โดย : ปิ่น บุตรี
คอน้ำตกตามธรรมชาติที่ไม่ใช่อาหารอีสานรสแซ่บรู้กันดีว่า ช่วงปลายฝนต้นหนาว น้ำตกส่วนใหญ่จะเปล่งศักยภาพความงามออกมาอย่างเต็มเปี่ยม แต่ถ้าจะเล่นน้ำตกกันให้เย็นฉ่ำหนำใจชนิดลงไปเกลือกกลิ้งแช่น้ำกันนานนับชั่วโมงคงต้องเป็นในช่วงหน้าร้อน ส่วนหน้าฝนน้ำตกมีน้ำเยอะ น้ำแดง น้ำแรง ถึงขนาดว่าน้ำตกบางแห่งน้ำแรงจนลงเล่นไม่ได้ ในขณะที่หน้าหนาวน้ำตกแม้ดูสวย น้ำใส ปริมาณน้ำพอเหมาะ แต่ว่าใครที่จะลงเล่นคงต้องคิดหนักหน่อย เพราะอากาศหนาวๆอย่างนั้นขืนไปลงเล่นน้ำมันช่างหนาวระยับจับจิตไปถึงขั้วกระดูกเลยทีเดียว
แต่ประทานโทษ!?! บ้านเรามีน้ำตกพิเศษ 2-3 แห่งที่เหมาะสำหรับเล่นหน้าหนาวมาก ส่วนหน้าฝน หน้าร้อน ก็สามารถเล่นได้ดีไม่แพ้กัน โดยหนึ่งในน้ำตกพิเศษนั้นก็คือ“น้ำตกภูซาง”หนึ่งในอันซีนไทยแลนด์อันน่าสนใจของเมืองไทย
1...
พูดถึงน้ำตกธรรมชาติในบ้านเราถ้าจะถามว่ามีอยู่กี่แห่ง ยากที่จะตอบได้ เพราะบ้านเรามีน้ำตกอยู่มากมายทั่วไป
แต่ถ้าจะพูดถึงประเภทของน้ำตกในบ้านเรา ผมเคยอ่านเจอจากเอกสารบันทึกธรรมชาติของกรมอุทยานฯ เขาได้มีการแบ่งประเภทของน้ำตกในบ้านเราตามลักษณะของชั้นหินออกเป็น 4 ประเภทด้วยกัน คือ
น้ำตกที่เกิดจากหินแกรนิต ส่วนใหญ่อยู่ตามยอดเขาสูงและผาชัน มีขนาดใหญ่ ตกลงมาจากที่สูงมองเห็นแต่ไกล สำหรับน้ำตกประเภทนี้ที่เด่นๆ ก็มี น้ำตกแม่สุรินทร์ ในอุทยานแห่งชาติน้ำตกแม่สุรินทร์ จ.แม่ฮ่องสอน น้ำตกพลิ้ว ในอุทยานแห่งชาติน้ำตกพลิ้ว จ.จันทบุรี
น้ำตกที่อยู่ในพื้นที่เป็นหินทรายและดินดาน ลักษณะของน้ำตกประเภทนี้ส่วนใหญ่จะเป็นเหมือนลำห้วย เป็นลานหินกว้าง มีน้ำเฉพาะในช่วงฤดูฝน เราจะพบเห็นน้ำตกประเภทนี้ได้ที่ น้ำตกตาดโตน ในอุทยานแห่งชาติตาดโตน จ.ชัยภูมิ น้ำตกตาดโตน ในอุทยานแห่งชาติผาแต้ม จ.อุบลราชธานี
น้ำตกที่อยู่ในบริเวณเทือกหินปูน น้ำตกประเภทนี้จะไหลลดหลั่นกันเป็นชั้นเตี้ยๆ จำนวนหลายชั้น นับเป็นน้ำตกที่มีความสวยงามมาก เนื่องจากหินปูนเป็นหินที่ทำปฏิกิริยากับน้ำ เวลาโดนน้ำกัดเซาะหินก็จะมีรูปร่างแปลกตาน่ามองต่างกันไป โดยน้ำตกในเทือกเขาหินปูน ที่น่าสนใจก็มี น้ำตกเอราวัณ ในอุทยานแห่งชาติเอราวัณ จ.กาญจนบุรี น้ำตกห้วยแม่ขมิ้น ในอุทยานแห่งชาติเขื่อนศรีนครินทร์ จ.กาญจนบุรี น้ำตกพาเจริญ ในอุทยานแห่งชาติพาเจริญ จ.ตาก
น้ำตกหินชนวน น้ำตกประเภทมีหนึ่งเดียวในเมืองไทยคือ น้ำตกคลองน้ำแดง หรือ น้ำตกคลองโป่ง ในอุทยานฯ คลองวังเจ้า จ.กำแพงเพชร เป็นน้ำตกที่สวยงาม มี 4 ชั้น ชั้นบนสูง 100 เมตร ไหลลงมาผ่านบนหินมีร่องเป็นชั้นๆ สายน้ำจึงเกิดการแตกกระจาย เป็นละอองฝอยขาวฟุ้งกระจายไปทั่วบริเวณโขดหินแต่ละโขดเรียงราย
สำหรับน้ำตกภูซางนั้น ถ้ามองตามประเภทของหินจะอยู่ในน้ำตกประเภทหินปูน แต่ว่าก็มีความพิเศษกว่าน้ำตกอื่นๆตามที่เกริ่นไว้ในข้างต้น ซึ่งจะน่าสนใจและน่าเล่นแค่ไหน ผมว่าเราตามไปดูกันเลยดีกว่า
2...
น้ำตกภูซาง ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติภูซาง กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา มีความพิเศษตรงที่เป็นน้ำตกอุ่นแห่งเดียวในเมืองไทย มีอุณหภูมิประมาณ 35 องศาเซลเซียส ปราศจากกลิ่นกำมะถัน
รูปลักษณะของน้ำตกอุ่นภูซางเป็นน้ำตกชั้นเดียวไหล แต่มี 2 จังหวะ จังหวะแรกสายน้ำตกไหลเป็นแนวดิ่งยาวเป็นสายลงมาจากหน้าผาสูง กระทบกับโขดหินใหญ่เอียงลาดในจังหวะที่สองก่อนจะไหลลงสู่ธารน้ำตกสีเขียวเบื้องล่าง ซึ่งนักท่องเที่ยวนิยมลงแหวกว่ายเล่นน้ำกันในสายธารแห่งนี้เนื่องจากน้ำไม่ลึก และมีบรรยากาศร่มรื่นดีมากๆ ทั้งจากผืนป่า จากการจัดแต่งภูมิทัศน์ของทางอุทยานฯ
ในขณะที่ถ้าเดินผ่านสนามหญ้าหน้าน้ำตกข้ามถนนไปฝั่งตรงข้าม บริเวณนั้นจะเป็นร้านอาหารตามสั่ง และอาหารอีสานรสแซบ ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถสั่งส้มตำ ไก่ย่าง ข้าวเหนียว ลาบ ปลาเผา มานั่งดิ่มกินเคล้าบรรยากาศน้ำตกอุ่นอันร่มรื่นได้ตามความหิวของท้อง หรือใครจะสั่งน้ำตก(อาหาร)มานั่งกินแกล้มน้ำตกตามธรรมชาติก็นับว่าน่าสนใจไม่น้อยเลย
3...
ต้นกำเนิดของน้ำตกอุ่นภูซางมาจาก "บ่อซับน้ำอุ่น" ที่ผุดขึ้นมาจากใต้ดินแวดล้อมด้วยเป็นพรุน้ำจืดและป่าไม้ที่ร่มครึ้มที่อยู่เหนือตัวน้ำตกอุ่นไปไม่ไกลเท่าไหร่ ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งจุดท่องเที่ยวที่น่าสนใจของที่นี่ โดยทางอุทยานฯได้ทำสะพานเดินข้ามธารน้ำที่สามารถไปแวะสัมผัสสายน้ำตกได้อย่างใกล้ชิด ก่อนจะเป็นทางเดินเข้าไปในผืนป่าพาสู่บ่อซับน้ำอุ่นอันใสแจ๋วกว้างประมาณ 10 เมตร ลึกประมาณ 5 เมตร มีฟองผุดพรายลอยขึ้นมาบนผิวน้ำอยู่ไม่หยุดหย่อน
ทั้งนี้สาเหตุของการเกิดบ่อซับน้ำอุ่นคาดว่ามาจากการที่ใต้ดินบริเวณนี้เป็นรอยแยกของเปลือกโลก ความร้อนจากด้านล่างปะทุขึ้นมา ทำให้น้ำมีความอุ่นและมีฟองอากาศอยู่อย่างต่อเนื่อง
สำหรับสิ่งน่าสนใจในอุทยานฯภูซางในระดับของดีของหายากยังมีอีกหนึ่งสิ่ง นั่นก็คือ "เต่าปูลู" เต่าหายากที่มีรูปลักษณ์แปลกแตกต่างจากเต่าทั่วๆไป เพราะมันมีหางยาวแหลมเป็นปล้อง แถมยังหด หาง หัว และขาไม่ได้ เหมือนเต่าทั่วๆไป ที่ดูแล้วคล้ายเต่าโบราณในยุคดึกดำบรรพ์ไม่น้อยเลยเพียงแต่มีขนาดย่อส่วนลงมาเท่านั้นเอง
นอกจากนี้เต่าปูลูยังมีลักษณะเด่นอื่นๆ อาทิ เป็นเต่าตัวเตี้ย กระดองสีเข้มถึงดำ เล็บยาวคม ว่องไว ปีนต้นไม้เก่ง ในเมืองไทยมีไม่กี่พื้นที่ที่มีเจ้าเต่าชนิดนี้อาศัยอยู่
และนี่ก็เป็นสิ่งน่าสนใจเด่นๆในอุทยานฯภูซางแห่งจังหวัดพะเยา จังหวัดเล็กๆอันสงบงามแห่งดินแดนล้านนาที่มีมนต์ดึงดูดให้ผมเดินทางขึ้นไปแอ่วอยู่บ่อยครั้ง
*****************************************
น้ำตกภูซาง ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติภูซาง ริมถนนหมายเลข 1093 กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา นอกจากสิ่งชวนชมตามที่กล่าวมาแล้ว ที่นี่ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวน่าสนใจอย่างเช่น ถ้ำน้ำดัง ดอยผาดำ น้ำตกห้วยโป่งผา ถ้ำผาแดง ถ้ำน้ำลอด อีกทั้งยังสามารถเดินทางต่อไปยังภูชี้ฟ้าแหล่งท่องเที่ยวชื่อดังในภาคเหนือที่อยู่ไม่ไกลกันได้อีกด้วย โดยผู้สนใจท่องเที่ยวในอช.ภูซางสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ 0-5447-6314,0-5440-1099
คอน้ำตกตามธรรมชาติที่ไม่ใช่อาหารอีสานรสแซ่บรู้กันดีว่า ช่วงปลายฝนต้นหนาว น้ำตกส่วนใหญ่จะเปล่งศักยภาพความงามออกมาอย่างเต็มเปี่ยม แต่ถ้าจะเล่นน้ำตกกันให้เย็นฉ่ำหนำใจชนิดลงไปเกลือกกลิ้งแช่น้ำกันนานนับชั่วโมงคงต้องเป็นในช่วงหน้าร้อน ส่วนหน้าฝนน้ำตกมีน้ำเยอะ น้ำแดง น้ำแรง ถึงขนาดว่าน้ำตกบางแห่งน้ำแรงจนลงเล่นไม่ได้ ในขณะที่หน้าหนาวน้ำตกแม้ดูสวย น้ำใส ปริมาณน้ำพอเหมาะ แต่ว่าใครที่จะลงเล่นคงต้องคิดหนักหน่อย เพราะอากาศหนาวๆอย่างนั้นขืนไปลงเล่นน้ำมันช่างหนาวระยับจับจิตไปถึงขั้วกระดูกเลยทีเดียว
แต่ประทานโทษ!?! บ้านเรามีน้ำตกพิเศษ 2-3 แห่งที่เหมาะสำหรับเล่นหน้าหนาวมาก ส่วนหน้าฝน หน้าร้อน ก็สามารถเล่นได้ดีไม่แพ้กัน โดยหนึ่งในน้ำตกพิเศษนั้นก็คือ“น้ำตกภูซาง”หนึ่งในอันซีนไทยแลนด์อันน่าสนใจของเมืองไทย
1...
พูดถึงน้ำตกธรรมชาติในบ้านเราถ้าจะถามว่ามีอยู่กี่แห่ง ยากที่จะตอบได้ เพราะบ้านเรามีน้ำตกอยู่มากมายทั่วไป
แต่ถ้าจะพูดถึงประเภทของน้ำตกในบ้านเรา ผมเคยอ่านเจอจากเอกสารบันทึกธรรมชาติของกรมอุทยานฯ เขาได้มีการแบ่งประเภทของน้ำตกในบ้านเราตามลักษณะของชั้นหินออกเป็น 4 ประเภทด้วยกัน คือ
น้ำตกที่เกิดจากหินแกรนิต ส่วนใหญ่อยู่ตามยอดเขาสูงและผาชัน มีขนาดใหญ่ ตกลงมาจากที่สูงมองเห็นแต่ไกล สำหรับน้ำตกประเภทนี้ที่เด่นๆ ก็มี น้ำตกแม่สุรินทร์ ในอุทยานแห่งชาติน้ำตกแม่สุรินทร์ จ.แม่ฮ่องสอน น้ำตกพลิ้ว ในอุทยานแห่งชาติน้ำตกพลิ้ว จ.จันทบุรี
น้ำตกที่อยู่ในพื้นที่เป็นหินทรายและดินดาน ลักษณะของน้ำตกประเภทนี้ส่วนใหญ่จะเป็นเหมือนลำห้วย เป็นลานหินกว้าง มีน้ำเฉพาะในช่วงฤดูฝน เราจะพบเห็นน้ำตกประเภทนี้ได้ที่ น้ำตกตาดโตน ในอุทยานแห่งชาติตาดโตน จ.ชัยภูมิ น้ำตกตาดโตน ในอุทยานแห่งชาติผาแต้ม จ.อุบลราชธานี
น้ำตกที่อยู่ในบริเวณเทือกหินปูน น้ำตกประเภทนี้จะไหลลดหลั่นกันเป็นชั้นเตี้ยๆ จำนวนหลายชั้น นับเป็นน้ำตกที่มีความสวยงามมาก เนื่องจากหินปูนเป็นหินที่ทำปฏิกิริยากับน้ำ เวลาโดนน้ำกัดเซาะหินก็จะมีรูปร่างแปลกตาน่ามองต่างกันไป โดยน้ำตกในเทือกเขาหินปูน ที่น่าสนใจก็มี น้ำตกเอราวัณ ในอุทยานแห่งชาติเอราวัณ จ.กาญจนบุรี น้ำตกห้วยแม่ขมิ้น ในอุทยานแห่งชาติเขื่อนศรีนครินทร์ จ.กาญจนบุรี น้ำตกพาเจริญ ในอุทยานแห่งชาติพาเจริญ จ.ตาก
น้ำตกหินชนวน น้ำตกประเภทมีหนึ่งเดียวในเมืองไทยคือ น้ำตกคลองน้ำแดง หรือ น้ำตกคลองโป่ง ในอุทยานฯ คลองวังเจ้า จ.กำแพงเพชร เป็นน้ำตกที่สวยงาม มี 4 ชั้น ชั้นบนสูง 100 เมตร ไหลลงมาผ่านบนหินมีร่องเป็นชั้นๆ สายน้ำจึงเกิดการแตกกระจาย เป็นละอองฝอยขาวฟุ้งกระจายไปทั่วบริเวณโขดหินแต่ละโขดเรียงราย
สำหรับน้ำตกภูซางนั้น ถ้ามองตามประเภทของหินจะอยู่ในน้ำตกประเภทหินปูน แต่ว่าก็มีความพิเศษกว่าน้ำตกอื่นๆตามที่เกริ่นไว้ในข้างต้น ซึ่งจะน่าสนใจและน่าเล่นแค่ไหน ผมว่าเราตามไปดูกันเลยดีกว่า
2...
น้ำตกภูซาง ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติภูซาง กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา มีความพิเศษตรงที่เป็นน้ำตกอุ่นแห่งเดียวในเมืองไทย มีอุณหภูมิประมาณ 35 องศาเซลเซียส ปราศจากกลิ่นกำมะถัน
รูปลักษณะของน้ำตกอุ่นภูซางเป็นน้ำตกชั้นเดียวไหล แต่มี 2 จังหวะ จังหวะแรกสายน้ำตกไหลเป็นแนวดิ่งยาวเป็นสายลงมาจากหน้าผาสูง กระทบกับโขดหินใหญ่เอียงลาดในจังหวะที่สองก่อนจะไหลลงสู่ธารน้ำตกสีเขียวเบื้องล่าง ซึ่งนักท่องเที่ยวนิยมลงแหวกว่ายเล่นน้ำกันในสายธารแห่งนี้เนื่องจากน้ำไม่ลึก และมีบรรยากาศร่มรื่นดีมากๆ ทั้งจากผืนป่า จากการจัดแต่งภูมิทัศน์ของทางอุทยานฯ
ในขณะที่ถ้าเดินผ่านสนามหญ้าหน้าน้ำตกข้ามถนนไปฝั่งตรงข้าม บริเวณนั้นจะเป็นร้านอาหารตามสั่ง และอาหารอีสานรสแซบ ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถสั่งส้มตำ ไก่ย่าง ข้าวเหนียว ลาบ ปลาเผา มานั่งดิ่มกินเคล้าบรรยากาศน้ำตกอุ่นอันร่มรื่นได้ตามความหิวของท้อง หรือใครจะสั่งน้ำตก(อาหาร)มานั่งกินแกล้มน้ำตกตามธรรมชาติก็นับว่าน่าสนใจไม่น้อยเลย
3...
ต้นกำเนิดของน้ำตกอุ่นภูซางมาจาก "บ่อซับน้ำอุ่น" ที่ผุดขึ้นมาจากใต้ดินแวดล้อมด้วยเป็นพรุน้ำจืดและป่าไม้ที่ร่มครึ้มที่อยู่เหนือตัวน้ำตกอุ่นไปไม่ไกลเท่าไหร่ ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งจุดท่องเที่ยวที่น่าสนใจของที่นี่ โดยทางอุทยานฯได้ทำสะพานเดินข้ามธารน้ำที่สามารถไปแวะสัมผัสสายน้ำตกได้อย่างใกล้ชิด ก่อนจะเป็นทางเดินเข้าไปในผืนป่าพาสู่บ่อซับน้ำอุ่นอันใสแจ๋วกว้างประมาณ 10 เมตร ลึกประมาณ 5 เมตร มีฟองผุดพรายลอยขึ้นมาบนผิวน้ำอยู่ไม่หยุดหย่อน
ทั้งนี้สาเหตุของการเกิดบ่อซับน้ำอุ่นคาดว่ามาจากการที่ใต้ดินบริเวณนี้เป็นรอยแยกของเปลือกโลก ความร้อนจากด้านล่างปะทุขึ้นมา ทำให้น้ำมีความอุ่นและมีฟองอากาศอยู่อย่างต่อเนื่อง
สำหรับสิ่งน่าสนใจในอุทยานฯภูซางในระดับของดีของหายากยังมีอีกหนึ่งสิ่ง นั่นก็คือ "เต่าปูลู" เต่าหายากที่มีรูปลักษณ์แปลกแตกต่างจากเต่าทั่วๆไป เพราะมันมีหางยาวแหลมเป็นปล้อง แถมยังหด หาง หัว และขาไม่ได้ เหมือนเต่าทั่วๆไป ที่ดูแล้วคล้ายเต่าโบราณในยุคดึกดำบรรพ์ไม่น้อยเลยเพียงแต่มีขนาดย่อส่วนลงมาเท่านั้นเอง
นอกจากนี้เต่าปูลูยังมีลักษณะเด่นอื่นๆ อาทิ เป็นเต่าตัวเตี้ย กระดองสีเข้มถึงดำ เล็บยาวคม ว่องไว ปีนต้นไม้เก่ง ในเมืองไทยมีไม่กี่พื้นที่ที่มีเจ้าเต่าชนิดนี้อาศัยอยู่
และนี่ก็เป็นสิ่งน่าสนใจเด่นๆในอุทยานฯภูซางแห่งจังหวัดพะเยา จังหวัดเล็กๆอันสงบงามแห่งดินแดนล้านนาที่มีมนต์ดึงดูดให้ผมเดินทางขึ้นไปแอ่วอยู่บ่อยครั้ง
*****************************************
น้ำตกภูซาง ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติภูซาง ริมถนนหมายเลข 1093 กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา นอกจากสิ่งชวนชมตามที่กล่าวมาแล้ว ที่นี่ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวน่าสนใจอย่างเช่น ถ้ำน้ำดัง ดอยผาดำ น้ำตกห้วยโป่งผา ถ้ำผาแดง ถ้ำน้ำลอด อีกทั้งยังสามารถเดินทางต่อไปยังภูชี้ฟ้าแหล่งท่องเที่ยวชื่อดังในภาคเหนือที่อยู่ไม่ไกลกันได้อีกด้วย โดยผู้สนใจท่องเที่ยวในอช.ภูซางสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ 0-5447-6314,0-5440-1099