เปิดใจอาจารย์ราชภัฏภูเก็ต ผู้คว้ารางวัล Mascot ระดับประเทศ จากไอเดีย สู่ดีไซน์

Mascot หรือสัญลักษณ์นำโชค สำหรับแวดวงการตลาดถือว่าเป็นสิ่งที่มีคุณค่าอนันต์ เพราะช่วยผู้พบเห็นสามารถจดจำสินค้า หรือผลิตภัณฑ์ได้ดีขึ้น และสามารถสร้างความเชื่อมโยงให้แก่องค์กรที่ปั้นแต่ง Mascot ขึ้นมา ไม่เว้นแม้แต่กิจกรรมการแข่งขันกีฬา หรือนิทรรศการต่างๆ ล้วนใช้ Mascot เป็นตัวชูโรงเรื่อยมา วันนี้เราจะนำท่านผู้อ่านมาทำความรู้จักกับอาจารย์ท่านหนึ่ง ใน ม.ราชภัฏภูเก็ต ที่มากด้วยศักยภาพด้านการผลิตผลงานศิลปะอย่างโดดเด่น จนได้รับการยกย่องให้เป็นมือรางวัลด้านการประกวด Mascot ระดับประเทศ

นั่นก็คือ ผศ.ภาณุวัฒน์ เสงี่ยม อาจารย์ประจำสาขาวิชาศิลปกรรม คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ หรืออาจารย์วัฒน์ สิ่งใดที่ชักนำให้ศิลปินผู้ช่ำชองด้านจิตรกรรม (ทำมือ) หันมาออกแบบกราฟิก คอมพิวเตอร์ ประเภท Mascot จนสร้างชื่อเสียงให้เป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศ ซึ่งเราจะมาคุยกันถึงแรงบันดาลใจ จากผลงานทุกชิ้นของ “อาจารย์วัฒน์” เริ่มต้นจากจุดไหน และเป้าหมายการเป็นดีไซเนอร์ Mascot จะพัฒนาไปถึงระดับใด

แรงบันดาลใจของการทำงาน ประเภท Mascot

ผมเชื่อว่าเด็กผู้ชายทุกคนต้องมีช่วงหนึ่งที่นิยมอ่านหนังสือการ์ตูนญี่ปุ่น เพราะการออกแบบตัวละครที่เป็นเอกลักษณ์ แบบเห็นปุ๊บ แล้วชอบปั๊บ คือรู้สึกว่ามันเชื่อมโยงกับคนอ่านนะครับ นี่คงเป็นเหตุผลแรกที่บอกได้ว่าทำไมผมจึงสนใจงานออกแบบ Mascot จะเห็นได้ว่าบุคลิกตัวตุ๊กตาของผมในผลงานต่างๆ จะมีกลิ่นอายของ มังงะ ไม่มากก็น้อย ซึ่งยอมรับว่าที่ผ่านมาโตมากับการ์ตูนญี่ปุ่น โดยเฉพาะ “มังงะ”

Mascot ตัวแรกกับงานไฟต์บังคับที่เต็มใจรับทำ

ก่อนงาน Mascot ตัวแรกจะเกิดขึ้นมา ผมคือ ศิลปิน และอาจารย์ที่ถนัดด้านศิลปะ ประเภทจิตรกรรม (Fine Arts) ซึ่งอย่างที่ทราบกันว่า เป็นงานเขียนมือล้วนๆ จนกระทั่งปี พ.ศ.2554 จังหวัดภูเก็ต เป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันกีฬาเยาวชนแห่งชาติ ครั้งที่ 28 “ภูเก็ตเกมส์” และมหาวิทยาลัยได้มีแนวคิดในการส่ง Mascot เข้าประกวด ซึ่งทางคณะฯ ได้เลือกให้ผมเป็นผู้ออกแบบ ตอนนั้นยอมรับเลยว่า ไม่มีทักษะในการออกแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์มากนัก แต่ก็อาศัยใช้ความพยายามศึกษาจากผู้รู้ จึงออกมาเป็น Mascot ที่ชื่อว่า “ฮ้ายเหล็ง” หรือมังกรทะเล สัญลักษณ์ของเกาะภูเก็ต ซึ่งได้รับรางวัลชนะเลิศจากจังหวัด เลือกเป็น Mascot ประจำการแข่งขันอย่างเป็นทางการ นั่นคือ Mascot ตัวแรก และรางวัลชิ้นแรกที่จุดประกายความสนใจในศิลปะแขนงนี้ ซึ่งผมคิดว่าสนุก และท้าทายเป็นอย่างมากครับ

ทำไมถึงได้รับการขนานนาม ว่า มือรางวัลการประกวด Mascot

ตั้งแต่ปี พ.ศ.2554 เป็นต้นมา ผมได้ร่วมส่งผลงานการออกแบบ Mascot ไปประกวดอีกเป็นจำนวนมาก ทั้งองค์กรภาครัฐ และเอกชน ซึ่งได้รับรางวัลกลับมาหลายสิบรางวัล รางวัลที่เด่นๆ เช่น ชนะเลิศ Mascot จากงาน Commart Thailand 2013 ชนะเลิศ Mascot จากกีฬาเยาวชนแห่งชาติ ครั้งที่ 30 ทีลอซูเกมส์ ชนะเลิศ Mascot กีฬาแห่งชาติ ครั้งที่ 46 จังหวัดแพร่ ชนะเลิศ Mascot กีฬาคนพิการแห่งชาติ ครั้งที่ 33 โคราชเกมส์ รางวัลยอดนิยม Mascot ศูนย์การค้า The Square บางใหญ่ กรุงเทพฯ และรางวัลอื่นๆ อีกจำนวนมาก

ทำไมจึงชอบออกแบบ Mascot

เพราะเป็นความท้าทาย และรู้สึกเพลิดเพลินต่องานศิลปะชนิดนี้ เสมือนได้ปลดปล่อยความทรงจำในวัยเด็กที่เราหลงใหลตัวละครการ์ตูน แต่คราวนี้เราคือผู้ออกแบบตามจินตนาการส่วนตัว และทักษะทางศิลปะที่สั่งสมมา อีกสาเหตุที่ผมร่วมประกวด Mascot จำนวนหลายรายการ เพราะอยากจะเข้าใจอย่างถ่องแท้ว่า องค์กรต่างๆ ตีความสไตล์ของ Mascot แบบไหน บุคลิก หน้าตา ต้องเป็นอย่างไร เพราะวัตถุประสงค์ในการใช้งานของ Mascot แต่ละแห่งแตกต่างกัน อีกเหตุผลที่ยังคงรู้สึกสนุกสนานกับงานนี้ เพราะว่าที่ผ่านมา การสร้างงานศิลปะของผมเป็นการตอบสนองอัตตาของตนเอง และมอบความรื่นรมย์ให้แก่คนเฉพาะกลุ่ม แต่สำหรับ Mascot ตรงกันข้าม เพราะมีความสำคัญต่อการรับรู้ของผู้คนจำนวนมาก ผลงานของเราถูกเผยแพร่ไปสู่สาธาณชน นี่คงเป็นพลังที่ช่วยผลักดันให้ไอเดียการออกแบบงานของผมยังคงมีต่อไปครับ

องค์ประกอบของ Mascot ที่ดี...

จากประสบการณ์ผมขอตอบว่า ต้องตอบโจทย์องค์กรที่นำแบบไปใช้ เป็นมิตรต่อผู้คนทุกเพศทุกวัย และสำคัญที่สุดคือ ต้องเป็นดีไซน์ที่เหมาะต่อการใช้งานในสื่อทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นสิ่งพิมพ์ 2 มิติ งาน 3 มิติ หรือชุดสวมใส่ สำหรับเอกลักษณ์ในงาน Mascot ของผมจะต้องดูมีชีวิตชีวา และบุคลิกสดใสชวนมองครับ

ตั้งเป้าทำตำราสอนออกแบบ Mascot อย่างไร

จากประสบการณ์ในการออกแบบ Mascot ของผมช่วงหลายๆ ปีมานี้ ด้วยการที่ได้ลองผิดลองถูก ผมมองว่าศาสตร์แขนงนี้กำลังได้รับความสนใจทั้งในระดับประเทศ และระดับสากล อีกทั้งเป็นช่องทางในการสร้างรายได้ และการงานที่มั่นคง ดังนั้น ผมจึงมีแนวคิดที่จะรวบรวมขั้นตอนการออกแบบ Mascot ตั้งแต่กระบวนการสร้างไอเดีย ค้นคว้าข้อมูล การร่างแบบ และลงมือทำด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ เนื่องจากตำราของการออกแบบ Mascot ไม่ค่อยมีใครจัดทำ ผมจึงมองหากผมนำมาประยุกต์ในการเรียนการสอนนักศึกษาของ ม.ราชภัฏภูเก็ต จะได้รับประโยชน์อย่างแน่นอน