แนะวิธีใช้คูปอง 690 บาทให้คุ้มค่า ดีที่สุดคือเปลี่ยนเป็นทีวีดิจิตอลที่มีอุปกรณ์ถอดรหัส DVB T2 ในตัว แต่กำลังทรัพย์ต้องพร้อม ส่วนใครที่เล็งแลก Set Top Box พึงทราบ มี 2 ตัวเลือกคือแลกโดยไม่ต้องเพิ่มเงินกับเพิ่มเงิน รุ่น 690 บาทลดวัสดุและอุปกรณ์ลง อาจมีปัญหาเรื่องความคงทนและอะไหล่ ส่วนบ้านติดจานดาวเทียมทำใจแม้ดูได้ครบ แต่ช่อง HD เหลือคุณภาพแค่ SD ขณะที่ค่าย IPM ออกกล่อง 2 in 1 ใช้ได้ 2 ระบบ ลูกค้าชม HD เต็มระบบ
จากการที่ช่อง 3 อนาล็อกยอมออกอากาศคู่ขนานกับทีวีดิจิตอลช่อง 33 HD ตั้งแต่เวลา 20.15 น.ของวันที่ 10 ตุลาคม 2557 เท่ากับเป็นการยุติปัญหาที่คาราคาซังระหว่างช่อง 3 กับคณะกรรมการกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ (กสท.) หลังจากที่ทั้ง 2 ฝ่ายมีความเห็นไม่ตรงกันจนศาลปกครองกลางได้เจรจาไกล่เกลี่ยเมื่อวันที่ 8 ตุลาคมจนได้บทสรุป
เป็นอันว่าใครที่มีกล่อง Set Top Box เพื่อรับชมทีวีดิจิตอลอยู่แล้วและรับชมในระบบเสาอากาศแบบก้างปลาหรือหนวดกุ้งก็ไม่ต้องยุ่งยากในการรับชมช่อง 3 อนาล็อกอีกต่อไป โดยสามารถรับชมทางช่อง 33 HD ได้
เมื่อปัญหาในการรับชมช่อง 3 อนาล็อกหมดไป คราวนี้บทบาทในการเปลี่ยนการรับชมทีวีของเมืองไทยจะไปตกอยู่ที่เจ้าคูปองมูลค่า 690 บาทที่ทาง กสทช.จะแจกให้กับทุกครัวเรือนในวันที่ 15 ตุลาคมนี้ โดยเฟสแรก 4.66 ล้านกว่าใบครอบคลุม 21 จังหวัด เพื่อแลกอุปกรณ์ในการรับชมได้ตั้งแต่ 20 ตุลาคม 2557 เป็นต้นไป ตัวคูปองมีอายุ 6 เดือน
เงื่อนไขที่ กสทช. อนุญาตให้ประชาชนที่ได้รับคูปองนำไปใช้แลกอุปกรณ์ในการรับชมเน้นไปที่การแลกกล่องรับสัญญาณโทรทัศน์ดิจิตอลภาคพื้นดินที่มีเครื่องถอดรหัส DVB T2 หรือเจ้า Set Top Box หรือจะนำไปใช้เป็นส่วนลดในการแลกทีวีดิจิตอลที่มีเครื่องถอดรหัสในตัว รับชมทีวีดิจิตอลได้โดยไม่ต้องใช้กล่อง Set Top Box
ทุนน้อยล็อกตามหมู่บ้าน
ปฏิบัติการล็อกคูปองจึงเริ่มเกิดขึ้นอีกครั้ง หลังจากที่เคยดำเนินการมาก่อนหน้านี้ระยะหนึ่ง
ขณะนี้ผู้ประกอบการกล่อง Set Top Box เข้ามาติดต่อตามหมู่บ้านต่างๆ ผ่านผู้นำชุมชน เพื่อรวบรวมสำเนาบัตรประชาชน และสำเนาทะเบียนบ้านของเจ้าบ้านไว้ก่อน เหมือนเป็นการล็อกคูปองของเจ้าของบ้านไว้ เมื่อคูปองส่งมาถึงมือเจ้าบ้านเหล่านั้น ก็จะแจ้งให้นำคูปองมามอบให้กับตัวแทนเพื่อรวบรวมนำไปเบิกกล่อง Set Top Box ของผู้ประกอบการรายนั้น แล้วนำมาส่งมอบให้ตามรายชื่อและเอกสารที่ยื่นไว้กับตัวแทนของหมู่บ้าน
ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นกล่อง Set Top Box ที่มีมูลค่า 690 บาทตามคูปอง ไม่ต้องจ่ายเงินเพิ่ม ด้านหนึ่งเป็นเสมือนการอำนวยความสะดวกให้กับผู้ถือคูปอง แต่ผู้ที่ยื่นเอกสารกับตัวแทนหมู่บ้านจะได้รับกล่องยี่ห้อที่เข้ามาติดต่อเท่านั้น ไม่สามารถเลือกยี่ห้ออื่นๆ ได้
“ตอนนี้ที่เราเห็นเป็นกล่องยี่ห้อหนึ่งที่ไม่ดังมากนักเข้ามาในหมู่บ้านของเรา” ลูกบ้านรายหนึ่งกล่าว
เลือกแลกตามความพร้อม
เมื่อสอบถามไปยังคนในวงการกล่องรับสัญญาณทีวีว่าคูปองมูลค่า 690 บาท จะนำไปใช้อย่างไรให้เกิดประโยชน์สูงสุดนั้นได้รับคำตอบในทิศทางเดียวกันว่า ขึ้นอยู่กับความพร้อมและความต้องการของเจ้าของคูปองว่าจะเลือกอะไร
นายธนวินท์ ศรีภัทรานุสรณ์ ผู้ช่วยผู้จัดการทั่วไปสายอีคอมเมิร์ซแอนด์โปรเจกต์เซล บริษัท โฮม โปรดักส์ เซ็นเตอร์ ให้คำแนะนำว่า ผู้ที่ได้รับคูปองคงจะทราบดีว่าต้องการแลกอะไร หากจะแลกเป็นทีวีดิจิตอลส่วนลด 690 บาทคงได้ไม่มากนัก ผู้แลกจะต้องเพิ่มเงินอีกจำนวนหนึ่ง เพื่อให้ได้ทีวีเครื่องใหม่ที่สามารถรับชมรายการของทีวีดิจิตอลได้ในตัว ตรงนี้กำลังทรัพย์ต้องพร้อม
หรือบางรายอาจจะเล็งทีวีใหม่อย่าง LED ที่อาจเป็นรุ่นเก่าไม่มีเครื่องถอดรหัสดิจิตอลแล้วใช้คูปองแลก Set Top Box ก็ได้ขึ้นอยู่กับการสำรวจราคาและความพอใจของลูกค้า เพราะทีวีรุ่นเก่าที่ถอดรหัสดิจิตอลไม่ได้อาจมีราคาต่ำกว่ารุ่นที่ถอดรหัสได้ในตัว
บางบ้านอาจเพิ่งเปลี่ยนทีวีไป แต่ยังเป็นรุ่นที่ถอดรหัสทีวีดิจิตอลไม่ได้ กล่อง Set Top Box ก็เป็นทางเลือกที่ดี
ส่วนเรื่องตัวกล่อง Set Top Box ก็มีทั้งราคา 690 บาทตามคูปอง ผู้ใช้สิทธิ์ไม่ต้องเพิ่มเงิน หรือเป็นกล่องที่มีราคาขายสูงกว่า ผู้ใช้สิทธิ์ต้องเพิ่มเงินโดยมีตัวคูปองเป็นส่วนลดจ่ายเฉพาะส่วนต่างของราคากล่องรุ่นที่หมายตา
ขณะที่ ดร.ธนวัฒน์ มงคลคุณวัฒน์ บริษัท ยิ่งเจริญคอมมิวนิเคชั่น จำกัด เจ้าของกล่อง Set Top Box ยี่ห้อ BETA กล่าวว่า เกรงว่าการเริ่มใช้สิทธิในการแลกกล่อง Set Top Box นั้น ผู้ประกอบการหลายรายอาจดำเนินการรับแลกไม่ทันหรือจำนวนกล่องมีไม่เพียงพอต่อการแลก เนื่องจากบางรายยังอยู่ระหว่างการนำเข้าจากต่างประเทศ ที่ต้องมีขั้นตอนในการตรวจสอบที่ถูกต้องก่อน
นอกจากนี้ยังมีเรื่องของขั้นตอนในการตรวจสอบความถูกต้องของคูปองกับ กสทช.อีกด้านหนึ่ง
สำหรับการใช้สิทธิคูปองนั้นสามารถเลือกได้ว่าจะแลกเป็น Set Top Box หรือใช้เป็นส่วนลดแลกทีวีดิจิตอล ถ้ามีความพร้อมแนะนำให้แลกเป็นทีวีดิจิตอล แต่ถ้าเพิ่งซื้อทีวีได้ไม่นานและไม่มีอุปกรณ์ถอดสัญญาณ DVB-T2 หรือยังต้องใช้ทีวีเครื่องเดิมอยู่การแลกกล่อง Set Top Box น่าจะเป็นตัวเลือกแรก
IPM ออกกล่องเดียว 2 ระบบ
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันการรับชมทีวีในประเทศไทยราว 70% ได้เปลี่ยนการรับชมไปเป็นจานดาวเทียม มีเพียง 30% ที่ยังรับชมผ่านเสาอากาศแบบก้างปลาหรือหนวดกุ้ง ดังนั้นการแจกคูปอง 690 บาทนั้นทาง กสทช.ยังไม่ได้ให้สิทธิในการแลกกล่องรับสัญญาณดาวเทียม
ดังนั้นบ้านใดที่มีจานดาวเทียม การแลก Set Top Box จึงไม่เกิดประโยชน์ เว้นแต่จะหันไปติดตั้งเสาอากาศแบบเดิมอีกครั้ง ซึ่งผู้ที่มีจานดาวเทียมก็สามารถรับชมทีวีดิจิตอลได้ทั้งหมดผ่านจานดาวเทียมอยู่แล้ว ดังนั้นการใช้เป็นส่วนลดแลกทีวีดิจิตอลจึงเป็นอีกทางเลือกลำดับต้นๆ
นายมานพ โตการค้า ประธานกรรมการ บริษัท ไอพีเอ็มทีวี จำกัด กล่าวว่า ทางบริษัทมี Set Top Box รุ่น IPM HD Combo ผ่านการรับรองจาก กสทช. ตัวนี้เป็นทั้งเครื่องถอดสัญญาณ DVB T2 ใช้กับทีวีรุ่นเดิมที่ไม่ใช่ทีวีดิจิตอล และยังสามารถใช้เป็นกล่องรับสัญญาณของจานดาวเทียมได้ภายในเครื่องเดียวกัน ซึ่งในตลาดตอนนี้มีเราเพียงรายเดียว โดยเฉพาะผู้ที่ติดตั้งจานดาวเทียมของ IPM จะรับชมช่องรายการของทีวีดิจิตอลในระบบ HD ได้ รวมถึงรายการของเราที่เป็น HD ราว 30 ช่อง
เจ้าของจานดาวเทียม IPM อธิบายเพิ่มเติมว่า กล่อง Set Top Box ที่จะวางจำหน่ายที่ราคา 690 บาท ตอนนี้เท่าที่เห็นมี 2-3 รายที่ลงมาเล่นที่ราคานี้ ที่เหลือจะเป็นการจำหน่ายในราคาสูงกว่า
“เรียนตามตรงว่าคนที่มีความพร้อมในด้านกล่องรับสัญญาณจริงๆ คือกลุ่มที่ทำธุรกิจจานดาวเทียม เพราะทำเรื่องกล่องรับสัญญาณมาก่อน มีความพร้อมทั้งเรื่องคู่ค้า ศูนย์บริการและบริการหลังการขาย”
จริงๆ แล้วราคาที่อยู่ได้คือ 1,000 ขึ้นไป กล่องราคา 690 บาทนั้นกำไรราว 10-20 บาทต่อกล่อง แต่ยังไม่รวมต้นทุนอื่น เช่น เรื่องภาษีมูลค่าเพิ่ม ต้นทุนค่ารับประกัน การสำรองกล่องหากกล่องไม่สมบูรณ์ เงินอีก 5% ที่ต้องวางไว้กับทางการ ค่าอากรกับ กสทช. ภาษีนำเข้า เบ็ดเสร็จแล้วกำไรเกือบจะไม่เหลือ และยังต้องรับประกันอีก 2 ปี
เลือก 690 หรือจ่ายเพิ่ม
ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญด้านวงการกล่องรับสัญญาณทีวีรายหนึ่งแนะนำว่า กล่อง Set Top Box จากนี้ไปจะมี 2 ราคาคือ 690 บาทเท่ากับมูลค่าคูปอง ผู้ใช้สิทธิไม่ต้องเพิ่มเงิน สามารถนำคูปองและเอกสารไปยื่นขอรับได้ตามจุดบริการ อีกราคาหนึ่งคือเกิน 690 บาท ผู้ใช้สิทธิจะต้องเพิ่มเงินส่วนต่างจากราคาขายกับคูปอง ใช้เอกสารหลักฐานเหมือนกัน
ตอนนี้กล่องราคาที่ 690 บาทนั้นเกือบทั้งหมดจะไม่มีช่องบอกเลขช่องรายการที่กำลังรับชม มีเพียงไฟสัญญาณเท่านั้น ตัววัสดุที่ใช้ส่วนใหญ่จะเป็นพลาสติก มีขนาดเล็ก และมักจะไม่มีปุ่มใดๆ ให้บนตัวกล่อง เราเรียกกันว่า “กล่องใบ้”
บางค่ายอาจมีช่องเสียบ USB เพื่อเล่นไฟล์หนังหรือเพลงได้ บางค่ายก็ไม่มีตรงนี้ คงต้องสอบถามก่อนตัดสินใจ เช่นเดียวกันต้องตรวจสอบอีกว่าให้สายสัญญาณ HDMI มาด้วยหรือไม่ หรือเป็นเพียงสาย AV ธรรมดา
รุ่นที่ทำราคานี้คงไม่มีเสาอากาศแถมมาให้ ส่วนใหญ่จะขายแยกหากผู้ใช้สิทธิต้องการก็ต้องจ่ายเงินเพิ่ม ซึ่งเสาอากาศที่มากับตัวกล่องส่วนใหญ่จะเป็นเสาอากาศภายใน ดังนั้นเรื่องความคมชัดต้องขึ้นอยู่กับแต่ละพื้นที่ หากอยู่ใกล้สถานีส่งสัญญาณก็ไม่มีปัญหา
ดีที่สุดคือติดตั้งเสาอากาศภายนอก หรือใช้เสาอากาศภายนอกเดิมที่มีอยู่หากรับชมช่อง 3 และ Thai PBS ชัดก็ไม่ต้องปรับเสา ใช้สายอากาศเดิมเสียบเข้ากับกล่อง Set Top Box ได้ทันที
อีกกลุ่มหนึ่งจะมีราคาเกิน 690 บาท ส่วนจะกำหนดราคาไว้เท่าไหร่คงแล้วแต่ผู้ประกอบการ ส่วนใหญ่แล้วจะอยู่ที่ 1,000 บาทขึ้นไป กล่อง Set Top Box ในกลุ่มนี้ สังเกตได้ว่าตัววัสดุภายนอกจะเป็นโลหะ ขนาดใหญ่กว่ากล่อง 690 บาท มักมีหน้าจอบอกหมายเลขช่องที่รับชม มีช่องเสียบ USB ให้สาย HDMI ที่จะให้ความคมชัดของภาพและเสียงได้ดีกว่าสาย AV และน่าจะมีการแถมเสาอากาศภายในให้
กล่องในกลุ่มนี้จะเน้นไปที่อายุในการใช้งานที่ยาวนาน โดยเฉพาะอุปกรณ์หรือชิปภายในที่จะให้ของที่มีคุณภาพกว่า อย่างสาย HDMI จะให้สายที่มีคุณภาพสูงกว่า จึงมีราคาที่หลักพันบาทขึ้นไป ส่วนราคา 690 บาทนั้นย่อมต้องลดคุณภาพลงเพื่อทำราคา อายุการใช้งานจะอยู่ที่ 6 เดือนถึง 2 ปี
ไม่เพิ่มเงิน-อาจต้องวัดดวง
กล่องที่ 690 บาทนั้นด้วยข้อจำกัดเรื่องต้นทุน อาจทำให้ในระยะยาวอาจเกิดปัญหาเรื่องอะไหล่และการซ่อมบำรุงได้ โดยเฉพาะตัวรีโมต ส่วนใหญ่แล้วมักจะไม่มีการสำรองรีโมตไว้เป็นอะไหล่ คือมี 1 เครื่อง 1 ตัว และบนกล่องรุ่นนี้มักจะไม่มีปุ่มใดๆ ไว้สำรองกรณีที่รีโมตเสีย ถ้ารีโมตเสียก็เท่ากับกล่อง Set Top Box นั้นใช้ไม่ได้ไปด้วย
แม้ว่าตัวกล่องจะมีการรับประกัน 2 ปี แต่ในความเป็นจริงนั้นต้องวัดดวงกันว่าบริษัทเจ้าของกล่องจะรับผิดชอบได้ตามสัญญาหรือไม่ หรืออาจต้องใช้เวลานานในการซ่อมแซม กล่องสำรองจะมีเพียงพอหรือไม่หากกล่องรุ่นนั้นมีปัญหา หากปิดบริษัทหนีใครจะเข้ามารับผิดชอบ
ส่วนกล่องที่มีราคาสูงนั้นผู้ใช้สิทธิควรตรวจสอบหรือเปรียบเทียบกับยี่ห้ออื่นๆ ก่อนว่าเจ้าใดให้ข้อเสนอและความสามารถของตัวกล่องที่ดีกว่า
“เราคงบอกไม่ได้ว่ากล่องถูกหรือกล่องแพงอะไรดีกว่ากัน แต่ตามหลักทั่วไปแล้วกล่องถูกต้องลดคุณภาพเพื่อทำราคาให้ได้ 690 บาท การใช้งานในระยะยาวจึงเป็นเรื่องจำเป็น กล่องถูกตัวกล่องเล็ก อาจมีปัญหาเรื่องความร้อนเมื่อเปิดการใช้งานนานๆ ตัววัสดุที่เป็นพลาสติก เมื่อถูกความร้อนนานๆ โอกาสที่จะเสื่อมสภาพเร็วก็มีสูง”
ช่อง HD บนดาวเทียมเท่ากับ SD
เขากล่าวต่อไปว่า ภายใต้การชมรายการโทรทัศน์ที่คนส่วนใหญ่ชมผ่านจานดาวเทียมหรือเคเบิลทีวีนั้น เชื่อว่าคนกลุ่มนี้อาจจะใช้สิทธิแลกกล่อง Set Top Box มาไว้แต่ไม่ได้นำมาใช้จริง เนื่องจากสามารถรับชมช่องรายการของทีวีดิจิตอลได้ทั้งหมดผ่านจานดาวเทียม
ดังนั้นจึงมีโอกาสที่ผู้ใช้สิทธิกลุ่มนี้อาจนำกล่อง Set Top Box ที่แลกไว้นำมาขายต่อในราคาที่ต่ำกว่า 690 บาท ตรงนี้จะทำให้ผู้ที่ไม่ได้รับสิทธิในการแจกคูปองเข้าถึงได้ในราคาที่ต่ำกว่า 690 บาท
แม้ว่าผู้ชมที่รับชมผ่านจานดาวเทียมและเคเบิลทีวีที่ส่งสัญญาณผ่านดาวเทียมไทยคม จะสามารถรับชมรายการของทีวีดิจิตอลได้ทั้งหมด ขณะนี้คือ 24 ช่อง แต่ระดับความคมชัดในช่องที่เป็น HD นั้น จะรับชมได้เพียงระดับ SD หรือชัดกว่า SD เล็กน้อยเท่านั้น
หากเทียบกับการรับชมผ่าน Set Top Box แล้วสามารถรับชมช่องที่เป็น HD ได้เต็มรูปแบบ ทั้งนี้เป็นผลมาจากดาวเทียมไทยคมที่มีจำนวนลูกค้ามาก ช่องสัญญาณเต็ม การนำสัญญาณขึ้นบนดาวเทียมจึงต้องบีบให้เหลือความคมชัดในระบบ SD เท่านั้น เพื่อลดพื้นที่ในช่องสัญญาณบนดาวเทียม
แม้ว่าทางไทยคมจะออกมาแสดงความพร้อมว่าจะให้บริการในระดับ HD แต่ถึงวันนี้ช่องที่เป็น HD ทั้งหมดก็ยังเป็นเพียงระดับ SD ดังนั้นแม้ว่าผู้ชมในระบบจานดาวเทียมจะลงทุนเปลี่ยนกล่องรับสัญญาณเป็น HD ก็จะรับชมคุณภาพของสัญญาณเพียงระดับ SD เท่านั้น
ขณะนี้มีเพียงจานดาวเทียมของ IPM ที่รับชมทีวีดิจิตอลในช่อง HD ได้เต็มระบบ เนื่องจากใช้ดาวเทียม SES 8 ที่ส่งสัญญาณของ HD ได้ ทำให้การรับชมเป็น HD เต็มรูปแบบ
จากการที่ช่อง 3 อนาล็อกยอมออกอากาศคู่ขนานกับทีวีดิจิตอลช่อง 33 HD ตั้งแต่เวลา 20.15 น.ของวันที่ 10 ตุลาคม 2557 เท่ากับเป็นการยุติปัญหาที่คาราคาซังระหว่างช่อง 3 กับคณะกรรมการกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ (กสท.) หลังจากที่ทั้ง 2 ฝ่ายมีความเห็นไม่ตรงกันจนศาลปกครองกลางได้เจรจาไกล่เกลี่ยเมื่อวันที่ 8 ตุลาคมจนได้บทสรุป
เป็นอันว่าใครที่มีกล่อง Set Top Box เพื่อรับชมทีวีดิจิตอลอยู่แล้วและรับชมในระบบเสาอากาศแบบก้างปลาหรือหนวดกุ้งก็ไม่ต้องยุ่งยากในการรับชมช่อง 3 อนาล็อกอีกต่อไป โดยสามารถรับชมทางช่อง 33 HD ได้
เมื่อปัญหาในการรับชมช่อง 3 อนาล็อกหมดไป คราวนี้บทบาทในการเปลี่ยนการรับชมทีวีของเมืองไทยจะไปตกอยู่ที่เจ้าคูปองมูลค่า 690 บาทที่ทาง กสทช.จะแจกให้กับทุกครัวเรือนในวันที่ 15 ตุลาคมนี้ โดยเฟสแรก 4.66 ล้านกว่าใบครอบคลุม 21 จังหวัด เพื่อแลกอุปกรณ์ในการรับชมได้ตั้งแต่ 20 ตุลาคม 2557 เป็นต้นไป ตัวคูปองมีอายุ 6 เดือน
เงื่อนไขที่ กสทช. อนุญาตให้ประชาชนที่ได้รับคูปองนำไปใช้แลกอุปกรณ์ในการรับชมเน้นไปที่การแลกกล่องรับสัญญาณโทรทัศน์ดิจิตอลภาคพื้นดินที่มีเครื่องถอดรหัส DVB T2 หรือเจ้า Set Top Box หรือจะนำไปใช้เป็นส่วนลดในการแลกทีวีดิจิตอลที่มีเครื่องถอดรหัสในตัว รับชมทีวีดิจิตอลได้โดยไม่ต้องใช้กล่อง Set Top Box
ทุนน้อยล็อกตามหมู่บ้าน
ปฏิบัติการล็อกคูปองจึงเริ่มเกิดขึ้นอีกครั้ง หลังจากที่เคยดำเนินการมาก่อนหน้านี้ระยะหนึ่ง
ขณะนี้ผู้ประกอบการกล่อง Set Top Box เข้ามาติดต่อตามหมู่บ้านต่างๆ ผ่านผู้นำชุมชน เพื่อรวบรวมสำเนาบัตรประชาชน และสำเนาทะเบียนบ้านของเจ้าบ้านไว้ก่อน เหมือนเป็นการล็อกคูปองของเจ้าของบ้านไว้ เมื่อคูปองส่งมาถึงมือเจ้าบ้านเหล่านั้น ก็จะแจ้งให้นำคูปองมามอบให้กับตัวแทนเพื่อรวบรวมนำไปเบิกกล่อง Set Top Box ของผู้ประกอบการรายนั้น แล้วนำมาส่งมอบให้ตามรายชื่อและเอกสารที่ยื่นไว้กับตัวแทนของหมู่บ้าน
ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นกล่อง Set Top Box ที่มีมูลค่า 690 บาทตามคูปอง ไม่ต้องจ่ายเงินเพิ่ม ด้านหนึ่งเป็นเสมือนการอำนวยความสะดวกให้กับผู้ถือคูปอง แต่ผู้ที่ยื่นเอกสารกับตัวแทนหมู่บ้านจะได้รับกล่องยี่ห้อที่เข้ามาติดต่อเท่านั้น ไม่สามารถเลือกยี่ห้ออื่นๆ ได้
“ตอนนี้ที่เราเห็นเป็นกล่องยี่ห้อหนึ่งที่ไม่ดังมากนักเข้ามาในหมู่บ้านของเรา” ลูกบ้านรายหนึ่งกล่าว
เลือกแลกตามความพร้อม
เมื่อสอบถามไปยังคนในวงการกล่องรับสัญญาณทีวีว่าคูปองมูลค่า 690 บาท จะนำไปใช้อย่างไรให้เกิดประโยชน์สูงสุดนั้นได้รับคำตอบในทิศทางเดียวกันว่า ขึ้นอยู่กับความพร้อมและความต้องการของเจ้าของคูปองว่าจะเลือกอะไร
นายธนวินท์ ศรีภัทรานุสรณ์ ผู้ช่วยผู้จัดการทั่วไปสายอีคอมเมิร์ซแอนด์โปรเจกต์เซล บริษัท โฮม โปรดักส์ เซ็นเตอร์ ให้คำแนะนำว่า ผู้ที่ได้รับคูปองคงจะทราบดีว่าต้องการแลกอะไร หากจะแลกเป็นทีวีดิจิตอลส่วนลด 690 บาทคงได้ไม่มากนัก ผู้แลกจะต้องเพิ่มเงินอีกจำนวนหนึ่ง เพื่อให้ได้ทีวีเครื่องใหม่ที่สามารถรับชมรายการของทีวีดิจิตอลได้ในตัว ตรงนี้กำลังทรัพย์ต้องพร้อม
หรือบางรายอาจจะเล็งทีวีใหม่อย่าง LED ที่อาจเป็นรุ่นเก่าไม่มีเครื่องถอดรหัสดิจิตอลแล้วใช้คูปองแลก Set Top Box ก็ได้ขึ้นอยู่กับการสำรวจราคาและความพอใจของลูกค้า เพราะทีวีรุ่นเก่าที่ถอดรหัสดิจิตอลไม่ได้อาจมีราคาต่ำกว่ารุ่นที่ถอดรหัสได้ในตัว
บางบ้านอาจเพิ่งเปลี่ยนทีวีไป แต่ยังเป็นรุ่นที่ถอดรหัสทีวีดิจิตอลไม่ได้ กล่อง Set Top Box ก็เป็นทางเลือกที่ดี
ส่วนเรื่องตัวกล่อง Set Top Box ก็มีทั้งราคา 690 บาทตามคูปอง ผู้ใช้สิทธิ์ไม่ต้องเพิ่มเงิน หรือเป็นกล่องที่มีราคาขายสูงกว่า ผู้ใช้สิทธิ์ต้องเพิ่มเงินโดยมีตัวคูปองเป็นส่วนลดจ่ายเฉพาะส่วนต่างของราคากล่องรุ่นที่หมายตา
ขณะที่ ดร.ธนวัฒน์ มงคลคุณวัฒน์ บริษัท ยิ่งเจริญคอมมิวนิเคชั่น จำกัด เจ้าของกล่อง Set Top Box ยี่ห้อ BETA กล่าวว่า เกรงว่าการเริ่มใช้สิทธิในการแลกกล่อง Set Top Box นั้น ผู้ประกอบการหลายรายอาจดำเนินการรับแลกไม่ทันหรือจำนวนกล่องมีไม่เพียงพอต่อการแลก เนื่องจากบางรายยังอยู่ระหว่างการนำเข้าจากต่างประเทศ ที่ต้องมีขั้นตอนในการตรวจสอบที่ถูกต้องก่อน
นอกจากนี้ยังมีเรื่องของขั้นตอนในการตรวจสอบความถูกต้องของคูปองกับ กสทช.อีกด้านหนึ่ง
สำหรับการใช้สิทธิคูปองนั้นสามารถเลือกได้ว่าจะแลกเป็น Set Top Box หรือใช้เป็นส่วนลดแลกทีวีดิจิตอล ถ้ามีความพร้อมแนะนำให้แลกเป็นทีวีดิจิตอล แต่ถ้าเพิ่งซื้อทีวีได้ไม่นานและไม่มีอุปกรณ์ถอดสัญญาณ DVB-T2 หรือยังต้องใช้ทีวีเครื่องเดิมอยู่การแลกกล่อง Set Top Box น่าจะเป็นตัวเลือกแรก
IPM ออกกล่องเดียว 2 ระบบ
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันการรับชมทีวีในประเทศไทยราว 70% ได้เปลี่ยนการรับชมไปเป็นจานดาวเทียม มีเพียง 30% ที่ยังรับชมผ่านเสาอากาศแบบก้างปลาหรือหนวดกุ้ง ดังนั้นการแจกคูปอง 690 บาทนั้นทาง กสทช.ยังไม่ได้ให้สิทธิในการแลกกล่องรับสัญญาณดาวเทียม
ดังนั้นบ้านใดที่มีจานดาวเทียม การแลก Set Top Box จึงไม่เกิดประโยชน์ เว้นแต่จะหันไปติดตั้งเสาอากาศแบบเดิมอีกครั้ง ซึ่งผู้ที่มีจานดาวเทียมก็สามารถรับชมทีวีดิจิตอลได้ทั้งหมดผ่านจานดาวเทียมอยู่แล้ว ดังนั้นการใช้เป็นส่วนลดแลกทีวีดิจิตอลจึงเป็นอีกทางเลือกลำดับต้นๆ
นายมานพ โตการค้า ประธานกรรมการ บริษัท ไอพีเอ็มทีวี จำกัด กล่าวว่า ทางบริษัทมี Set Top Box รุ่น IPM HD Combo ผ่านการรับรองจาก กสทช. ตัวนี้เป็นทั้งเครื่องถอดสัญญาณ DVB T2 ใช้กับทีวีรุ่นเดิมที่ไม่ใช่ทีวีดิจิตอล และยังสามารถใช้เป็นกล่องรับสัญญาณของจานดาวเทียมได้ภายในเครื่องเดียวกัน ซึ่งในตลาดตอนนี้มีเราเพียงรายเดียว โดยเฉพาะผู้ที่ติดตั้งจานดาวเทียมของ IPM จะรับชมช่องรายการของทีวีดิจิตอลในระบบ HD ได้ รวมถึงรายการของเราที่เป็น HD ราว 30 ช่อง
เจ้าของจานดาวเทียม IPM อธิบายเพิ่มเติมว่า กล่อง Set Top Box ที่จะวางจำหน่ายที่ราคา 690 บาท ตอนนี้เท่าที่เห็นมี 2-3 รายที่ลงมาเล่นที่ราคานี้ ที่เหลือจะเป็นการจำหน่ายในราคาสูงกว่า
“เรียนตามตรงว่าคนที่มีความพร้อมในด้านกล่องรับสัญญาณจริงๆ คือกลุ่มที่ทำธุรกิจจานดาวเทียม เพราะทำเรื่องกล่องรับสัญญาณมาก่อน มีความพร้อมทั้งเรื่องคู่ค้า ศูนย์บริการและบริการหลังการขาย”
จริงๆ แล้วราคาที่อยู่ได้คือ 1,000 ขึ้นไป กล่องราคา 690 บาทนั้นกำไรราว 10-20 บาทต่อกล่อง แต่ยังไม่รวมต้นทุนอื่น เช่น เรื่องภาษีมูลค่าเพิ่ม ต้นทุนค่ารับประกัน การสำรองกล่องหากกล่องไม่สมบูรณ์ เงินอีก 5% ที่ต้องวางไว้กับทางการ ค่าอากรกับ กสทช. ภาษีนำเข้า เบ็ดเสร็จแล้วกำไรเกือบจะไม่เหลือ และยังต้องรับประกันอีก 2 ปี
เลือก 690 หรือจ่ายเพิ่ม
ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญด้านวงการกล่องรับสัญญาณทีวีรายหนึ่งแนะนำว่า กล่อง Set Top Box จากนี้ไปจะมี 2 ราคาคือ 690 บาทเท่ากับมูลค่าคูปอง ผู้ใช้สิทธิไม่ต้องเพิ่มเงิน สามารถนำคูปองและเอกสารไปยื่นขอรับได้ตามจุดบริการ อีกราคาหนึ่งคือเกิน 690 บาท ผู้ใช้สิทธิจะต้องเพิ่มเงินส่วนต่างจากราคาขายกับคูปอง ใช้เอกสารหลักฐานเหมือนกัน
ตอนนี้กล่องราคาที่ 690 บาทนั้นเกือบทั้งหมดจะไม่มีช่องบอกเลขช่องรายการที่กำลังรับชม มีเพียงไฟสัญญาณเท่านั้น ตัววัสดุที่ใช้ส่วนใหญ่จะเป็นพลาสติก มีขนาดเล็ก และมักจะไม่มีปุ่มใดๆ ให้บนตัวกล่อง เราเรียกกันว่า “กล่องใบ้”
บางค่ายอาจมีช่องเสียบ USB เพื่อเล่นไฟล์หนังหรือเพลงได้ บางค่ายก็ไม่มีตรงนี้ คงต้องสอบถามก่อนตัดสินใจ เช่นเดียวกันต้องตรวจสอบอีกว่าให้สายสัญญาณ HDMI มาด้วยหรือไม่ หรือเป็นเพียงสาย AV ธรรมดา
รุ่นที่ทำราคานี้คงไม่มีเสาอากาศแถมมาให้ ส่วนใหญ่จะขายแยกหากผู้ใช้สิทธิต้องการก็ต้องจ่ายเงินเพิ่ม ซึ่งเสาอากาศที่มากับตัวกล่องส่วนใหญ่จะเป็นเสาอากาศภายใน ดังนั้นเรื่องความคมชัดต้องขึ้นอยู่กับแต่ละพื้นที่ หากอยู่ใกล้สถานีส่งสัญญาณก็ไม่มีปัญหา
ดีที่สุดคือติดตั้งเสาอากาศภายนอก หรือใช้เสาอากาศภายนอกเดิมที่มีอยู่หากรับชมช่อง 3 และ Thai PBS ชัดก็ไม่ต้องปรับเสา ใช้สายอากาศเดิมเสียบเข้ากับกล่อง Set Top Box ได้ทันที
อีกกลุ่มหนึ่งจะมีราคาเกิน 690 บาท ส่วนจะกำหนดราคาไว้เท่าไหร่คงแล้วแต่ผู้ประกอบการ ส่วนใหญ่แล้วจะอยู่ที่ 1,000 บาทขึ้นไป กล่อง Set Top Box ในกลุ่มนี้ สังเกตได้ว่าตัววัสดุภายนอกจะเป็นโลหะ ขนาดใหญ่กว่ากล่อง 690 บาท มักมีหน้าจอบอกหมายเลขช่องที่รับชม มีช่องเสียบ USB ให้สาย HDMI ที่จะให้ความคมชัดของภาพและเสียงได้ดีกว่าสาย AV และน่าจะมีการแถมเสาอากาศภายในให้
กล่องในกลุ่มนี้จะเน้นไปที่อายุในการใช้งานที่ยาวนาน โดยเฉพาะอุปกรณ์หรือชิปภายในที่จะให้ของที่มีคุณภาพกว่า อย่างสาย HDMI จะให้สายที่มีคุณภาพสูงกว่า จึงมีราคาที่หลักพันบาทขึ้นไป ส่วนราคา 690 บาทนั้นย่อมต้องลดคุณภาพลงเพื่อทำราคา อายุการใช้งานจะอยู่ที่ 6 เดือนถึง 2 ปี
ไม่เพิ่มเงิน-อาจต้องวัดดวง
กล่องที่ 690 บาทนั้นด้วยข้อจำกัดเรื่องต้นทุน อาจทำให้ในระยะยาวอาจเกิดปัญหาเรื่องอะไหล่และการซ่อมบำรุงได้ โดยเฉพาะตัวรีโมต ส่วนใหญ่แล้วมักจะไม่มีการสำรองรีโมตไว้เป็นอะไหล่ คือมี 1 เครื่อง 1 ตัว และบนกล่องรุ่นนี้มักจะไม่มีปุ่มใดๆ ไว้สำรองกรณีที่รีโมตเสีย ถ้ารีโมตเสียก็เท่ากับกล่อง Set Top Box นั้นใช้ไม่ได้ไปด้วย
แม้ว่าตัวกล่องจะมีการรับประกัน 2 ปี แต่ในความเป็นจริงนั้นต้องวัดดวงกันว่าบริษัทเจ้าของกล่องจะรับผิดชอบได้ตามสัญญาหรือไม่ หรืออาจต้องใช้เวลานานในการซ่อมแซม กล่องสำรองจะมีเพียงพอหรือไม่หากกล่องรุ่นนั้นมีปัญหา หากปิดบริษัทหนีใครจะเข้ามารับผิดชอบ
ส่วนกล่องที่มีราคาสูงนั้นผู้ใช้สิทธิควรตรวจสอบหรือเปรียบเทียบกับยี่ห้ออื่นๆ ก่อนว่าเจ้าใดให้ข้อเสนอและความสามารถของตัวกล่องที่ดีกว่า
“เราคงบอกไม่ได้ว่ากล่องถูกหรือกล่องแพงอะไรดีกว่ากัน แต่ตามหลักทั่วไปแล้วกล่องถูกต้องลดคุณภาพเพื่อทำราคาให้ได้ 690 บาท การใช้งานในระยะยาวจึงเป็นเรื่องจำเป็น กล่องถูกตัวกล่องเล็ก อาจมีปัญหาเรื่องความร้อนเมื่อเปิดการใช้งานนานๆ ตัววัสดุที่เป็นพลาสติก เมื่อถูกความร้อนนานๆ โอกาสที่จะเสื่อมสภาพเร็วก็มีสูง”
ช่อง HD บนดาวเทียมเท่ากับ SD
เขากล่าวต่อไปว่า ภายใต้การชมรายการโทรทัศน์ที่คนส่วนใหญ่ชมผ่านจานดาวเทียมหรือเคเบิลทีวีนั้น เชื่อว่าคนกลุ่มนี้อาจจะใช้สิทธิแลกกล่อง Set Top Box มาไว้แต่ไม่ได้นำมาใช้จริง เนื่องจากสามารถรับชมช่องรายการของทีวีดิจิตอลได้ทั้งหมดผ่านจานดาวเทียม
ดังนั้นจึงมีโอกาสที่ผู้ใช้สิทธิกลุ่มนี้อาจนำกล่อง Set Top Box ที่แลกไว้นำมาขายต่อในราคาที่ต่ำกว่า 690 บาท ตรงนี้จะทำให้ผู้ที่ไม่ได้รับสิทธิในการแจกคูปองเข้าถึงได้ในราคาที่ต่ำกว่า 690 บาท
แม้ว่าผู้ชมที่รับชมผ่านจานดาวเทียมและเคเบิลทีวีที่ส่งสัญญาณผ่านดาวเทียมไทยคม จะสามารถรับชมรายการของทีวีดิจิตอลได้ทั้งหมด ขณะนี้คือ 24 ช่อง แต่ระดับความคมชัดในช่องที่เป็น HD นั้น จะรับชมได้เพียงระดับ SD หรือชัดกว่า SD เล็กน้อยเท่านั้น
หากเทียบกับการรับชมผ่าน Set Top Box แล้วสามารถรับชมช่องที่เป็น HD ได้เต็มรูปแบบ ทั้งนี้เป็นผลมาจากดาวเทียมไทยคมที่มีจำนวนลูกค้ามาก ช่องสัญญาณเต็ม การนำสัญญาณขึ้นบนดาวเทียมจึงต้องบีบให้เหลือความคมชัดในระบบ SD เท่านั้น เพื่อลดพื้นที่ในช่องสัญญาณบนดาวเทียม
แม้ว่าทางไทยคมจะออกมาแสดงความพร้อมว่าจะให้บริการในระดับ HD แต่ถึงวันนี้ช่องที่เป็น HD ทั้งหมดก็ยังเป็นเพียงระดับ SD ดังนั้นแม้ว่าผู้ชมในระบบจานดาวเทียมจะลงทุนเปลี่ยนกล่องรับสัญญาณเป็น HD ก็จะรับชมคุณภาพของสัญญาณเพียงระดับ SD เท่านั้น
ขณะนี้มีเพียงจานดาวเทียมของ IPM ที่รับชมทีวีดิจิตอลในช่อง HD ได้เต็มระบบ เนื่องจากใช้ดาวเทียม SES 8 ที่ส่งสัญญาณของ HD ได้ ทำให้การรับชมเป็น HD เต็มรูปแบบ
