ยะลา - กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข โดยศูนย์อนามัยที่ 12 ยะลา ร่วมกับสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ดึงสื่อมวลชนเขต 12 สร้างการมีส่วนร่วมในการสื่อสารความรู้ ความเข้าใจ หวังลดอัตราการเสียชีวิตในหญิงตั้งครรภ์ คลอด หลังคลอดที่เกิดจากการตกเลือด พร้อมหนุนผลักดันนโยบาย 9 ข้อ สร้างการมีสุขภาพที่ดีทั้งแม่และลูกอย่างยั่งยืน
วันนี้ (26 ก.พ.) นายแพทย์บุญแสง บุญอำนวยกิจ ผู้อำนวยการศูนย์อนามัยที่ 12 ยะลา เปิดเผยภายหลังเป็นประธานการประชุมโครงการพัฒนาเครือข่ายสื่อมวลชน เรื่อง การส่งเสริมสุขภาพสตรีและเด็ก เพื่อสร้างความรู้ด้านสุขภาพ ระหว่างวันที่ 23-25 กุมภาพันธ์ 2558 ณ เกาะหลีเป๊ะ อำเภอเมือง จังหวัดสตูล ว่า สถานการณ์อนามัยแม่และเด็กในพื้นที่เขต 12 ซึ่งประกอบด้วยจังหวัดตรัง พัทลุง สงขลา สตูล ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส
พบอัตราการเสียชีวิตของมารดาจากการตั้งครรภ์ คลอด และหลังคลอด ปีงบประมาณ 2557 อัตราส่วน 38.8 (28 คน) ต่อการเกิดมีชีพของทารกหนึ่งแสนคน สูงกว่าเป้าหมายระดับประเทศที่กำหนดไว้ไม่เกิน 15 ต่อแสนการเกิดมีชีพ กว่า 2 เท่า สาเหตุหลักคือ การตกเลือดหลังคลอด มารดามีความดันโลหิตสูงระหว่างคลอด รองลงมาคือ มารดามีประวัติเป็นโรคหัวใจ และโรคทางอายุรกรรมอื่นๆ นอกจากนี้ ยังพบว่าหญิงตั้งครรภ์กว่าร้อยละ 20 มีภาวะโลหิตจาง ซึ่งจะส่งผลต่อทารกในครรภ์อาจจะทำให้มีการคลอดก่อนกำหนด ทารกตัวเล็ก และภาวะเสี่ยงเสียชีวิตสูงหากเกิดการตกเลือดในขณะคลอด
นายแพทย์บุญแสง กล่าวต่อไปว่า จากการศึกษายังพบว่า หญิงตั้งครรภ์มีภาวะซีด ส่วนหนึ่งเกิดจากการไม่กินยาเม็ดเสริมธาตุเหล็ก เพราะกลัวลูกตัวโต คลอดยาก บางคนลืม บางคนกินอาหารที่มีธาตุเหล็ก เช่น เนื้อสัตว์ ตับ ผักใบเขียว ไม่เพียงพอ ส่วนพัฒนาการ และการเจริญเติบโตของเด็กปฐมวัย พบว่า มีส่วนสูงอยู่ในระดับดี รูปร่างสมส่วน ร้อยละ 76.41 ตามเกณฑ์เป้าหมายที่กำหนดคือ ร้อยละ 70 แต่ก็ยังพบว่า มีเด็กบางคนที่มีภาวะโภชนาการไม่ดี ส่งผลให้มีรูปร่างเตี้ย ร้อยละ 13.32 อ้วน ร้อยละ 6.67 และผอม ร้อยละ 8.80 ตามลำดับ ส่วนเด็กปฐมวัยพบมีภาวะโลหิตจาง ร้อยละ 24 .52 และศูนย์พัฒนาเด็กเล็กซึ่งเป็นสถานที่เลี้ยงดูเด็ก 3-5 ปี ในช่วงเวลากลางวัน ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน ศูนย์เด็กคุณภาพ ร้อยละ 32.46 ต่ำกว่าเป้าหมายที่กำหนดไว้ร้อยละ 60
นายแพทย์บุญแสง กล่าวต่อว่า กรมอนามัยโดยศูนย์อนามัยที่ 12 ยะลา เห็นความสำคัญที่จะให้แม่และเด็กปลอดภัยจากการตั้งครรภ์และการคลอด เด็กได้รับการเลี้ยงดูให้เจริญเติบโต และพัฒนาการสมวัย มีระดับเชาวน์ปัญญาเทียบเท่ามาตรฐานสากล จึงได้จัดประชุมเครือข่ายเรื่องการส่งเสริมสุขภาพสตรีและเด็ก เพื่อสร้างความรู้ด้านสุขภาพในครั้งนี้ เพื่อให้เครือข่ายประชาสัมพันธ์ สื่อมวลชน และเจ้าหน้าที่สาธารณสุขกว่า 60 คน ได้รับทราบสถานการณ์ แนวนโยบายการส่งเสริมสุขภาพสตรีและเด็ก มีส่วนร่วมในการสื่อสารความรู้ ความเสี่ยงสุขภาพแก่กลุ่มเป้าหมายซึ่งเป็นหญิงวัยเจริญพันธุ์ หญิงตั้งครรภ์ หญิงหลังคลอด และเด็กให้สามารถดูแลสุขภาพตนเอง และลูกได้อย่างมีประสิทธิภาพ และลดปัจจัยเสี่ยงของการเสียชีวิตจากกาตกเลือด และภาวะเสี่ยงอื่นๆ ตามมา
พร้อมมีส่วนร่วมในการผลักดันนโยบาย 9 ข้อ เพื่อยกระดับสุขภาพสตรีและเด็ก ประกอบด้วย 1) สร้างพ่อแม่คุณภาพ ก่อนมีบุตรเข้ารับบริการตรวจร่างกายและรับความรู้ในโรงเรียนพ่อแม่ 2) สร้างการเข้าถึงบริการอย่างเท่าเทียม โดยให้หญิงตั้งครรภ์ทุกคนฝากครรภ์เร็ว และมาเป็นคู่ได้ทุกที่ทุกสิทธิ 3) สร้างเด็กปลอดโรคพันธุกรรม และโรคติดเชื้อโดยแม่ขณะตั้งครรภ์ได้รับการตรวจเลือด และเพื่อป้องกันโรคธาลัสซีเมีย เอดส์ เอ๋อ ได้รับยาเสริมไอโอดีน และวิตามินเสริมธาตุเหล็ก
4) สร้างภูมิต้านทานทางสังคมแก่เด็ก ผ่านการเลี้ยงดูของพ่อแม่ ด้วยความรักความผูกพันได้กินนมแม่ตั้งแต่แรกเกิด และอาหารตามวัย 5) สร้างเด็กฉลาดทางปัญญา และอารมณ์ ด้วยการเลี้ยงดูที่ถูกต้องเหมาะสมของพ่อแม่ผ่านกระบวนการกิน กอด เล่น เล่า 6) เด็กได้รับการคัดกรอง และส่งเสริมพัฒนาการ หากพัฒนาการล่าช้าได้รับการแก้ไข 7) เด็กได้รับการฝึกทักษะชีวิต ผ่านการจัดกิจกรรมในคลินิกเด็กดี และศูนย์เด็กเล็กคุณภาพ 8) สตรีและเด็ก ได้รับบริการฝากครรภ์คุณภาพ ห้องคลอดคุณภาพ คลินิกเด็กดีคุณภาพ และศูนย์เด็กเล็กคุณภาพ และ 9) ชุมชนท้องถิ่น ร่วมสร้างเด็กไทยแข็งแรง ฉลาด อารมณ์ดี และมีความสุข ผู้อำนวยการศูนย์อนามัยที่ 12 ยะลา กล่าวในที่สุด