นักวิทย์เจอสัตว์น้ำเปลือกแข็งมีพิษชนิดแรก

ปกติสัตว์น้ำเปลือกแข็งอย่าง กุ้ง กั้ง หรือปู เป็นสัตว์ที่ไม่มีพิษ แต่ล่าสุดผู้เชี่ยวชาญได้พบสัตว์กลุ่มนี้ที่มีพิษเป็นชนิดแรก ซึ่งมีรูปร่างคล้ายตะขาบที่อาศัยอยู่ในถ้าใต้น้ำและตาบอด พิษในตัวมีไว้เพื่อล่าเหยื่อ และเป็นพิษแบบเดียวกับที่พบได้ในเขี้ยวงูพิษ

บีบีซีนิวส์ระบุว่า การคนพบครั้งนี้รายงานในวารสารโมเลกูลาร์ไบโอโลจีแอนด์อีโวลูชั่น (Molecular Biology and Evolution) โดยสัตว์น้ำเปลือกแข็งหรือครัสเตเชียน (crustacean) ชนิดแรกที่มีพิษคือ เรมิพีด (remipede) หรือ สเปลีโอเนคเตส ทูลูเมนซิส (Speleonectes tulumensis) ซึ่งอาศัยอยู่ในถ้ำใต้น้ำของทะเลแคริบเบียน หมู่เกาะคานารี และออสเตรเลียตะวันตก และกินครัสเตเชียนชนิดอื่นเป็นอาหาร

พิษของครัสเตเชียนใต้น้ำชนิดนี้มีส่วนผสมของสารพิษอยู่หลายชนิด ทั้งเอนไซม์และสารที่ทำให้อ่อนแรง มันจะทำลายเนื้อเยื่อของร่างกายเหยื่อด้วยพิษของตัวเอง แล้วดูดกินเนื้อเหลวๆ ของเหยื่อที่มีกระดูกภายนอก (exoskeleton)

ด้าน ดร.โรนัลด์ เจนเนอร์ (Dr.Ronald Jenner) นักสัตววิทยาจากพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาในลอนดอน (Natural History Museum) อังกฤษ ผู้ร่วมเขียนรายงานการค้นพบครั้งนี้ กล่าวว่า ความเข้าใจอย่างลึกลึ้งถึงลักษณะจำเพาะจากการศึกษาครั้งนี้ ช่วยพัฒนาความเข้าใจของเราที่มีต่อวิวัฒนาการของสัตว์มีพิษ ซึ่งลักษณะการกินเหยื่อคล้ายแมงมุมนี้เป็นเทคนิคที่โดดเด่นจากสัตวืครัสเตเชียนอื่นๆ

“การมีพิษนี้เป็นการปรับตัวที่ยอดเยี่ยมจริงๆ สำหรับสัตว์ถ้ำตาบอดที่อาศัยอยู่ในถ้ำใต้น้ำที่มีขาดแคลนอาหาร” ดร.เจนเนอร์ให้ความเห็น

ทั้งนี้ ครัสเตเชียนเป็นสัตว์กลุ่มใหญ่ที่ถูกจัดเป็นชั้น (class) หนึ่งสัตว์ในไฟลัมอาร์โธรพอดส์ (arthropods) หรือสัตว์ขาปล้อง โดยสัตว์ในชั้นนี้ยังมีสัตว์ที่เราคุ้นเคยอย่างกุ้ง เคอย (krill) กุ้งมังกร (lobster) และปู แต่มีไม่กี่ชนิดที่อาศัยอยู่บนบก อย่างเช่นตัวกะปิ (woodlice) เป็นต้น

ส่วน ดร.บียอร์น วอน รอยมอนท์ (Dr.Bjoern von Reumont) จากพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาเช่นกัน ให้ความเห็นว่า เป็นครั้งแรกที่เราได้เห็นการใช้พิษใยสัตว์ครัสเตเชียน และการศึกษานี้ได้เติมสัตว์กลุ่มใหญ่ชนิดใหม่ เข้าในบัญชีรายชื่อสัตว์มีพิษที่เรารู้จัก

รอยมอนท์กล่าวว่า สัตว์มีพิษนั้นเป็นพบได้ทั่วไปในสัตว์กลุ่มใหญ่ของอาร์โธรพอดส์ 3 ใน 4 กลุ่ม อย่างเช่นแมลงต่างๆ แต่สำหรับสัตว์ในกลุ่มครัสเตเชียนดูจะเป็นข้อยกเว้น โดยจนถึงทุกวันนี้สัตว์ในชั้นครัสเตเชียนที่มีราวๆ 70,000 สปีชีส์ ตั้งแต่ ไรน้ำ เคอย ปู และตัวเพรียง ไม่มีตัวใดเลยที่เป็นสัตว์มีพิษ