สถาบันอาหารเผยแนวโน้มธุรกิจร้านอาหารไทยในดินแดนมังกรอนาคตสดใสตามการเติบโตทาง ศก.จีน การเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากร และรสนิยมกินอาหารนอกบ้านของชาวจีนรุ่นใหม่ แนะเร่งสร้างเอกลักษณ์อาหารไทยแบบต้นตำรับในจีน
นายเพ็ชร ชินบุตร ผู้อำนวยการสถาบันอาหาร กระทรวงอุตสาหกรรม เผยรายงานการศึกษาพฤติกรรมผู้บริโภคอาหารไทยในประเทศจีน เพื่อวางกลยุทธ์ผลักดันการเติบโตของธุรกิจร้านอาหารไทย ภายใต้โครงการพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารของไทยให้เป็นครัวอาหารคุณภาพของโลก (Thailand Food Quality to the World) ซึ่งจัดทำโดยศูนย์อัจฉริยะเพื่ออุตสาหกรมอาหาร สถาบันอาหาร พบว่า ในปัจจุบันจีนมีจำนวนชนชั้นกลางประมาณ 250 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 18.50 ของประชากรทั้งหมด และคาดการณ์ว่าในปี 2563 จำนวนชนชั้นกลางในจีนจะเพิ่มขึ้นเป็น 600 ล้านคน จากจำนวนประชากร 1,450 ล้านคน
ขณะที่รายได้ของคนจีนก็มีแนวโน้มสูงขึ้นตามการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจของประเทศ ผู้บริโภคชาวจีนในเขตเมืองมีกำลังซื้อเฉลี่ยต่อหัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 12.6 ในปี 2555 หรือคิดเป็นมูลค่าเท่ากับ 24,565 หยวนต่อปี และในเขตชนบทมีกำลังซื้อเฉลี่ยต่อหัวเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วที่ร้อยละ 13.5 หรือเท่ากับ 7,917 หยวนต่อปี
และจากการศึกษา พบว่าชาวจีนที่มีรายได้สูงในเขตเมืองใหญ่ เช่น เซี่ยงไฮ้ และปักกิ่งโดยมากจะต้องการซื้ออาหารที่นำเข้าจากต่างประเทศที่มั่นใจในคุณภาพ นอกจากนี้ ชาวจีนมีวิถีชีวิตที่เร่งรีบมากขึ้น เนื่องจากมีระยะเวลาในการทำงานที่นานขึ้น โดยเฉลี่ยแล้วทำงานมากกว่า 40 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ทำให้ชาวจีนนิยมรับประทานอาหารสำเร็จรูปมากขึ้น รวมไปถึงอาหารจานด่วน (Fast Food Service) และบริการส่งตรงถึงบ้าน (Home Delivery Service) ขณะเดียวกันก็มีความต้องการที่ซับซ้อนขึ้น โดยต้องการสินค้าและอาหารที่แปลกใหม่ หลากหลาย และมีคุณภาพสูงขึ้น บรรจุภัณฑ์ที่ใช้ก็จะต้องมีความทันสมัย และสามารถสร้างความเชื่อมั่นในด้านความสะอาดและปลอดภัยของส่วนผสมหรือวัตถุดิบที่นำมาใช้ได้อีกด้วย
นอกจากสภาวะทางเศรษฐกิจที่มีแนวโน้มในการพัฒนาอย่างต่อเนื่องแล้ว จำนวนประชากรทั้งภายในประเทศและนักท่องเที่ยวจากต่างประเทศยังมีจำนวนเพิ่มมากขึ้นเช่นกัน โดยในปี 2554 จีนมีประชากรทั้งสิ้น 1,347.3 ล้านคน อัตราการเติบโตของประชากรจีนร้อยละ 0.5 ต่อปี ส่วนนักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามาในประเทศจีนนั้นในปี 2554 มีจำนวน 135.4 ล้านคน เพิ่มมากขึ้นจากปีก่อนหน้าอย่างต่อเนื่อง โดยจีนสามารถรักษาอัตราการเจริญเติบโตของ GDP เอาไว้ได้ในอัตราเฉลี่ยร้อยละ 10 ต่อปี อีกทั้งยังมีแนวโน้มที่จะเติบโตมากขึ้น
นายเพ็ชรกล่าวเพิ่มเติมว่า “ธุรกิจบริการอาหาร” ในจีนมีการขยายตัวอย่างรวดเร็ว และเติบโตสูงมาก โดยมูลค่าตลาดเกินกว่า 333,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี แนวโน้มขยายตัวด้วยอัตราร้อยละ 8.2 จนถึงปี 2558 สำหรับธุรกิจบริการอาหารในจีน สามารถแบ่งได้เป็น 5 ประเภท ได้แก่
1) ร้านอาหารเต็มรูปแบบ (Full-Service Restaurant) 2) ร้านอาหารจานด่วน (Fast Food) 3) ร้านคาเฟ่/บาร์ (Café/Bars) 4) ร้านบริการจัดส่งอาหารถึงบ้าน (100% Home Delivery/Takeaway) และ 5) ร้านอาหารริมทาง (Street stalls/Kiosk) โดยในช่วงระหว่างปี 2548-2553 ในภาพรวมกลุ่มธุรกิจบริการอาหารมีอัตราการเติบโตต่อปีร้อยละ 9.2 และมีแนวโน้มที่จะขยายตัวอีกด้วยอัตราร้อยละ 8.2 จนถึงปี 2558 อย่างไรก็ตาม ธุรกิจแบบดีลิเวอรี (100% Home Delivery/Takeaway) มีอัตราขยายตัวเร็วที่สุด
นายเพ็ชรกล่าวต่อว่า จากข้อมูลดังกล่าว คนจีนในปัจจุบันนิยมกินอาหารนอกบ้านกันมากขึ้น ทั้งหนุ่มสาว คนทำงาน และครอบครัว ถือเป็นโอกาสของธุรกิจร้านอาหารไทย โดยปัจจุบันพบว่าลูกค้าที่มากินอาหารที่ร้านอาหารไทยส่วนใหญ่เป็นคนรุ่นใหม่ที่มีระดับรายได้ปานกลาง-สูง และเป็นลูกค้าประจำ แต่ปัญหาคือผู้บริโภคชาวจีนยังไม่สามารถแยกได้ถึงคุณลักษณะเฉพาะของอาหารไทย ซึ่งต้องเร่งสร้างอัตลักษณ์ให้โดดเด่นเฉพาะให้มากขึ้น ในอนาคตร้านอาหารไทยในจีนมีโอกาสเติบโตสูงหากผู้ประกอบการสามารถที่จะรักษาคุณภาพมาตรฐานรสชาติอาหารไทยไว้ได้ จะทำให้คนจีนรู้จักและต้องการทดลองรับประทานอาหารไทยมากยิ่งขึ้น เนื่องจากการไปท่องเที่ยวที่เมืองไทยทำให้ได้รู้จักและรับประทานอาหารไทย เมื่อกลับมาเมืองจีนก็ยังคงชื่นชอบอาหารไทย
อย่างไรก็ตาม พบว่าในการประกอบธุรกิจร้านอาหารในจีนยังมีอุปสรรคที่สำคัญ ดังนี้ 1) ขั้นตอนการนำพ่อครัวมาทำงานที่จีนมีความยุ่งยาก เนื่องจากทางการจีนตรวจสอบเข้มงวด โดยเฉพาะเรื่องวุฒิการศึกษา Work permit ใบรับรองความรู้พื้นฐานในการปรุงอาหารหรือผสมอาหาร 2) การตรวจสอบทางด้านสุขอนามัยครัวมีความเข้มงวดมากขึ้น ประมาณปีละ 2 ครั้ง ทางการจีนจะไม่มีการแจ้งล่วงหน้า และมีค่าปรับสูง 3) ขาดแคลนบุคลากร ได้แก่ พ่อครัวคนไทย และพนักงานเสิร์ฟ 4) ขาดการรวมกลุ่มกันระหว่างร้านอาหารไทยในจีน และ 5) ปัญหาวัตถุดิบปลอม เช่น ข้าว กะทิ และเครื่องปรุงรส ซึ่งต้องมีการบูรณาการแนวทางแก้ไขปัญหาดังกล่าว เชื่อว่าธุรกิจร้านอาหารไทยจะสามารถครองใจผู้บริโภคชาวจีนได้ในระยะยาวแน่นอน
* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของหน้า “SME ผู้จัดการออนไลน์” รับข่าวสารในแวดวงธุรกิจเอสเอ็มอีที่สมบูรณ์แบบที่สุด และร่วมสนุกกับกิจกรรมลุ้นรับของรางวัลมากมาย คลิกที่นี่เลย!! * * *