น้ำพริกนั้นถือเป็นอาหารประจำชาติไทยเลยก็ว่าได้ เรามีน้ำพริกหลายชนิดแตกต่างกันไปตามภูมิภาคให้เลือกกินกันได้ไม่เบื่อ ไม่ว่าจะเป็นน้ำพริกหนุ่ม น้ำพริกปลาร้า น้ำพริกมะขาม น้ำพริกนรก ฯลฯ แต่ที่สำคัญคือต้องมีผักแนม เป็นผักสดๆ หรือผักต้มผักนึ่งเพื่อเพิ่มรสชาติให้อร่อยยิ่งขึ้น
สำหรับผักแนมต่างๆนั้นก็เป็นสิ่งที่ช่วยเสริมคุณค่าของอาหารให้มากขึ้น โดยนักวิจัยจากสถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ให้ความรู้ในเรื่อง "น้ำพริกและผักแนม...คุณค่าอาหารพื้นบ้าน" ว่าผักพื้นบ้านชนิดใดบ้างที่ช่วยยับยั้งสารก่อกลายพันธุ์ หรือสารก่อมะเร็งได้
สำหรับผักพื้นบ้านที่ช่วยยับยั้งสารก่อมะเร็งสูงมาก ได้ยแก่ กระโดนบก ข่า จิกน้ำ ถั่วมะแฮะ ผักส้มป่อง มะดัน มะเม่า มันแกวเขียว เล็นเค็ด ส้มป่อย ผักพื้นบ้านที่ช่วยยับยั้งการสารก่อมะเร็งสูง ได้แก่ กระสัง ดอกดิน ตีนเต่า แตงโมน้อย เทา เทียน แกลบ นางแลว บัวเผื่อน บวบหอม ผักตุ๊ด ผักวิมาน ผักสัง พญายอ ฟักทอง มะขาม มะเดื่ออุทุมพร มะรุม มะแว้ง ส้มซ่า ส้มลม โสมไทย หูปลาช่อน และผักพื้นบ้านที่ช่วยยับยั้งสารก่อมะเร็งได้ปานกลาง ได้แก่ กล้วยน้ำว้า ขจร ถั่วผักยาวแดง ถั่วลาย บุก บอนดำ ผักโขมม่วง ผักหวานป่า มะเดื่อปล้อง มันต้าง รากคิว ลิงลาว ผักสาบ หวายขม อัญชัน
ผักพื้นบ้านเหล่านี้เป็นที่รู้จักคุ้นเคยของคนท้องถิ่นในแต่ละภูมิภาคเป็นอย่างดี เพราะใช้ประกอบอาหารอยู่บ่อยๆ แต่สำหรับคนกรุงแล้วก็ถือว่าหาได้ค่อนข้างยาก แต่หากอยากกินผักที่ให้ประโยชน์อย่างนี้ ก็คุ้มค่าที่จะลองหามากินกัน
