คณะเกษตร มช. นำร่องใช้ "QR code" จากญี่ปุ่น ตรวจสอบย้อนกลับสินค้าง่ายดาย ผ่านโทรศัพท์มือถือ ประเดิมใช้กับส้มสายน้ำผึ้งเชียงใหม่เป็นอย่างแรกในไทย ช่วยผู้บริโภคให้อุ่นใจได้ทันทีที่เลือกซื้อ
โครงการเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจในการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของเกษตรกรผู้ปลูกส้ม เชียงใหม่ โดยทีมนักวิจัย คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (มช.) นำเทคโนโลยีการตรวจสอบย้อนกลับผ่านโทรศัพท์เคลื่อนที่ด้วย คิวอาร์โค้ด (Quick Response Code: QR Code) มาใช้กลับส้มสายน้ำผึ้งของวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตส้มคุณภาพ แม่อาย จ.เชียงใหม่ เป็นครั้งแรกในไทย เพื่อเพิ่มศักยภาพในการแข่งขันของเกษตรกรและเพิ่มความมั่นใจให้ผู้บริโภค
นายกานต์ คงบรรทัด นักวิชาการคอมพิวเตอร์ คณะเกษตร มช. เปิดเผยกับผู้จัดการวิทยาศาสตร์ว่า เขาได้มีโอกาสเดินทางไปศึกษาดูงานที่ญี่ปุ่น พร้อมกับคณาจารย์ในโครงการฯ จึงได้รู้ว่าเทคโนโลยีการตรวจสอบย้อนกลับด้วย QR Code นี้มีใช้แพร่หลายมานานแล้วในประเทศญี่ปุ่น
เพียงแค่ใช้โทรศัพท์มือถือที่มีกล้องและโปรแกรมอ่านรหัส QR Code ก็สามารถรู้รายละเอียดของสินค้าเพิ่มเติม หรือตรวจสอบย้อนกลับได้ทันที ช่วยให้ประกอบการตัดสินใจซื้อได้ง่ายขึ้น ทางโครงการฯ จึงได้ซื้อลิขสิทธิ์เทคโนโลยีดังกล่าวเพื่อนำมาใช้ในประเทศไทย โดยนำร่องใช้กับส้มสายน้ำผึ้งเป็นอย่างแรก
QR Code เป็นบาร์โค้ด 2 มิติ สามารถอ่านข้อมูลได้ด้วยโปรแกรมควิกมาร์ก (QuickMark) ผู้ใช้จะต้องดาวน์โหลดโปรแกรมนี้ ลงในโทรศัพท์มือถือ โดยสามารถดูรุ่นโทรศัพท์และวิธีการดาวน์โหลดได้ในเว็บไซต์ www.chiangmaisweettangerine.com
เมื่อมีโปรแกรมควิกมาร์กอยู่ในโทรศัพท์มือถือแล้ว ผู้บริโภคที่เลือกซื้อส้มสายน้ำผึ้งของวิสาหกิจชุมชนฯ สามารถตรวจย้อนกลับได้ทันทีว่าผลิตภัณฑ์ส้มดังกล่าวมาจากสวนของเกษตรกรคนใด และมีประวัติการเพาะปลูกเป็นอย่างไรบ้าง โดยจะมีการอัพเดทข้อมูลของเกษตรกรแต่ละรายอยู่เป็นระยะ
เมื่อต้องการอ่านรหัส QR Code ให้เปิดโปรแกรมควิกมาร์กในโทรศัพท์มือถือ แล้วส่องกล้องให้ QR Code ของผลิตภัณฑ์อยู่ภายในกรอบที่กำหนด โปรแกรมจะตรวจจับรหัสและเชื่อมต่อไปยังฐานข้อมูลโดยอัตโนมัติ พร้อมแสดงข้อมูลของผลิตภัณฑ์นั้นทันที
ข้อดีของวิธีการนี้คือ แม่นยำและรวดเร็ว ทว่ายังมีข้อจำกัดอยู่บ้าง คือเก็บรหัสได้ไม่เกิน 40 คำ และหากแสงสว่างน้อยเกินไป รหัสบิดเบี้ยวหรือโค้งงอตามผลส้ม โปรแกรมจะอ่านข้อมูลไม่ได้ ซึ่งจะแก้ไขเพื่อลดข้อจำกัดเหล่านี้ต่อไป รวมทั้งพัฒนาให้ QR Code มีขนาดเล็กลงด้วย และในอนาคตมีโครงการจะไปใช้กับผลิตผลและสินค้าหลักทางเศรษฐกิจชนิดอื่นๆ และสมุนไพรด้วย
ทั้งนี้ ผู้บริโภคยังสามารถตรวจสอบย้อนกลับผลิตภัณฑ์ส้มสายน้ำผึ้งได้ในเว็บไซต์ของกลุ่มวิสาหกิจฯ ได้โดยตรงด้วย ด้วยการใส่รหัสตัวเลขที่อยู่ใต้ QR Code ลงในช่องสืบค้นข้อมูลและทำการค้นหา ก็จะพบข้อมูลเช่นเดียวกัน.