การนำข้อมูลทาง "วิทยาศาสตร์" มาอวดอ้างสรรพคุณ เพื่อขายสินค้าและบริการ หลายครั้งก็ยากแก่การตัดสินใจว่าข้ออ้างเหล่านั้นจริงหรือหลอกลวง "ดร.เจษฎา" มีเทคนิคเบื้องต้นที่จะพิจารณาว่าสิ่งไหนเข้าข่าย "วิทยาศาสตร์เทียม"
ผศ. ดร. เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ บัณทิตโครงการพัฒนาและส่งเสริมผู้มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (พสวท.) และปัจจุบันเป็นอาจารย์คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มาอธิบายให้คนไทยได้ตื่นตัวและรู้เท่าทันกับเรื่องของวิทยาศาสตร์ลวงโลก(Pseudo Science) และบอกเล่าเทคนิครู้เท่าทันโดยมีกฏทั้งหมด 9 ข้อดังนี้
1.สร้างภาพลวงของกิเลศหรือความกลัว “กินแล้วสุขภาพต้องดีขึ้น” “มันต้องหาระเบิดเจอแน่” “มันต้องเกิดภัยพิบัติแน่”
2.สร้างหลุมพลางกับดักทีละขั้นตอน โดยเริ่มจากการลอง ทดสอบ
3.สร้างความน่าเชื่อถือ โดยปั้นตัวละครขึ้นมาเป็นกูรู เพื่อสร้างความเชื่อมั่น
4.ก่อตั้งกลุ่มผู้ที่ศรัทธา โดยหากลุ่มคนที่มีเป้าหมายร่วมกัน มีความรู้เดียวกัน หรือมีศัตรูร่วมกัน
5.ให้การหลอกลวงตัวเอง ใช้แล้วดี ต้องแนะนำให้คนอื่นใช้ต่อ เหมือนกับธุรกิจเครือข่าย หรือแชร์ลูกโซ่
6.จัดการสาธิต หรือการนำเสนอที่น่าดึงดูดใจ
7.ชักจูงใจด้วยสิ่งที่เชื่ออยู่ก่อนแล้ว โดยบอกว่าสินค้ายี้ห้อนี้แท้กว่ายี้ห้อนั้น
8.ใช้การตีหลุมตามที่เชื่อกัน อะไรแพงกว่าอันนั้นดีกว่าหรือใช้ศัพท์ที่ฟังดูเป็นวิทยาศาสตร์หรือเป็นธรรมชาติ
9.ทำลายฝ่ายตรงข้ามไม่ให้มีความน่าเชื่อถือ
ดร.เจษฏา บอกว่า เราควรที่จะอยู่อย่างรู้เท่าทันกับเรื่องของวิทยาศาสตร์ลวงโลก เพื่อไม่ให้ตกเป็นเหยื่อของคำพูด ความเชื่อ หรือกลุ่มธุรกิจต่างๆ ได้
