งดงาม! ภาพดาวเสาร์ขณะบังดวงอาทิตย์

ภาพดาวเสาร์ขณะบังดวงอาทิตย์ ที่บันทึกโดยยานแคสสินี (นาซา)

ถ้าดาวเสาร์คือดวงจันทร์ และยานแคสสินีคือโลก ภาพที่เห็นคือปรากฏการณ์ “สุริยุปราคา” อีกรูปแบบหนึ่งที่เกิดบนยานสำรวจของนาซา

ภาพดังกล่าวบันทึกขึ้นเมื่อวันที่ 19 ก.ค.2013 ที่ผ่านมา ซึ่งเป็นการบันทึกภาพตามกิจวัตรปกติสำหรับยานแคสสินี (Cassini) ขององค์การบริหารการบินอวกาศสหรัฐฯ (นาซา) ที่โคจรรอบดาวเสาร์ ทว่าสิ่งที่พิเศษคือ ดวงอาทิตย์ ดาวเสาร์ และยานแคสสินีอยู่ในตำแหน่งเรียงกัน ทำให้ดาวเสาร์บังดวงอาทิตย์ได้พอดี

การบันทึกภาพลักษณะนี้สำหรับดาวเคราะห์วงนอกในระบบสุริยะไม่เกิดขึ้นได้บ่อยนัก ทางนาซาจึงจัดกิจกรรม “วันที่โลกยิ้ม” (The Day The Earth Smiled Project) ซึ่งบีบีซีนิวส์ระบุว่าเป็นโครงการที่นำโดย ดร.คาโรลีน ปอร์โค (Dr.Carolyn Porco) โดยให้ประชาชนทั่วโลกร่วมกับโบกมือทักทายดาวเสาร์ในจังหวะเวลาที่ยานแคสสินีบันทึกภาพดาวเสาร์พอดี

ก่อนหน้านี้นาซาได้เผยภาพจากกิจกรรมดังกล่าว ซึ่งภาพหนึ่งเป็นภาพที่บันทึกโดยยานแคสสินีที่เผยบางส่วนของดาวเสาร์และโลกที่เห็นเป็นเพียงจุดสว่างจางๆ กับอีกภาพจากยานเมสเซนเจอร์ (Messenger) ที่หันมาบันทึกภาพโลกจากมุมของดาวพุธในช่วงเวลาเดียวกัน ซึ่งเผยให้เห็นโลกและดวงจันทร์เป็นจุดสว่าง ล่าสุดนาซาได้เผยภาพดาวเสาร์เต็มดวงที่บันทึกระหว่างเหตุการณ์ดังกล่าว โดยประกอบขึ้นจากภาพเล็กๆ หลายภาพ

ภาพโลกจากมุมนอกโลกนี้เคยถูกบันทึกไว้หลายครั้ง หนึ่งในภาพที่มีชื่อเสียงมากคือภาพ “Pale Blue Dot” ซึ่งบันทึกโดยยานวอยเอเจอร์ 1 (Voyager 1) ที่หลุดขอบระบบสุริยะไปแล้ว โดยภาพดังกล่าวบันทึกขึ้นเมื่อ 14 ก.พ.1990 ขณะยานอยู่ห่างโลกออกไป 6 พันล้านกิโลเมตร

“ด้วยความสวยงามและความหมาย อาจทำให้ภาพนี้เป็นภาพที่พิเศษที่สุดที่เคยบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ของโครงการอวกาศ ซึ่งแสงเรืองที่ขอบดาวเสาร์และวงแหวนที่เรืองจากแสงรอดผ่านนี้ ทำให้ภาพดูมีความหมาย” ดร.ปอร์โค กล่าว และอธิบายว่าด้านซ้ายของดาวเสาร์มีจุดสว่างสีขาวที่วงแหวนชั้น E เป็นภาพของดวงจันทร์เอนเซลาดัส (Enceladus) บริวารดาวเสาร์ ซึ่งเชื่อว่าอาจจะพบชีวิตนอกโลกที่ดวงจันทร์ดังกล่าว

ล่างลงไปทางด้านขวาของเอนเซลาดัสเป็นดวงจันทร์เทธีส (Tethys) ที่มีขนาดเล็กกว่าโลก 3 เท่า ส่วนมิมัส (Mimas) ดวงจันทร์อีกดวงของดาวเสาร์เห็นเพียงเสี้ยวเดียว แต่ยังฉายเงาลางๆ ทาบบนวงแหวน E ด้วย ส่วนโลกของนั้นแทบจะเลือนหายไปภาพอันเจิดจ้า โดยอยู่ด้านล่างของวงแหวนหวังเป็นสีน้ำเงินจางๆ ท่ามกลางทะเลดาว นอกจากนี้ยังมีดาวอังคารและดาวศุกร์ถูกบันทึกไว้ในภาพดังกล่าวด้วย
ภาพนี้แสดงรายละเอียดตำแหน่งดาวเคราะห์ในระบบสุริยะที่ยานแคสสินีบันทึกได้ระหว่างดาวเสาร์บังดวงอาทิตย์