระองค์ ไม่ว่าจะเป็นพระพุทธรูปและเทวรูปเก่าแก่ เครื่องปั้นดินเผา เครื่องเบญจรงค์ ฯลฯ และสำหรับสิ่งที่โดดเด่นในพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ก็คือ "หอเขียน" ซึ่งตั้งอยู่บนสนามหญ้าทางทิศใต้ของวังสวนผักกาด ภายในหอเขียนประกอบไปด้วยภาพลายรดน้ำวาดเป็นเรื่องราวพุทธประวัติและเรื่องรามเกียรติ์ ถือเป็นสถาปัตยกรรมชิ้นเอกและเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติชิ้นสำคัญอีกด้วย
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
"วังบางขุนพรหม" และ "วังเทวะเวสม์" ต้องติดต่อทำหนังสือขออนุญาตเพื่อเข้าชม สอบถามโทร.0-22835286, 0-2283-6723 ส่วนพิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด เปิดให้เข้าชมทุกวัน ยกเว้น วันที่ 8 มีนาคม และ 5 ธันวาคม ของทุกปี ราคาค่าเข้าชม คนไทย 50 บาท ชาวต่างชาติ 100 บาท สอบถามโทร. 0-2246-1775-6 ต่อ 229, 0-2245-4934 หรือที่ www.suanpakkad.com
รับทราบข่าวสารและชมนิทรรศการศิลปะที่น่าสนใจที่ หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร สอบถามโทร. 0 2214 6630-8 หรือ www.bacc.or.th
