ในปัจจุบัน “ฝุ่น PM 2.5” กลายมาเป็นปัญหามลพิษทางอากาศที่เราได้ยินกันบ่อยๆ ในทั่วทุกภูมิภาคของประเทศไทย และในบางพื้นที่ก็มีค่ามลภาวะทางอากาศสูงมาก จนติดอันดับต้นๆ ของโลก ด้วยเหตุนี้หลายๆ หน่วยงานจึงได้มีแนวคิดในการแก้ไขปัญหา เพื่อที่จะพลิกพื้นสภาพอากาศที่ดีให้กลับคืนขึ้นมาได้อีกครั้ง เหมือนอย่างเช่น “เครื่องฟอกอากาศอัจฉริยะ” หนึ่งในนวัตกรรมจากฝีมือนักเรียนระดับมัธยมศึกษา ที่มีแนวความคิดในการช่วยแก้ไขปัญหาในเรื่องนี้
นางสาวจิดาภา ลิ้มวัฒนา นักเรียนชั้นมัธยมศึกษา โรงเรียนปริ้นส์รอแยล เชียงใหม่ ผู้ประดิษฐ์ “เครื่องฟอกอากาศอัจฉริยะ”เล่าถึงจุดเริ่มต้นว่า จังหวัดเชียงใหม่เป็นหนึ่งในจังหวัดในอันดับต้นๆ ของประเทศไทย ที่มีค่ามลภาวะทางอากาศสูงมาก และฝุ่น PM 2.5 ก็ได้สร้างผลกระทบต่อร่างกายให้กับผู้คนพื้นที่ จึงได้คิดว่าหนึ่งในวิธีการแก้ไขปัญหาในเรื่องนี้ คือการใช้เครื่องฟอกอากาศ ที่สามารถนำไปวางไว้ตามสถานที่ต่างๆ หรือ ติดไว้ในบ้าน เพื่อกรองฝุ่นและสร้างอากาศสะอาดให้กับคนที่อยู่ในบริเวณนั้น
สำหรับเครื่องฟอกอากาศอัจฉริยะงานประดิษฐ์ที่ได้คิดขึ้นมานั้น เป็นเครื่องฟอกอากาศที่ใช้ผลิตหมอกเทียม เนื่องจากได้มีการไปศึกษาข้อมูลของทางมหาวิทยาลัยมหิดล และได้ทราบว่า “หมอก” จะมีขนาด 0.1 -10 ไมครอน และในปัจจุบันก็มีเทคโนโลยีเครื่องพ่นหมอกอัลตร้าโซนิค ที่สามารถสร้างหมอกหลากหลายขนาดได้ ขายตามท้องตลาดหาซื้อได้ไม่ยาก จึงได้นำมาเครื่องนี้มาประดิษฐ์เป็นเครื่องฟอกอากาศ เพื่อจับฝุ่นสร้างอากาศในพื้นที่ที่นำเครื่องไปตั้งสะอาดขึ้น
ในเรื่องของหลักการทำงานของเครื่องฟอกอากาศนั้น จะมีการนำเครื่องผลิตหมอกมาติดกับกระบอกที่มีรูปลักษณ์เป็นทรงกระบอก โดยมีปากกระบอกด้านหนึ่งใหญ่และด้านหนึ่งเล็ก ซึ่งกระบอกนี้จะใช้เป็นช่องสำหรับกรองอากาศ พร้อมกับมีการติดตั้งเซ็นเซอร์ตรวจวัดค่าฝุ่น เซ็นเซอร์นี้จะมีการตรวจวัดสภาพอากาศในบริเวณที่ติดตั้งอยู่ตลอดเวลา เมื่อมีค่าฝุ่นที่เพิ่มมากขึ้นเกินกำหนดที่ตั้งไว้ ระบบเซ็นเซอร์จะแจ้งไปยังเครื่องฟอกอากาศให้ทำงาน โดยเครื่องฟอกจะทำการดูดอากาศในบริเวณนั้นจากทางปากกระบอกด้านใหญ่ เพื่อนำอากาศผ่านแผ่นกรองชั้นแรกที่ติดอยู่ปากประบอกเข้าสู่ภายในกระบอก ซึ่งในภายในกระบอกจะมีท่อสำหรับพ่นหมอกจากเครื่องผลิตหมอกที่ติดตั้งไว้ อากาศที่ถูกดูดเข้าไปก็จะถูกกรองด้วยแผ่นกรองพร้อมๆ กับหมอกที่ช่วยสลาย หลังจากนั้นอากาศสะอาดจะถูกปล่อยออกมาทางปากปล่องขนาดเล็ก
“เมื่อฝุ่นเข้ามาภายในกระบอกกรอกอากาศ หมอกก็จะแทรกตัวเข้าไปภายในฝุ่น เนื่องจากหมอกมีขนาดเล็กกว่าฝุ่น และจะเกิดปฏิกิริยาทำให้ฝุ่นนั้นแตกตัวออก อากาศที่ผ่านออกมาจากเครื่องฟอกอากาศจึงสะอาดขึ้น ซึ่งเรามั่นใจได้จากข้อมูลจากเซ็นเซอร์ตรวจวัดค่าฝุ่น ที่ทำการตรวจวัดสภาพอากาศและส่งผลมายังแอปพลิเคชั่น”
ในปัจจุบันได้มีการนำเครื่องฟอกอากาศอัจฉริยะ ไปใช้งานจริงภายในพื้นที่บริเวณโรงเรียนปริ้นส์รอแยล ซึ่งเครื่องฟอกอากาศขนาด 50 เซนติเมตร สามารถใช้ฟอกอากาศในพื้นที่ 50 ตารางเมตร และได้มีการแผนพัฒนาในอนาคตในเรื่องการประหยัดพลังงาน ซึ่งจะมีการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ที่เครื่องฟอกอากาศและใช้พลังงานจากแสงอาทิตย์ แทนการใช้งานจากแบตเตอรี่ ทำให้เครื่องฟอกอากาศมีการใช้พลังงานสะอาดและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมากยิ่งขึ้น
เครื่องฟอกอากาศอัจฉริยะจึงเป็นอีกหนึ่งนวัตกรรมที่น่าสนใจ เพราะสามารถกรองฝุ่นได้จริง อีกทั้งอุปกรณ์ในการนำมาประกอบเป็นเครื่องยังหาได้ไม่ยาก มีความง่ายในการหาอะไหล่ในการซ่อมบำรุง การใช้งานไม่ซับซ้อน นับเป็นอีกหนึ่งนวัตกรรมในการแก้ไขปัญหาเรื่องสภาพอากาศจากฝีมือเด็กมัธยมที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้อย่างดี
