คอลัมน์ “Golf Healing” โดย “พลโทนายแพทย์ สมศักดิ์ เถกิงเกียรติ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านกระดูกประจำโรงพยาบาลพระมงกุฎ และ โรงพยาบาลรามคำแหง มีประสบการณ์ในการดูแลผู้ป่วยมากกว่า 30 ปี somsak_doctor@hotmail.com”
"ว้าย! ช่วยด้วยแมงมุม" เสียงร้องลั่นสนามของ "น้องมาย" แคดดี้คนสวยของคุณชูสง่า เธอผลักถุงกอล์ฟที่มีแมงมุมโผล่ออกมาแล้วกระโดดกอดหลังเฮียไว้แน่น เฮียชูหันมาลูบหัวปลอบ "โอ๋ขวัญเอ๊ยขวัญมาอยู่กับเนื้อกับตัวนะ" ผู้ใหญ่ใจดีแสดงความเมตตาเอ็นดูเด็ก พี่หมออมยิ้มแล้วเอ่ยขึ้นว่า "ช่วงหน้าฝนนี้พวกแมลงสัตว์มีพิษชุกชุมมากต้องระวัง เช่น ตะขาบ แมงป่อง รวมทั้งพวก (หัว) งูด้วย!
- แมงมุมพิษ 5 ชนิดที่หมอเตือนระวัง
สถาบันโรคผิวหนังเตือนกรณีถูกแมงมุมกัดและมีอาการแผลบวมแดง ปวดมาก คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะไข้สูง โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยงเด็ก ผู้สูงอายุ และมีโรคประจำตัว ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อประเมินอาการและรักษา ชี้เสี่ยงอันตรายถึงชีวิต
นพ.สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวถึงกรณีหญิงชาวกระบี่ถูกแมงมุมมีพิษกัดไม่ทราบชนิดกัดที่ข้อมือซ้ายเกิดอาการวิงเวียนศีรษะหน้ามืดข้อมือบวมแดงมีไข้หนาวสั่นจนเกิดอาการช็อกต้องเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลและเสียชีวิตในเวลาต่อมา ทำให้หลายคนเกิดความวิตกกังวลว่าจะออกมามากในช่วงหน้าฝนและชนิดใดที่มีอันตรายถึงชีวิต นพ.สมศักดิ์ กล่าวว่า แมงมุมมีพิษที่ประชาชนควรทราบมี 5 ชนิด คือ แมงมุมแม่ม่ายน้ำตาล แมงมุมแม่ม่ายหลังแดง แมงมุมมีพิษสีน้ำตาล แมงมุมสันโดษเมดิเตอร์เรเนียน และแมงมุมแม่ม่ายดำ วิธีสังเกตลักษณะเด่นของแมงมุมมีพิษคือบริเวณท้องจะป่องเป็นพิเศษแตกต่างจากแมงมุมที่อยู่ตามบ้านเรือนทั่วไปส่วนอาการหลังโดนแมงมุมพิษกัดมีหลายระดับความรุนแรง ทั้งอาการเฉพาะที่บริเวณผิวหนังที่ถูกกัดหรือมีอาการที่อื่นๆ อาจรุนแรงจนถึงแก่ชีวิตได้ โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง คือ เด็ก ผู้สูงอายุ และผู้มีโรคประจำตัว
รีบล้างแผลและประคบเย็น : พญ.มิ่งขวัญ วิชัยดิษฐ์ ผู้อำนวยการสถาบันโรคผิวหนัง กล่าวเพิ่มเติมว่า อาการทางผิวหนังของผู้ถูกแมงมุมมีพิษกัดมีตั้งแต่อาการเฉพาะที่ไม่รุนแรงไปจนถึงรุนแรงที่ทำให้เกิดแผลเนื้อตายการดูแลเบื้องต้นทำได้โดยรีบล้างแผลทำความสะอาดและประคบเย็นบริเวณที่ถูกกัดไม่ควรประคบร้อนและรับประทานยาแก้ปวด
กรณีไตวายและเลือดแข็งตัวในหลอดเลือด : นอกจากอาการทางผิวหนังแล้วพิษจากแมงมุมสามารถทำให้เกิดอาการกับระบบอื่นๆ เช่น คลื่นไส้อาเจียน มีไข้และปวดศีรษะ ในบางคนอาจเกิดอาการที่รุนแรงมาก เช่น ไตวาย หรือภาวะเลือดแข็งตัวในหลอดเลือด โดยอาการดังกล่าวมักเกิดขึ้นหลังโดนกัดภายใน 1-2 วัน ผู้ที่ถูกแมงมุมพิษกัดควรรีบเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลเพื่อประเมินอาการโดยแพทย์ ถ้านำแมงมุมที่กัดไปให้แพทย์ดูได้ด้วยก็ควรนำไป
แนะนำวิธีป้องกันแมงมุมกัด : ผู้อำนวยการสถาบันโรคผิวหนังแนะนำวิธีป้องกันคือไม่จับตัวแมงมุมหรือสวมถุงมือเวลาทำงานที่เสี่ยงต้องเจอกับสัตว์มีพิษเหล่านี้ เช่น ทำสวน ปลูกต้นไม้ ขนฟืน หมั่นทำความสะอาด ปัดใยแมงมุมหรือดูดด้วยเครื่องดูดฝุ่นบริเวณที่แมงมุมชอบมาชักใย เช่น กรอบประตู หน้าต่าง มุมเพดาน ช่องลม หรือติดมุ้งลวดป้องกันไม่ให้แมงมุมเข้าบ้าน ควบคุมกำจัดแมลงในบ้าน ไม่เปิดไฟทิ้งไว้ตอนกลางคืน เพื่อลดจำนวนแมลงเล่นไฟ เป็นการควบคุมเหยื่อของแมงมุม หมั่นตรวจตามตู้เสื้อผ้า ชั้นใต้หลังคา ห้องเก็บของ ลังเก็บของ หลังกรอบรูป ใต้เฟอร์นิเจอร์ ตรวจเขย่ารองเท้าและเสื้อผ้าเพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีสัตว์มีพิษก่อนที่จะสวมใส่ ฉีดพ่น ยาฆ่าแมลงในบริเวณที่แมงมุมชอบอาศัย ใช้กาวดักแมลงสาบ ดักจับแมงมุมในบริเวณที่ชอบเดินผ่าน
