ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพและความงาม “จันกะพ้อ” จากกลุ่มสมุนไพรไร่ส้ม ต.ไร่ส้ม อ.เมือง จ.เพชรบุรี เป็นต้นแบบอย่างดี ด้านการพัฒนาสินค้าชุมชนให้สามารถตอบสนองความต้องการของตลาดได้อย่างดี โดยใช้ความยอดเยี่ยมของสมุนไพรธรรมชาติเป็นพื้นฐาน เพิ่มเติมด้วยการผลิตได้มาตรฐาน และเลือกผลิตเฉพาะสินค้าตรงใจผู้บริโภค
กลุ่มสมุนไพรไร่ส้ม เริ่มรวมตัวกันเมื่อ พ.ศ.2544 มีสมาชิก จำนวน 34 คน ผลิตสินค้าด้านสุขภาพและความงามโดยใช้สมุนไพรไทยในท้องถิ่นเป็นวัตถุดิบ
อย่างไรก็ตาม ในระยะแรกไม่ประสบความสำเร็จ เนื่องจากขาดการวางแผนตลาด ผลิตสินค้าโดยไม่ได้คำนึงถึงความต้องการของตลาด ทำออกมาแล้วไม่รู้จะไปขายที่ใด รวมถึง มาตรฐานการผลิต และบรรจุภัณฑ์ไม่สามารถสร้างความไว้วางแก่ลูกค้าได้
จากปัญหาดังกล่าว เสาวนีย์ โตสวัสดิ์ เข้ามามีบทบาทเป็นผู้นำกลุ่มพร้อมปฏิวัติสินค้าใหม่ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นรูปลักษณ์ภายนอก การผลิต การตลาด ตลอดจนการบริหารภายในกลุ่ม
เสาวนีย์ เล่าว่า เดิมเคยทำงานเป็นผู้จัดการฝ่ายการตลาด บริษัทเอกชนแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ กระทั่ง ย้ายถิ่นฐานมาปักหลักอยู่ใน ต.ไร่ส้ม จ.เพชรบุรี และรับรู้ถึงปัญหาที่กำลังเกิดกับชาวบ้านกลุ่มนี้ จึงตัดสินใจมาช่วยพัฒนาสินค้า
“ขั้นแรก ดิฉันเริ่มจากให้ความรู้แก่ชาวบ้าน เพื่อปรับทัศนคติให้ตรงกันว่า เราจะต้องทำสินค้าที่ตลาดต้องการ โดยให้ยึดหลักนำภูมิปัญญาไทยที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ซึ่งสรรพคุณดีเยี่ยมอยู่แล้วมาดัดแปลงให้เข้ากับยุคสมัย ทั้งในด้านการผลิตที่ได้มาตรฐาน และบรรจุภัณฑ์ดูดี ” เสาวนีย์ ระบุ
ด้านการปรับสูตรให้ได้มาตรฐานนั้น ผู้นำกลุ่มอธิบายว่า อยู่ภายใต้การควบคุมของ “สำราญ โตสวัสดิ์” แพทย์สาขาเภสัชกรรม ซึ่งเป็นพ่อของเธอเอง อีกทั้ง ส่วนตัว ยังไปศึกษาหลักสูตรแพทย์แผนไทย กับกระทรวงสาธารณสุขเพิ่มเติมด้วย
ส่วนวิธีเลือกผลิตสินค้าชนิดใดนั้น จะดูจากกระแสความต้องการของตลาดเป็นหลัก โดยใช้คำแนะนำของลูกค้ามาช่วยตัดสินใจ นอกจากนั้น เพิ่มความเป็นสากล เช่น กลิ่นต่างๆ ที่เลือกใช้ ยอมรับว่า จะนำกลิ่นยอดฮิตจากสินค้าแบรนด์ดังระดับโลกมาเป็นแม่แบบ เนื่องจากกลิ่นเหล่านั้น ตลาดให้ความนิยม และมีความเป็นสากล
ปัจจุบัน สินค้า “จันกะพ้อ” มีประมาณ 20 รายการ พระเอกขายดีที่สุด คือ สเปย์สมุนไพรปรับอากาศในรถยนต์ ซึ่งมีสรรพคุณป้องกันกลิ่นอับ และแก้โรคภูมิแพ้ นอกจากนั้น สินค้าอื่นๆ ที่ขายดีไม่แพ้กัน ได้แก่ แป้งสมุนไพรระงับกลิ่นกาย น้ำหอมสมุนไพร เจลล้างหน้า แชมพู สบู่ เป็นต้น ราคาเริ่มต้นที่ 35 บาทถึงสูงสุด 390 บาท
ทั้งนี้ ลูกค้าเป้าหมายเน้นระดับกลางบน ระดับราคาของสินค้า หากเทียบกับสินค้าของผู้ผลิตชุมชนด้วยกันแล้ว “จันกะพ้อ” สูงกว่าประมาณเท่าตัว แต่เทียบกับสินค้าต่างประเทศแล้ว ถูกกว่าหลายเท่าตัว
“การวิเคราะห์ตลาด เพื่อผลิตสินค้าให้ตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้ดีที่สุด จะดูกระแสว่า สินค้าสมุนไพรประเภทใดกำลังได้รับความนิยม เราก็จะนำมาต่อยอดโดยผลิตให้ได้มาตรฐาน และคุณภาพไม่แพ้สินค้าจากต่างประเทศ แต่ราคาถูกกว่ามาก เมื่อลูกค้าได้ทดลองใช้ เกิดการเปรียบเทียบคุณภาพว่า สินค้าไทยรายนี้ก็ใช้ได้ดีเช่นกัน จะไปจ่ายแพงกว่าซื้อสินค้านำเข้า ทำไม?” แกนนำกลุ่ม เผย
จากจุดเด่นดังกล่าว ช่วยให้สินค้าจากกลุ่มชุมชนรายนี้ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น และยังได้รับคัดเลือกเป็นสินค้าโอทอปประจำจังหวัดเพชรบุรี ทำให้ตลาดขยายกว้างขึ้น
นอกจากนั้น จากที่กลุ่มฯ เป็นลูกค้าของธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย ทำให้ได้รับสิทธิประโยชน์ในการส่งเสริมผู้ประกอบการชุมชน ซึ่งธนาคารฯ จะพาไปออกบูท และช่วยประชาสัมพันธ์สินค้าให้ด้วย มีส่วนช่วยให้ยอดขายสูงขึ้นไปอีก
ช่องทางตลาดใหญ่ที่สุดของ “จันกะพ้อ” จะขายส่งผ่านตัวแทนจำหน่าย ที่มีกว่า 300 ราย ใน 30 จังหวัดทั่วประเทศ เช่น ร้านดอยคำ ร้านจำหน่ายสินค้าที่ระลึก ร้านจำหน่ายสินค้าสมุนไพรความงาม เป็นต้น และออกงานแสดงสินค้าโอทอปต่างๆ
นอกจากนั้น แหล่งผลิต ใน ต.ไร่ส้ม จ.เพชรบุรี เปิดเป็นที่ศูนย์การเรียนรู้วิธีผลิตสินค้าสมุนไพร ซึ่งจะมีเจ้าหน้าที่ภาครัฐ นักเรียน นักศึกษา และกลุ่มแม่บ้านต่างๆ มาดูงานไม่ต่ำกว่า 1 หมื่นคนต่อปี ช่วยให้แบรนด์ถูกกล่าวถึงต่อๆ กันไป
ไม่เฉพาะตลาดในประเทศเท่านั้น ในต่างประเทศ “จันกะพ้อ” มีตัวแทนรับไปจำหน่ายเช่นกัน สร้างรายได้เข้ากลุ่มยังไม่หักค่าใช้จ่ายประมาณ 2 แสนบาทต่อเดือน และมีเงินทุนหมุนเวียนสะสม เพื่อใช้จ่ายภายในกลุ่มอีกกว่า 7 แสนบาท ซึ่งเพิ่มสูงขึ้นจากตอนเริ่มต้นกลุ่มที่มีเงินหมุนเวียนใช้เพียง 2.5 หมื่นบาท
เสาวนีย์ สรุปว่า เรื่องสรรพคุณของสมุนไพรไทยเป็นที่ยอมรับในระดับนานาชาติอยู่แล้ว หากสามารถปรับปรุงด้านการผลิตให้ได้มาตรฐาน ธุรกิจสุขภาพและความงามจากสมุนไพรจะเป็นโอกาสของผู้ประกอบการไทย โดยเฉพาะกลุ่มเกษตรกร และชุมชนที่จะมีเติบโตได้อีกมาก
************************
โทร.089-548-7277 , 032-426-662
