ศูนย์ข่าวหาดใหญ่ - นักวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา จัดโครงการวิจัยเรื่อง ‘การใช้สารสกัดจากผลมะคำดีควายสำหรับการทำความสะอาดผ้าฝ้าย’ นำความรู้และเผยแพร่สู่กลุ่มอาชีพผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อม
นักวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา จัดทำโครงการวิจัยเรื่อง ‘การใช้สารสกัดจากผลมะคำดีควายสำหรับการทำความสะอาดผ้าฝ้าย’ โดยมี ดร.จารุวรรณ สุจริต จากคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็นหัวหน้าโครงการวิจัย ซึ่งได้รับทุนสนับสนุนการวิจัยจากสถาบันวิจัยและพัฒนาสุขภาพภาคใต้ (วพส.) คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ดร.จารุวรรณเล่าว่า งานวิจัย ‘การใช้สารสกัดจากผลมะคำดีควายสำหรับการทำความสะอาดผ้าฝ้าย’ ได้โจทย์วิจัยมาจากกลุ่มอาชีพผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อมใน จ.นครศรีธรรมราช โดยได้เจอปัญหาสีผ้าซีดจางลง เมื่อใช้งานได้สักระยะ จึงมีความคิดว่าความรู้ทางวิทยาศาสตร์น่าจะสามารถแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้ จึงนำมาเป็นโจทย์วิจัย
นักวิจัยยังบอกอีกว่า ในกระบวนการย้อมผ้ามีขั้นตอนหนึ่งที่สำคัญ คือ การทำความสะอาดผ้า เพื่อกำจัดสารประกอบประเภทอื่นๆ ที่ไม่ใช่เซลลูโลสในเนื้อผ้า เช่น ไขมัน น้ำมัน ขี้ผึ้ง เพคติน และโปรตีนออกไป ซึ่งสารเหล่านี้จะเคลือบอยู่ในเนื้อ ผ้า หากมีอยู่จะทำให้ไปขัดขวางการติดสีของผ้า ทำให้โมเลกุลของผ้าไม่สามารถดูดซับสีย้อมได้เต็มที่ จึงจำเป็นจะต้องเอาสารประกอบที่ไม่จำเป็นออกจากเนื้อผ้าก่อน
“กลุ่มอาชีพผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อมยังใช้ผงซักฟอกทั่วไป ซึ่งเป็นสารเคมีในการทำความสะอาดผ้า อาจก่อให้เกิดปัญหามลพิษต่อสิ่งแวดล้อม ดังนั้นเพื่อลดปัญหาสิ่งแวดล้อมดังกล่าวเลยศึกษาว่าจะมีสารธรรมชาติประเภทไหนบ้างที่สามารถใช้ทำความสะอาดผ้าแทนผงซักฟอกได้ ต่อมาก็พบว่าสารซาโปนิน ไกลโคไซด์ ในผลมะคำดีควายมีคุณสมบัติเหมาะสม สามารถชำระล้างได้ดี คล้ายผงซักฟอก และสบู่ คือเป็นสารลดแรงตึงผิว ทำให้เกิดฟองเมื่อเขย่ากับน้ำ จึงมีแนวคิดในการนำผลมะคำดีควาย ซึ่งเป็นวัสดุจากธรรมชาติที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาสกัดเพื่อใช้ในการทำความสะอาดผ้าฝ้าย”
หลังจากนำผลมะคำดีควายมาศึกษาสภาวะทางเคมีหาความเข้มข้นที่เหมาะสม เพื่อใช้ทำความสะอาดผ้าได้ นอกจากนั้นยังศึกษาความสามารถดูดซับสีย้อมธรรมชาติ โดยการเปรียบเทียบร่วมกับผ้าที่ไม่ได้ทำความสะอาด และผ้าที่ทำความสะอาดด้วยผงซักฟอก ผลปรากฏว่าการดูดซับสีย้อมของผ้า ที่ทำความสะอาดด้วยสารสกัดจากผลมะคำดีควายสามารถดูดซับสีได้ดีกว่า
นอกจากนี้ ผ้าที่ได้จะมีความอ่อนนุ่ม และที่สำคัญ คุณสมบัติของน้ำทิ้งจากการทำความสะอาดผ้าด้วยมะคำดีควายจะไม่สร้างมลภาวะทางน้ำให้กับสิ่งแวดล้อม ซึ่งหลังจากนี้ทีมนักวิจัยจะนำความรู้ดังกล่าวไปเผยแพร่ และถ่ายทอดเทคโนโลยีให้กับกลุ่มอาชีพผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อมต่อไป
