สะพายกล้อง ส่องเหยี่ยวอพยพ เหนือฟากฟ้าจ. ชุมพร

เมื่อภูมิอากาศทางตอนเหนือของโลก แถบประเทศรัสเซีย มองโกเลีย จีน เกาหลี และญี่ปุ่น เริ่มมีอากาศหนาวเย็นและมีหิมะ ส่งผลให้นกล่าเหยื่อ (Raptor) ซึ่งมีทั้งเหยี่ยวและนกอินทรีหลากหลายสายพันธุ์ที่อาศัยอยู่แถบซีกโลกตอนเหนือ เริ่มขาดแคลนอาหารต่อการดำรงชีวิต ทำให้นกล่าเหยื่อเหล่านี้ต้องเดินทางลงมาทางซีกโลกใต้ ซึ่งมีอากาศอบอุ่นและมีอาหารอุดมสมบูรณ์มากกว่า

และการเดินทางของนกล่าเหยื่อเหล่านี้จะบินผ่านประเทศไทย บริเวณแหลมมลายูแถบจ.ชุมพร เพราะมีสภาพพื้นที่เป็นคอคอดที่ถูกขนาบด้วยทะเลอ่าวไทยและอันดามัน ทำให้นกล่าเหยื่อหลากหลายชนิดนับแสนๆ ตัวทยอยบินผ่านลงภาคใต้ ซึ่งที่จ. ชุมพรมีพื้นที่ที่เหมาะสมอย่างมากในการเฝ้าดูฝูงนกล่าเหยื่อเหล่านี้ ที่ใช้เส้นทางนี้เป็นเส้นทางหลักของการอพยพย้ายถิ่นจากทางตอนเหนือของประเทศไทยผ่านพื้นที่ภาคใต้ฝั่งตะวันออก ซึ่งจะพบปรากฏการณ์ธรรมชาตินี้ได้ในช่วงเดือนกันยายน - พฤศจิกายนของทุกปี

นั่นจึงทำให้ทางจ.ชุมพร จัดงาน “เทศกาลดูเหยี่ยวอพยพ” ที่จ.ชุมพรขึ้นมาตั้งแต่ปีพ.ศ. 2545 และจัดต่อเนื่องมาในทุกๆ ปี จนกลายเป็นกิจกรรมการท่องเที่ยวอีกหนึ่งรูปแบบ ที่มีนักท่องเที่ยวจำนวนมากให้ความสนใจการส่องกล้องดูเหยี่ยว และชื่นชอบการถ่ายภาพเหยี่ยวอพยพหลากหลายสายพันธุ์ที่บินผ่านมาที่จ.ชุมพร ซึ่งสามารถพบเห็นได้ง่าย และสะดวกในการเฝ้าดูมากที่สุด

อุทัย วรมาศกุล ผู้อำนวยการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยสำนักงานชุมพร เผยว่า ในช่วงตลอดเดือนตุลาคมของทุกปี บรรดานกล่าเหยื่อนานาชนิดจะรวมกลุ่มกันอพยพย้ายถิ่นมาจากแถบซีกโลกเหนือ หนีอากาศหนาวมายังพื้นที่ที่อบอุ่นแถบเส้นศูนย์สูตร ซึ่งจะอพยพผ่านส่วนที่แคบที่สุดของแหลมมลายู โดยในแต่ละปีที่จ.ชุมพร จะมีนกล่าเหยื่ออพยพหลายสายพันธุ์ อาทิ เหยี่ยวนกเขาพันธุ์จีน เหยี่ยวนกเขาพันธุ์ญี่ปุ่นญี่ปุ่น เหยี่ยวหน้าเทา เหยี่ยวผึ้ง เหยี่ยวกิ้งก่าสีดำ เหยี่ยวชิครา จำนวนมากกว่า 1 แสนตัวบินอพยพมาให้ได้ชมกัน

การดูนกเหยี่ยวอพยพ ถือว่าเป็นโอกาสที่ดีที่ผู้ต้องการศึกษานกล่าเหยื่อ จะได้เรียนรู้เกี่ยวกับจำนวนและปริมาณการอพยพย้ายถิ่นของนกล่าเหยื่อ เพราะว่าโดยธรรมชาตินกล่าเหยื่อนั้นมักจะพบเห็นได้ยาก และถ้าหากนกล่าเหยื่อบางชนิด กำลังเกาะต้นไม้จะไม่สามารถจำแนกได้ง่าย การเฝ้าดูนกล่าเหยื่อที่บินอพยพจึงเป็นการเปิดโอกาสให้นักดูนกหรือผู้ที่สนใจพบเห็นนกล่าเหยื่อได้เป็นจำนวนมาก และสามารถจำแนกชนิดชุดขนและวัยของนกได้เป็นอย่างดี โดยช่วงเวลาที่ดีที่สุดสำหรับการดูนกเหยี่ยว คือ ช่วงเช้า 07.00 -10.00 น. ช่วงบ่าย 15.00-17.00 น.

สำหรับจุดดูเหยี่ยวอพยพที่จ.ชุมพร ก็มีอยู่หลายจุดให้ได้เลือกไปส่องกล้องดูเหยี่ยวกัน มีที่บริเวณสนามกีฬาหมู่บ้านเทศบาลตำบลท่ายาง อยู่ห่างจากตัวเมืองชุมพร 5 กิโลเมตร อีกที่คือ บริเวณเขาเรดาห์ อ.บางสะพานน้อย จ.ประจวบคีรีขันธ์ รอยต่อจ.ประจวบฯและจ.ชุมพร อยู่ห่างจากถ.เพชรเกษมประมาณ 2 กิโลเมตร

ยังมีจุดชมเหยี่ยวอีกที่ คือ บริเวณเขาดินสอ อ.ปะทิว จ.ชุมพร อยู่ห่างจากถ.เพชรเกษมประมาณ 20 กิโลเมตร ห่างจากตัวเมืองชุมพร 20 กิโลเมตร ที่เขาดินสอมีลานโล่งที่จัดไว้เป็นสถานที่ส่องกล้องดูเหยี่ยว และมีรูปปั้นเหยี่ยวตัวโตตั้งโดดเด่นอยู่ และยังมีจุดดูเหยี่ยวด้านบนเขา ที่ต้องเดินขึ้นยอดเขาไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร เป็นจุดที่สามารถชมเหยี่ยวได้แบบ 360 องศา มีทัศนียภาพที่สวยงาม ซึ่งช่วงเดือนตุลาคมจะเห็นเหยี่ยวอพยพบินเต็มท้องฟ้า โดยช่วงเวลาที่เหมาะดูเหยี่ยวที่เขาดินสอ เป็นช่วงเช้าแดดอ่อนๆ เวลาประมาณ 08.00 -11.00 น. ซึ่งเหยี่ยวจะบินต่ำและสามารถสังเกตเห็นได้ง่าย ใช้กล้องส่องชมได้แบบสบายๆ

แล้วนกล่าเหยื่อก็จะบินอพยพย้ายถิ่นกลับอีกครั้ง มักจะใช้เส้นทางฝั่งตะวันตกจองจ.ชุมพร บริเวณแนวเทือกเขาตะนาวศรี ซึ่งจะพบนกล่าเหยื่อบินอพยพในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ - พฤษภาคม โดยจะมีจุดที่สามารถเฝ้าดูนกได้ดีคือ บริเวณหน้าค่ายจังหวัดทหารบกชุมพร ต.วังใหม่ อ.เมือง จ. ชุมพร ไปจนถึงอ. กระบรี จ.ระนอง

และในการมาดูนกล่าเหยื่ออพยพมีข้อแนะนำว่า ควรเตรียมความพร้อมในเรื่องของการแต่งการมาให้ดี เพราะสภาพอากาศค่อนข้างร้อนอบอ้าว ควรที่จะสวมใส่เครื่องแต่งกายที่ช่วยป้องกันแสงแดดได้ดี เช่นเสื้อแขนยาว กางเกงขายาวที่สวมใส่สบายระบายอากาศได้ดี ควรทาครีมกันแดด สวมหวก และสวมแว่นกันแดด เพื่อช่วยถนอมสายตาและช่วยให้สามารถดูนกล่าเหยื่อที่บินอพยพมาได้เป็นเวลานานขึ้น แล้วก็ควรเตรียมศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการดูเหยี่ยวอพยพมาบ้าง พร้อมกับควรเตรีมมอุปกรณ์ดูนกล่าเหยื่ออพยพมาด้วย เช่นกล้องสองตา หรือกล้องตาเดียว (สโคป) เพื่อจะได้ส่องมองนกล่าเหยื่อได้ในระยะไกลๆ

หากว่านักท่องเที่ยวที่ชื่นชอบกิจกรรมการดูนกล่าเหยื่อ หรืออยากจะมาลองส่องกล้องดูเหยี่ยวกันบ้าง ทางจ.ชุมพร ก็ได้จัดงาน “เทศกาลดูเหยี่ยวอพยพแห่งประเทศไทย ครั้งที่ 11 ประจำปี 2555” ขึ้นโดยสำนักงานเทศบาลตำบลท่ายาง อ.เมือง จ.ชุมพร ระหว่างวันที่ 19-21 ตุลาคม 2555 โดยจะมีพิธีเปิดงานในวันที่ 20 ตุลาคม 2555 เวลา 09.30 น.-10.00 น. บริเวณเทศบาลตำบลท่ายาง หมู่ที่ 5 ต.ท่ายาง ภายในงานมีกิจกรรมให้เข้าร่วมมากมาย อาทิ กิจกรรมการส่องกล้องดูเหยี่ยว การบรรยายเรื่องการดูนกเบื้องต้น การเพ้นท์เสื้อ การประดิษฐ์ดอกไม้จากวัสดุเหลือใช้ การทำผ้าบาติก การแสดงจากนักเรียนและประชาชน เป็นต้น สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานชุมพร โทร. 0-7750-1831, 0-7750-2775-6