คอลัมน์ : ดูรูปสวยแถมด้วยเกร็ดความรู้
โดย...สกนธ์ รัตนโกศล
--------------------------------------------------------------------------------
ลักษณะเด่นเฉพาะตัวของควาย คือ ปลายเขาจะโค้งเป็นวงคล้ายพระจันทร์เสี้ยว และเนื่องจากนิสัยมีความเชื่อง ควายจึงเป็นสัตว์เลี้ยงที่ใกล้ชิดกับคนมาช้านาน
โดยชาวนานิยมนำมาฝึกเป็นแรงงาน เพื่อไว้ไถนา หรือใช้เป็นพาหนะ บ้างก็ใช้เนื้อกินเป็นอาหาร ควายจึงมีประโยชน์หลายประการ อีกทั้งควายไทยจัดเป็นควายที่มีขนาดใหญ่ที่สุด ในบรรดาควายเลี้ยงแถบเอเชีย
“ควาย” เข้าใจว่ามาจากภาษาเขมรที่เรียกควายว่า “กระบือ” หรือ “กระบาย” ชาวฟิลิปปินส์เรียก “คาราบาว” ชาวมาเลเซีย และอินโดนีเซียเรียกว่า “เคอรเบา” อังกฤษ “water buffalo”
สำหรับกระบือ ใช้เรียกควายที่เป็นภาษาทางการของประเทศไทย จัดอยู่ในไฟลัมสัตว์มีแกนสันหลัง ชั้นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ควายเป็นสัตว์มีสี่ขา เท้าเป็นกีบ ขนาดตัวใกล้เคียงกับวัวที่โตเต็มวัย ตัวผู้จะใหญ่กว่าตัวเมียเล็กน้อย เมื่ออายุระหว่าง 5-8 ปี ตัวเมียจะมีน้ำหนักเฉลี่ยประมาณ 360-440 กิโลกรัม ตัวผู้โตเต็มวัยน้ำหนักโดยเฉลี่ย 520-560 กิโลกรัม มีผิวสีเทาถึงดำ (บางตัวมีสีชมพู เรียกว่า ควายเผือก)
ควายที่เลี้ยงอยู่ในปัจจุบัน เดิมเป็น “ควายป่า” หรือ “มหิงสา (Bubalus arnee)” ถูกนำมาเลี้ยงตั้งแต่สมัยหลายพันปี จนกลายเป็นควายบ้าน สามารถแบ่งออกได้ 2 สายพันธุ์ คือ “ควายแม่น้ำ” จัดเป็นควายพันธุ์นม ส่วนใหญ่จะเป็นสายพันธุ์อินเดีย และ “ควายปลัก” “ควายไทย” รวมถึง “ควายงาน” ในประเทศอื่นๆ ในเอเชีย
มีเลี้ยงกันในทุกภาคของประเทศไทย แต่ส่วนใหญ่อยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ที่สำคัญถ้าหากควายโดนอากาศร้อนนานๆ จะแสดงอารมณ์หงุดหงิด เปลี่ยว และดุร้าย อย่าเข้าใกล้นะขอรับ เพราะอาจจะทำร้ายผู้เข้าใกล้ได้หากไม่ระมัดระวัง
เนื่องจากควายมีต่อมเหงื่อน้อยกว่าวัว จึงถ่ายเทความร้อนออกจากร่างกายได้ไม่ดีเท่าวัว เวลาอากาศร้อน ควายจึงชอบนอนแช่ปลักโคลน เพื่อเป็นการผ่อนคลายความร้อนของร่างกาย จึงเป็นที่มาของชื่อที่ใช้เรียกว่า “ควายปลัก”
ปัจจุบันนี้ในประเทศไทยมีการใช้งานควายน้อยลง
--------------------------------------------------------------------------------
บรรณานุกรม
- https://th.wikipedia.org/wiki/ควาย
- kanchanapisek.or.th/ควายไทย
- สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ
