ทางล้านนามีคติไหว้พระธาตุประจำปีเกิด ส่วนทางภาคอีสานมีการไหว้พระธาตุประจำวันเกิด ตามความเชื่อว่า ณ ที่แห่งใดซึ่งเป็นที่ประดิษฐานพระบรมธาตุหลัก บริเวณใกล้เคียงก็จะมีพระธาตุบริวารเกิดขึ้นรายล้อมพระบรมธาตุองค์หลัก โดยเชื่อว่าเป็นพระธาตุที่แตกตัวมาจากพระบรมสารีริกธาตุ พระธาตุของพระอรหันต์ และสาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยมีดาวนพเคราะห์ประจำวันคอยปกปักษ์รักษา
จากความเชื่อดังกล่าว เมื่อพิจารณาควบคู่กับลักษณะทางภูมิศาสตร์ที่ประดิษฐานของพระธาตุต่างๆ ในจังหวัดนครพนมพบว่ามีความสอดคล้องกัน โดยพระธาตุพนมเป็นองค์พระธาตุหลัก และมีพระธาตุบริวารล้อมรอบอยู่ในอำเภอรอบนอก นอกจากนั้นยังพบด้วยว่าชัยภูมิหรือลักษณะของพระธาตุบริวารสอดคล้องกับนิสัยและทิศประจำวันของเทวดานพเคราะห์ทั้งเจ็ด ความเชื่อเกี่ยวกับการสักการะพระธาตุประจำวันเกิดที่มีครบทั้ง 7 วัน จึงมีอยู่ที่เดียวในเมืองไทย ที่จังหวัดนครพนม
ปกติแล้วการได้มากราบไหว้พระธาตุถือเป็นการเสริมสร้างสิริมงคลให้แก่ชีวิต เพราะพระธาตุเป็นสถานที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การไหว้พระธาตุจึงเป็นเสมือนการกราบไหว้สิ่งแทนองค์พระพุทธเจ้า อันจะนำมาซึ่งความสุขความเจริญแก่ผู้ที่บูชาด้วยจิตศรัทธา ยิ่งหากพระธาตุองค์นั้นเป็นพระธาตุประจำวันเกิดของผู้กราบไหว้ด้วยแล้ว ก็ยิ่งเป็นสิริมงคลแก่ตัวเองยิ่งขึ้นด้วย
สำหรับพระธาตุประจำวันเกิดทั้ง 7 วัน ในจังหวัดนครพนมนั้น เริ่มจาก “พระธาตุพนม” ซึ่งเป็นพระธาตุองค์หลัก ประดิษฐานอยู่ที่วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร อำเภอธาตุพนม เป็นพระธาตุประจำวันอาทิตย์ และยังเป็นพระธาตุประจำปีเกิดของคนปีวอกอีกด้วย พระธาตุพนมไม่เพียงเป็นพระธาตุคู่บ้านคู่เมืองของชาวนครพนม แต่ยังเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวอีสาน รวมไปถึงพี่น้องชาวลาวด้วยเช่นกัน
พระธาตุพนมเป็นพระธาตุเก่าแก่ ในอุรังคนิทานซึ่งเป็นตำนานการสร้างพระธาตุพนมได้กล่าวไว้ว่า ในราว พ.ศ. 8 พระกัสสปะเถระพร้อมด้วยพระอรหันต์ 500 องค์ ได้อัญเชิญพระอุรังคธาตุ (กระดูกส่วนหน้าอก) มาบรรจุไว้ที่ภูกำพร้า (สถานที่ตั้งของพระธาตุในปัจจุบัน) มีบรรดากษัตริย์ในเมืองใกล้เคียงมาช่วยสร้างพระธาตุเจดีย์ให้สมพระเกียรติ
หลังจากการสร้างครั้งแรก พระธาตุพนมก็ได้มีการบูรณะอีกหลายครั้ง ซึ่งแต่ละครั้งก็ได้มีการต่อเติมเสริมรูปแบบไปบ้าง แต่ครั้งที่พระธาตุพนมเปลี่ยนรูปแบบไปมากที่สุดคือเมื่อ พ.ศ. 2518 เมื่อพระธาตุพนมได้พังทลายลงทั้งองค์เนื่องจากความเก่าแก่ รวมถึงมีฝนตกหนักติดต่อกันหลายวัน แต่ได้รับการบูรณะให้แข็งแรงสวยงามมาจนถึงปัจจุบัน เชื่อว่าผู้นมัสการจะได้รับอานิสงส์มีบุญบารมี และมีคนให้ความเคารพนับถือ
สำหรับผู้ที่เกิดวันจันทร์ พระธาตุประจำปีเกิดคือ "พระธาตุเรณู" ประดิษฐานอยู่ที่วัดพระธาตุเรณู อำเภอเรณูนคร องค์พระธาตุสร้างเมื่อ พ.ศ. 2461 โดยพระอุปัชฌาย์อินภูมิโย มีลักษณะคล้ายกับพระธาตุพนมองค์เดิม แต่ขนาดเล็กกว่า ภายในพระธาตุบรรจุพระไตรปิฎก พระพุทธรูปทองคำ พระพุทธรูปเงิน และเครื่องกกุธภัณฑ์ของพระยาและเจ้าเมืองสมัยก่อน นอกจากนั้นภายในอุโบสถของวัดพระธาตุเรณูยังเป็นที่ประดิษฐานของพระองค์แสน พระพุทธรูปทองคำปางสมาธิศิลปะแบบลาว พระคู่บ้านของชาวเรณูนคร เชื่อกันว่าคนที่เกิดวันจันทร์มักเป็นคนมีเสน่ห์ ใครได้กราบไหว้จะมีรูปงามผ่องใส ตรงกับลักษณะของเทพประจำวันจันทร์
ในอำเภอเรณูนครยังเป็นถิ่นที่อยู่ของชาวภูไทย ซึ่งเป็นชนเผ่าที่ยังคงรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีของท้องถิ่นไว้เป็นอย่างดี ผู้ที่มากราบไหว้พระธาตุเรณูจึงไม่ควรพลาดชมศิลปวัฒนธรรมของชาวภูไทย เช่น ธรรมเนียมการต้อนรับด้วยการบายศรีสู่ขวัญ ชมการฟ้อนภูไทยอันงดงาม รวมทั้งยังเลือกซื้อสินค้าพื้นเมืองและของที่ระลึกต่างๆ ได้ภายในวัดพระธาตุเรณูอีกด้วย
พระธาตุของคนเกิดวันอังคาร "พระธาตุศรีคุณ" ประดิษฐานอยู่ที่วัดธาตุศรีคุณ อำเภอนาแก พระธาตุองค์นี้ถูกค้นพบเมื่อประมาณ พ.ศ. 2340 และได้รับการบูรณะครั้งใหญ่เมื่อ พ.ศ. 2486-2490 มีลักษณะคล้ายองค์พระธาตุพนม ภายในบรรจุพระอรหันตสารีริกธาตุของพระโมคคัลลานะ พระสารีบุตร พระอัครสาวกซ้ายขวาของพระพุทธเจ้า และพระสังกัจจายนะ ตามตำนานของพระธาตุองค์นี้มีกษัตริย์นักรบเป็นผู้ก่อสร้าง ตรงกับลักษณะของคนที่เกิดวันอังคารซึ่งจะเป็นนักต่อสู้ มีน้ำอดน้ำทนเป็นเยี่ยม เชื่อว่าหากใครได้ไปสักการะจะได้อานิสงส์ มีศักดิ์ศรีทวีคูณ และจะเสริมพลังนักสู้ให้มีจิตใจเข้มแข็งขึ้น
"พระธาตุมหาชัย" วัดพระธาตุมหาชัย อำเภอปลาปาก เป็นที่ประดิษฐานพระธาตุประจำวันเกิดของผู้ที่เกิดวันพุธ ก่อสร้างเมื่อ พ.ศ. 2495 องค์พระธาตุเป็นรูปแปดเหลี่ยมสูง 40 เมตร ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และพระอรหันตสารีริกธาตุของพระอัญญาโกณฑัญญะ พระภิกษุสงฆ์รูปแรกในพระพุทธศาสนา รวมทั้งพระสารีริกธาตุของพระสารีบุตร และพระอนุรุท ภายในพระอุโบสถยังมีสิ่งที่น่าสนใจคือพระพุทธรูปปางห้ามญาติแกะสลักจากไม้ต้นสะเดาหวานที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และมีภาพเขียนฝาผนังอุโบสถแสดงพุทธประวัติที่งดงาม เชื่อกันว่าผู้ที่ไปนมัสการพระธาตุมหาชัยจะประสบแต่ชัยชนะในชีวิต จะเป็นนักประสานสิบทิศ โอภาปราศรัยดี ค้าขายคล่อง พูดจามีคนเชื่อถือ
พระธาตุประจำวันเกิดของคนวันพฤหัสบดี คือ "พระธาตุประสิทธิ์" ประดิษฐานอยู่ที่วัดพระธาตุประสิทธิ์ อำเภอนาหว้า เป็นเจดีย์โบราณไม่ปรากฏหลักฐานว่าสร้างเมื่อใด กระทั่งเมื่อ พ.ศ. 2436 มีการบูรณะซ่อมแซมครั้งใหญ่โดยจำลองรูปทรงมาจากพระธาตุพนม ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุและพระอรหันตสารีริกธาตุรวม 7 องค์ พระพุทธรูปเก่าแก่ ดินจากสังเวชนียสถานในประเทศอินเดีย 4 แห่ง และพระพุทธบาทจำลองที่อัญเชิญมาจากกรุงเทพฯ เมื่อ พ.ศ. 2500 มีตำนานบอกไว้ว่าพระธาตุแห่งนี้มีพระเป็นผู้สร้าง ที่สำคัญพระประธานของวัดอยู่ประจำทิศตะวันตก ตรงกับพระพฤหัสบดีที่อยู่ทิศตะวันตกเช่นกัน เชื่อว่าผู้ที่ไปนมัสการพระธาตุประสิทธิ์ จะได้รับอานิสงส์ส่งผลให้สัมฤทธิผลในการปฏิบัติงาน
ส่วนผู้ที่เกิดวันศุกร์ "พระธาตุท่าอุเทน" เป็นพระธาตุประจำวันเกิด ประดิษฐานอยู่ที่วัดพระธาตุอุเทน อำเภอท่าอุเทน สร้างโดยพระอาจารย์ศรีทัตถ์เมื่อ พ.ศ. 2455 เป็นเจดีย์ก่ออิฐถือปูนรูปสี่เหลี่ยม จำลองมาจากพระธาตุพนม แต่มีขนาดเล็กและสูงกว่าพระธาตุพนม ภายในบรรจุพระพุทธสารีริกธาตุที่อัญเชิญมาจากเมืองย่างกุ้ง ประเทศพม่า รวมทั้งพระพุทธรูปและของมีค่าต่างๆ ที่ผู้มีจิตศรัทธาบรรจุถวายไว้ พระธาตุองค์นี้มีสิ่งที่ตรงกับเทพประจำวันศุกร์ คือพระธาตุหันไปทางทิศเหนือของพระธาตุพนม ตรงกับทิศประจำของพระศุกร์ เชื่อกันว่าผู้ที่เกิดวันนี้เป็นผู้ที่มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ รักอิสระ รักสวยรักงาม ผู้ที่ไปนมัสการพระธาตุแห่งนี้จะได้รับอานิสงส์ให้ชีวิตมีความรุ่งโรจน์ เปรียบเสมือนพระอาทิตย์ขึ้นยามรุ่งอรุณ
พระธาตุองค์สุดท้ายสำหรับผู้ที่เกิดวันเสาร์ คือ "พระธาตุนคร" ประดิษฐานอยู่ที่วัดมหาธาตุ อำเภอเมืองนครพนม พระธาตุมีลักษณะสี่เหลี่ยมจัตุรัส ก่อสร้างเสร็จใน พ.ศ. 2465 มีรูปแบบตามพระธาตุพนมองค์เดิม ภายในบรรจุพระอรหันตสารีริกธาตุ พร้อมกับองค์พระพุทธรูปทองคำ และของมีค่าต่างๆ จากประชาชนผู้มีจิตศรัทธาถวายบรรจุเอาไว้ในองค์พระธาตุ พระธาตุแห่งนี้มีเทวดานพเคราะห์ประจำทิศตะวันตกเฉียงใต้ปกปักษ์รักษา เชื่อกันว่าผู้มาสักการะจะได้อานิสงส์ส่งผลให้มีบุญวาสนาเป็นเจ้าคนนายคน
หากใครมีโอกาสได้ไปเยือนจังหวัดนครพนม จึงไม่ควรพลาดที่จะไปกราบสักการะพระธาตุประจำวันเกิดสักครั้งหนึ่ง เพื่อเป็นสิริมงคลแก่ตนเอง ครอบครัว และคนใกล้ชิด อธิษฐานจิตให้ดำรงชีวิตอยู่ในความไม่ประมาท เร่งทำความดีเพื่อสะสมเป็นพลังบุญไว้แก่ตนเองในภายภาคหน้า
