ก.ล.ต.ดักคอธุรกิจความงามคนบันเทิงระดมทุน หวั่นแปลงร่างเป็นแชร์ลูกโซ่

ปรับสูตรสกัดเส้นทางแชร์ลูกโซ่ ก.ล.ต.เริ่มก่อนตัดตอน 2 ธุรกิจความงามของคนในวงการบันเทิง “ม่านฟ้า-เก๋ เลเดอเรอร์” แจ้งข้อหาขายหุ้นกู้ไม่ได้รับอนุญาต เบรกเกมก่อนขยายวงกว้าง ส่วนเข้าข่ายแชร์ลูกโซ่หรือไม่เป็นหน้าที่กระทรวงการคลัง ชี้สภาพดอกเบี้ยต่ำหลอกคนได้ง่าย แถมธุรกิจของคนวงการมายาไปไกลเกินกว่าแค่ขายสินค้าความงาม แนะลดโลภ ประเมินความจริงก่อนตกเป็นเหยื่อ

นับเป็นปฏิบัติการหยุดยั้งความเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้นจากสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) หลังจากที่มีธุรกิจความงามของอดีตนางงาม นางแบบและนักแสดงในวงการบันเทิง ที่เชิญชวนให้บุคคลทั่วไปได้เข้ามาร่วมลงทุนของ 2 บริษัท ด้วยข้อเสนอของผลตอบแทนที่สูงมากเมื่อนำเงินไปร่วมลงทุนกับกิจการของทางบริษัท

จนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องออกมาเตือนถึงความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นในช่วงเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา กระทั่ง 6 กันยายน 2559 ก.ล.ต.ได้มีการกล่าวโทษบริษัท ม่านฟ้า กรุ๊ป จำกัด และบริษัท เลเดอเรอร์ (ไทยแลนด์) จำกัด รวมทั้งกรรมการผู้มีอำนาจของทั้งสองบริษัท ได้แก่ นางสาวอรปภัตร จันทรสาขา และนางสาวกันยกร ศุภการค้าเจริญ ตามลำดับ ต่อกองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ (บก. ปอศ.) กรณีเสนอขายหลักทรัพย์ประเภทหุ้นกู้ต่อประชาชนโดยไม่ได้รับอนุญาต

ทั้งนี้ ก.ล.ต.ได้รับแจ้งเบาะแสว่า มีบุคคลที่ชักชวนประชาชนให้ร่วมลงทุนผ่านสื่อโซเชียลมีเดีย จากการตรวจสอบเพิ่มเติมพบว่า กรณีแรก บริษัท ม่านฟ้า กรุ๊ป จำกัด โดยนางสาวอรปภัตร จันทรสาขา กรรมการผู้มีอำนาจ ได้ชักชวนประชาชนให้ร่วมหุ้นผ่านโซเชียลมีเดีย โดยกำหนดวงเงินขั้นต่ำสำหรับการเข้าร่วมหุ้นที่ 100,000 บาท และอ้างว่าจะให้ผลตอบแทนร้อยละ 15 ต่อปี ในระยะเวลา 12 เดือน

สำหรับกรณี บริษัท เลเดอเรอร์ (ไทยแลนด์) จำกัด โดยนางสาวกันยกร ศุภการค้าเจริญ กรรมการผู้มีอำนาจ ได้ชักชวนประชาชนให้ร่วมหุ้นผ่านโซเชียลมีเดีย โดยมีวงเงินขั้นต่ำสำหรับการเข้าร่วมหุ้นที่ 100,000 บาท และอ้างว่าจะให้ผลตอบแทนร้อยละ 5 ในระยะเวลา 6 เดือน โดยทั้งสองบริษัทดังกล่าวสัญญาว่าจะทยอยคืนเงินร่วมหุ้นพร้อมผลตอบแทนทุกๆ 30 วัน จนกว่าจะครบกำหนดสัญญา

การดำเนินการของบริษัท ม่านฟ้า กรุ๊ป จำกัด และบริษัท เลเดอเรอร์ (ไทยแลนด์) จำกัด เข้าข่ายเป็นการเสนอขายหลักทรัพย์ประเภทหุ้นกู้ต่อประชาชนโดยไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 33 แห่งพระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ. 2535

นอกจากนี้ การจ่ายเงินปันผลในอัตราสูงกว่าอัตราดอกเบี้ยสูงสุดที่ธนาคารพาณิชย์จะพึงจ่ายได้ อาจเป็นการจ่ายจากเงินที่ได้จากผู้ร่วมหุ้นรายใหม่ ซึ่งการกระทำลักษณะนี้ไม่สามารถให้ผลตอบแทนดังกล่าวได้อย่างต่อเนื่องในระยะยาว และยังอาจเข้าข่ายเป็นความผิดกฎหมายทางการเงินฉบับอื่นอีกด้วย

ยับยั้งก่อนเจ๊งวงกว้าง

ด้านสำนักงาน ก.ล.ต. กล่าวว่า ที่ผ่านมาการเชิญชวนให้ลงทุนในลักษณะนี้ มักจะมีผู้เสียหายอันเนื่องมาจากตัวบริษัททำผิดสัญญาต่อสมาชิก เช่น ไม่ได้รับเงินตามที่ได้ตกลงกันไว้ แต่ครั้งนี้สามารถดำเนินการได้ก่อนที่จะเกิดความเสียหายในวงกว้าง โดย ก.ล.ต.ทำหน้าที่ไปตามขอบเขตที่มีคือพิจารณาเรื่องที่เข้าข่ายการออกหุ้นกู้ ซึ่งผู้ออกจะต้องมาขออนุญาตต่อทางสำนักงาน

ส่วนผลตอบแทนที่สูงเกินกว่าดอกเบี้ยของธนาคารพาณิชย์นั้น อาจเข้าข่ายแชร์ลูกโซ่ได้นั้นเป็นเรื่องที่กระทรวงการคลังจะต้องไปพิจารณาต่อไป เพราะมีสำนักนโยบายพัฒนาระบบการเงินภาคประชาชนเป็นผู้รับผิดชอบโดยตรง

ขณะที่ผู้บริหารสถาบันการเงินรายหนึ่งกล่าวว่า ตอนนี้แนวทางของทั้ง 2 บริษัทยังไม่ชัดว่าจะเข้าข่ายแชร์ลูกโซ่หรือไม่ เพราะไม่มีการเปิดเผยเรื่องโครงสร้างการจ่ายผลตอบแทนว่ามาจากอะไร หากมาจากเงินลงทุนของสมาชิกใหม่ แล้วนำมาจ่ายให้สมาชิกรายเก่า อันนี้ถือว่าเข้าข่าย

หากจะเน้นไปที่การขายสินค้า ซึ่งทั้ง 2 แห่งมีสินค้าด้านความงามอยู่หลายชนิด แต่การกำหนดผลตอบแทนไว้คงที่ในอัตราที่สูงนั้น ในทางธุรกิจมักจะต้องรอผลประกอบการในแต่ละรอบบัญชีแล้วจ่ายเป็นเงินปันผลออกมา แต่กรณีนี้เป็นการยึดกับตัวเงินลงทุนที่ 1 แสนบาทกับผลตอบแทนที่ 15% กับระยะเวลา 12 เดือน สำหรับบริษัทม่านฟ้า ส่วนของเลเดอเรอร์ให้ 5% เวลา 6 เดือน

การให้ผลตอบแทนที่อิงกับเงินต้นอย่างนี้จึงเข้าข่ายกับการออกหุ้นกู้ของบริษัทเอกชน ที่เสนอขายต่อประชาชนทั่วไป ต้องขออนุญาตต่อ ก.ล.ต.

โลภสูง-ช่องทางเสี่ยงเปิดกว้าง

ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นนี้ ส่วนหนึ่งเป็นผลจากการที่อัตราดอกเบี้ยเงินฝากกับธนาคารพาณิชย์อยู่ในระดับที่ต่ำมาก อย่างเงินฝากประจำพิเศษหลายๆ แห่งให้ผลตอบแทนราว 1.5% เมื่อมีการเสนอผลตอบแทนที่สูงกว่าหลายเท่าตัว ภายในระยะเวลาสั้น จึงดึงดูดความสนใจได้ไม่น้อย แม้หลายคนจะมองว่ามีความเสี่ยง แต่ก็อาจต้องการวัดดวง โดยหวังว่าแค่ 6 เดือนหรือ 12 เดือนบริษัทคงไม่เจ๊งไปก่อน

จริงๆ ตอนนี้ก็มีหุ้นกู้ของบริษัทเอกชนที่ออกมาเสนอขาย อย่าง บริษัท อารียา พรอพเพอร์ตี้ เสนอขายหุ้นกู้ 1 พันล้านบาท อายุ 3 ปี 11 เดือน 26 วัน ดอกเบี้ยคงที่ 5.4% ชำระดอกเบี้ยทุก 3 เดือน เสนอขายให้กับนักลงทุนสถาบันหรือผู้ลงทุนรายใหญ่ หรือบริษัท ฟู้ด แคปปิตอล ออกหุ้นกู้รวม 600 ล้านบาท อายุ 1 ปี 9 เดือน ดอกเบี้ย 6% แต่เป็นการเสนอขายนักลงทุนสถาบัน ส่วนที่เสนอขายแก่ประชาชนทั่วไปผลตอบแทนจะลดลงมาขึ้นอยู่กับอันดับความน่าเชื่อถือของตัวบริษัทผู้ออก

คนที่จะไปแสวงหาผลตอบแทนที่สูงขึ้น ควรต้องนึกถึงความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นด้วย หุ้นกู้ไม่มีความคุ้มครองเหมือนเงินฝาก หากเกิดเหตุการณ์เลวร้ายขึ้นผู้ลงทุนก็ต้องไปรอให้มีการตีทรัพย์ชำระหนี้และรอตามสิทธิ์ที่ท่านถือตราสารอยู่ แต่ยังมีหน่วยงานรัฐที่ให้การดูแลอยู่หากเกิดปัญหา

อย่างบริษัทที่เป็นข่าวในเวลานี้บางแห่งมีทุนจดทะเบียนแค่ 1 ล้านบาทเท่านั้น หากเกิดอะไรขึ้นมาโอกาสที่ท่านจะได้เงินคืนนั้นมีความเป็นไปได้ค่อนข้างน้อยมาก เอาแค่ผลตอบแทน 5% ไม่ต้องพูดถึง 15% ขนาดสถาบันการเงินในเวลานี้ยังทำได้ไม่ถึงเลย ถ้าทำได้จริงคนบริหารเงินอย่างเราก็คงลงทุนด้วยแล้ว

สำคัญที่สุดคืออย่าโลภ ควรพิจารณาจากความเป็นเงิน ตอนนี้ดอกเบี้ยต่ำทั่วโลก อาจมีเพียงการลงทุนในหุ้นเท่านั้นที่น่าจะทำได้ผลตอบแทนสูงอย่างนี้ แต่ก็เสี่ยงกับเงินต้นที่ลงทุนไปที่มีโอกาสขาดทุนได้เช่นกัน ซึ่งกรณีที่เป็นข่าวนั้นแจ้งว่ามีการคืนเงินต้นให้ด้วย ซึ่งยากมากที่จะทำได้ตามที่ระบุไว้ เว้นแต่เอาเงินของคนใหม่จ่ายให้คนเก่า ก็จะเข้าข่ายแชร์ลูกโซ่ เมื่อถึงเวลาหนึ่งที่สมาชิกใหม่มีน้อยลงก็จะเกิดปัญหา

ที่ผ่านมาในกรณีของแชร์ลูกโซ่นั้นการจะดำเนินคดีได้จะต้องรอให้ผู้เสียหายเข้ามาแจ้งความ ซึ่งกว่าจะถึงมือเจ้าหน้าที่ตำรวจ ความเสียหายมักเกิดขึ้นในวงกว้างแล้ว และเจ้าของธุรกิจมักจะมีการถ่ายสินทรัพย์ต่างๆ ออกไปยังต่างประเทศหรือหนีไปต่างประเทศ ทำให้การดำเนินคดีกับผู้กระทำผิดเหล่านี้มักทำได้ลำบาก รวมไปถึงการนำเอาทรัพย์สินที่มีอยู่นำมาเฉลี่ยคืนให้กับสมาชิกที่ร่วมลงทุนเหลือน้อยมาก

ก้าวข้ามคนบันเทิงขายสินค้า

ปัจจุบันดารา นักแสดงหรือคนในวงการบันเทิงนิยมทำอาชีพเสริม ด้วยการขายผลิตภัณฑ์ด้านความงาม อาหารเสริม และใช้ตัวเองเป็นพรีเซนเตอร์หลักให้กับสินค้าที่ตัวเองนำเข้ามาจากต่างประเทศหรือว่าจ้างให้ผู้ประกอบการผลิตให้ภายใต้แบรนด์ของตัวเอง

การเสนอขายมักดำเนินการผ่านเครือข่ายสังคมออนไลน์ ทั้ง IG หรือ facebook หรือออกรายการตามทีวีต่างๆ ทั้งทีวีดิจิตอลหรือเช่าเวลาของทีวีดาวเทียม นำเสนอผลิตภัณฑ์ของตัวเอง

ยอดขายผลิตภัณฑ์ของดารา นักแสดงเหล่านี้จะขึ้นกับความนิยมในตัวเจ้าของผลิตภัณฑ์ หากมีผลงานทางทีวีหรือภาพยนตร์ก็จะต่อยอดการขายออกไปได้เรื่อยๆ หากความนิยมลดลงยอดขายก็จะลดลงตาม เนื่องจากคุณภาพของสินค้าเหล่านี้มักจะไม่แตกต่างกันมากนัก บางรายใช้แหล่งผลิตเดียวกัน สูตรเดียวกันแค่เปลี่ยนเป็นอีกชื่อหนึ่งเท่านั้น

กรณีของบริษัทม่านฟ้าและเลเดอเรอร์ก็เดินมาในแนวทางนี้ ตัวเจ้าของบริษัทเป็นเซเลบ นักแสดง ออกไปในทางเซ็กซี่ เพียงแต่ก้าวขึ้นไปอีกขั้น ไม่ได้ทำเพียงแค่การขายแบบทั่วไปเพียงอย่างเดียว แต่ดึงเอาหลักของการลงทุนเข้ามาผนวกด้วย ซึ่งไม่ใช่การขยายสาขาหรือการขายแฟรนไชส์เพื่อกระจายสินค้าไปยังฐานลูกค้าเหมือนกับหลักการทำธุรกิจทั่วไป เป้าหมายหลักคือการระดมทุนแล้วให้ผลตอบแทนไม่ต่างไปจากการฝากเงินหรือเป็นการกู้ยืมจากทางบริษัท

เพียงแต่ 2 บริษัทนี้ก้าวรุกขึ้นไปอีกขั้น ไม่ได้ทำเพียงแค่การขายแบบทั่วไปเพียงอย่างเดียว แต่ดึงเอาหลักของการลงทุนเข้ามาผนวกด้วย ซึ่งไม่ใช่การขยายสาขาหรือการขายแฟรนไชส์เพื่อกระจายสินค้าไปยังฐานลูกค้าเหมือนกับหลักการทำธุรกิจทั่วไป เป้าหมายหลักคือการระดมทุนแล้วให้ผลตอบแทนไม่ต่างไปจากการฝากเงินหรือเป็นการกู้ยืมจากทางบริษัท

กิจกรรมของทางบริษัทกล่าวถึงความสำเร็จของสมาชิก หรือมีฐานะที่ดีขึ้นจากการเข้ามาเป็นสมาชิกของบริษัท นับเป็นสูตรเดียวกับแนวทางที่กลุ่มแชร์ลูกโซ่เคยดำเนินการมา

มีอีกเยอะ-หลากรูปแบบ

การเข้าไปดำเนินการยับยั้งความเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้นได้ในอนาคตครั้งนี้ ถือว่าเป็นมิติใหม่ของหน่วยงานภาครัฐที่ทำงานในเชิงรุก คือหน่วยงานใดที่มีหน้าที่ในกรอบอำนาจต้องเข้าไปหาทางยุติที่ต้นตอของปัญหา เพียงแต่กรณีของ 2 บริษัทนี้อาจจะทำได้ไม่ยาก เพราะเจ้าของบริษัทเป็นคนในวงการบันเทิงที่คนส่วนใหญ่ติดตามความเคลื่อนไหวอยู่แล้ว รวมไปถึงการออกมาประกาศระดมทุนอย่างเป็นทางการทำให้ภาครัฐเข้ามาดำเนินการได้ง่าย

แต่กรณีอื่นๆ ที่มีการดัดแปลงรูปแบบไปภาครัฐจะต้องเท่าทันให้มากขึ้น อย่างที่แพร่หลายกันอย่างอาชีพนักท่องเที่ยวแล้วได้เงิน หรือการเล่นเกมแล้วได้เงิน น้ำมันหอม บัตรเติมเงินโทรศัพท์ รวมไปถึงรูปแบบอื่นๆ ซึ่งไม่ว่าตัวสินค้าหรือบริการจะเป็นอะไรก็ตาม แต่เป้าหมายหลักคือการที่สมาชิกรายใหม่จะต้องจ่ายเงินเข้าไปแล้วมีเงื่อนไขของผลตอบแทนเข้ามาล่อ

ด้านหนึ่งผู้ลงทุนควรจะต้องตรวจสอบเงื่อนไขและข้อตกลงของทางเจ้าของสินค้าให้ดี การเห็นผลตอบแทนสูงแล้วอยากได้นั้น ควรพิจารณาจากความเป็นจริงด้วยว่าในทางปฏิบัตินั้นสามารถทำได้จริงหรือไม่ ตรวจสอบจากหน่วยงานรัฐอย่าง ก.ล.ต.หรือธนาคารแห่งประเทศไทย ที่จะมีการแจ้งชื่อบริษัทที่เข้าข่ายหลอกลวงไว้ เพราะหากเกิดเหตุการณ์ที่เลวร้ายสุด การปิดบริษัทหนีถือเป็นสูตรสำเร็จของธุรกิจเหล่านี้ แล้วก็กลับมาในรูปแบบใหม่ๆ