หลังจากท่องอวกาศมายาวนาน 35 ปี ตอนนี้ยาน “วอยเอเจอร์ 1” เดินทางไกลไปเกินขอบเขตอิทธิพลของดวงอาทิตย์และพ้นไปจาก “สุริยมณฑล” แล้ว อ้างตามการศึกษาล่าสุด
Phys.org อธิบายว่า สุริยมณฑล (heliosphere) คือบริเวณขอบเขตของอวกาศที่ถูกควบคุมโดยดวงอาทิตย์กับลมสุริยะที่มีอนุภาคพลังงานมหาศาล และเชื่อว่ามีขอบเขตคล้ายฟองอากาศอยู่ท่ามกลางก๊าซและฝุ่นระหว่างดวงดาวที่มีกระจายทั่วกาแล็กซีทางช้างเผือก
ย้อนกลับไปเมื่อ 25 ส.ค. 2012 ยานวอยเอเจอร์ 1 (Voyager 1) ขององค์การบริหารการบินอวกาศสหรัฐฯ (นาซา) ที่ท่องอวกาศมานาน 35 ปีแล้ว ได้เดินทางออกไปไกลจากดวงอาทิตย์กว่า 1,600 ล้านกิโลเมตร และตรวจพบการเปลี่ยนแปลงของระดับรังสีอย่างมโหฬาร
ระดับรังสีคอสมิคแบบผิดปกติ (Anomalous cosmic ray) ที่ถูกดักอยู่รอบขอบสุริยมณฑลอันตรธานไป โดยลดเหลือไม่ 1% ของระดับเดิมที่เคยวัดไว้ แต่ระดับรังสีคอสมิคจากกาแล็กซี (galactic cosmic rays) ที่แผ่มาจากนอกระบบสุริยะกลับเพิ่มขึ้นสูงอย่างไม่เคยเห็นมาก่อนนับแต่ปล่อยยานวอยเอเจอร์ โดยระดับรังสีเพิ่มเป็น 2 เท่า ของระดับที่เคยวัดได้ก่อนหน้า
การศึกษาดังกล่าวได้รับการตีพิมพ์ลงวารสารจีโอฟิสิคัลรีเสิร์ชเลตเตอร์ส (Geophysical Research Letters) ของสหพันธ์ธรณีฟิสิกส์อเมริกัน (American Geophysical Union)
บิล เวบเบอร์ (Bill Webber) ศาสตราจารย์กิตติคุณด้านดาราศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยนิวสเตท (New Mexico State University) ในลาสครูเซส ผู้ศึกษาเรื่องนี้ กล่าวว่า ภายในไม่กี่วันความเข้มของรังสีที่ถูกดักจับในสุริยมณฑลลดลงฮวบฮาบ แต่ระดับรังสีคอสมิคจากภายนอกเพิ่มขึ้น จนเราคาดได้ว่า ยานวอยเอเจอร์พ้นสุริยมณฑลไปแล้ว
เวบเบอร์เรียกขอบเขตของการเปลี่ยนผ่านนี้ว่า “เฮลิโอคลิฟฟ์” (heliocliff) แต่เขายังต้องอภิปรายกับนักวิทยาศาสตร์คนอื่นๆ ว่า วอยเอเจอร์ 1 ได้ผ่านออกไปยังขอบเขตใหม่แล้วหรือไม่ แต่เขาแน่ใจ ว่ายานสำรวจได้หลุดออกไปแล้ว
