กรีนพีซ - รายงานทางวิทยาศาสตร์ของกรีนพีซเผยพบสารอันตราย อาทิ โพลีไวนิลคลอไรด์ แบรีเลียม โบรมีน ใน 3 เครื่องเล่นเกมดัง "Wii-PS3-Xbox"
รายงานวิทยาศาสตร์ล่าสุดของกรีนพีซ “Playing Dirty: เครื่องเล่นเกมส์สกปรก(1)” เผยผลวิเคราะห์สารเคมีอันตรายในชิ้นส่วนประกอบของเครื่องเล่นเกมส์ 3 รุ่นของ 3 ผู้ผลิตใหญ่ คือ Wii จากนินเทนโด PlayStation 3 Elite (PS3) จากโซนี และ Xbox 360 จากไมโครซอฟ
พบสารเคมีอันตรายหลากหลายชนิด เช่น โพลีไวนิลคลอไรด์ (PVC) พลาฟาเลท (Phthalates) แบรีเลี่ยม (Beryllium) และสารทนไฟประเภทโบรมีน (BFRs) เป็นต้น ซึ่งจะเป็นอันตรายต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมเมื่อเสื่อมสภาพหรือหมดอายุการใช้งานและถูกทิ้งในที่เปิด เผาทำลาย หรือแม้แต่เมื่อนำไปรีไซเคิล
ผลวิเคราะห์เผยให้เห็นว่าเครื่องเล่นเกมส์ในปัจจุบันยังไม่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้สารเคมีอันตรายในแต่ละชิ้นส่วนประกอบของเครื่องเล่นเกมส์แต่ละรุ่นมีปริมาณแตกต่างกัน ส่วนประกอบบางชิ้นของ Xbox 360 และ PS3 มีสารประเภทพลาฟาเลท (Phthalates) ในปริมาณที่สูงมาก ซึ่งสารประเภทดังกล่าวเป็นสารเคมีต้องห้ามในของเล่นสำหรับเด็กที่จะอนุญาตให้ขายได้ในยุโรป เนื่องสารประเภทดังกล่าวเช่น DEHP จะมีผลรบกวนต่อฮอร์โมนหรือพัฒนาการทางเพศ โดยเฉพาะในเพศชาย และยังพบสารพลาฟาเลทประเภท DiNP ใน Xbox 360 ซึ่งห้ามโดยเด็ดขาดในของเล่นประเภทที่เด็กสามารถนำเข้าปากได้(2)
“ถึงแม้ว่าเครื่องเล่นเกมส์จะไม่จัดอยู่ในประเภทของเล่น จึงไม่เข้าข่ายผิดกฏหมายดังกล่าวของยุโรป แต่ผู้ผลิตก็ไม่ควรที่จะปฏิเสธความรับผิดชอบต่อข้อเท็จจริงที่เครื่องเล่นเกมส์เหล่านี้มีส่วนประกอบของสารเคมีที่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ ซึ่งในขณะนี้ก็มีเทคโนโลยีเพียงพอที่จะทำให้ผู้ผลิตสามารถออกแบบและผลิตเครื่องเล่นเกมส์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมได้ไม่ยาก” ดร.เควิน บริกเดนด์ นักวิทยาศาสตร์กรีนพีซสากล กล่าว
รายงานยังระบุอีกว่า เครื่องเล่นเกมส์ทั้ง 3 รุ่นใช้สารทนไฟประเภทโบรมีนในบางชิ้นส่วนประกอบ โดยพบปริมาณสูงสุดในชิ้นส่วนตัวอย่างของ PS3 และ Wii คือร้อยละ 13.8 และร้อยละ 12.5 ของน้ำหนักชิ้นส่วนตัวอย่าง ตามลำดับ อย่างไรก็ตาม พบว่าผู้ผลิตเองสามารถหลีกเลี่ยงหรือลดปริมาณการใช้สารเคมีอันตรายในบางชิ้นส่วนของเครื่องเล่นเกมส์ได้แล้ว เช่น Wii ไม่ใช้แบรีเลี่ยม อัลลอยด์ (beryllium alloys) ในจุดเชื่อมต่อวงจรไฟฟ้า และใช้ พีวีซี และพลาฟาเลทในปริมาณต่ำ ขณะเดียวกันยังพบแผงวงจรบางชิ้นของ PS3 เป็นชนิดปลอดสารประสารทนไฟประเภทโบรมีน และ Xbox 360 ใช้สารทนไฟประเภทโบรมีนในชิ้นส่วนครอบภายนอก (housing materials) ในปริมาณต่ำกว่ารุ่นอื่น
“ผลวิเคราะห์นี้ทำให้เราทราบว่าผู้ผลิตเหล่านี้ต่างมีศักยภาพเพียงพอที่จะให้เครื่องเล่นเกมส์ของตนเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมได้ แต่ปัญหาอยู่ที่ว่าผู้ผลิตจะมีจิตสำนึกต่อสิ่งแวดล้อมและสังคมและนำมาปฏิบัติอย่างจริงจังหรือไม่เท่านั้น” นายพลาย ภิรมย์ ผู้ประสานงานรณรงค์ด้านสารพิษ กรีนพีซ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้กล่าว
ตลาดเครื่องเล่นเกมส์เติบโตอย่างรวดเร็วมาก ปีที่แล้วมียอดขายถึง 60 ล้านเครื่องซึ่งเพิ่มขึ้นกว่าร้อยละ 14 จากปีก่อน(3) การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอย่างรวดเร็วจะทำให้เครื่องเล่นเกมส์อาจกลายเป็นขยะอิเล็กทรอนิกส์อย่างรวดเร็วและมีอัตราการเพิ่มที่สูง ซึ่งน่ากังวลที่ปัจจุบันขยะอิเล็กทรอนิกส์ทั่วโลกส่วนใหญ่ถูกนำมาทิ้งหรือรีไซเคิลยังประเทศกำลังพัฒนาและได้รับการจัดการอย่างไม่ถูกต้อง ทำให้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม
หมายเหตุ
(1).รายงาน Playing Dirty: เครื่องเล่นเกมส์สกปรก http://www.greenpeace.org/seasia/th/press/reports/playing-dirty Animation
การวิเคราะห์สารเคมีอันตรายในเครื่องเล่นเกมส์ และ วีดิโอการทดสอบเครื่องเล่นเกมส์ดูได้ที่ http://www.greenpeace.org/seasia/th/news/gameconsoles080520
“ศึกบริษัทเกมส์” ที่มีรายละเอียดและคำถาม-คำตอบทั้งหมด ดูได้ที่ www.greenpeace.org/consoles/
(2). DIRECTIVE 2005/84/EC of the European Parliament and of the Council สามารถดูรายละเอียดได้ที่: http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2005:344:0040:0043:EN:PDF
(3).อ้างอิงจากรายงาน Datamonitor, 2007. Summary. "Games Consoles: Global Industry Guide" Report. Publisher Datamonitor. August 2007. สามารถดูรายละเอียดที่ http://www.reportbuyer.com/leisure_media/computer_games/games_consoles_global_industry_guide.html
(4).ข้อมูลเพิ่มเติม http://www.greenpeace.org/international/clashoftheconsoles/
ผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมของสารเคมีอันตรายในผลิตภัณฑ์อิเล็กทรอนิกส์
-โพลีไวนิลคลอไรด์ (PVC): เป็นต้นกำเนิดของสารพิษที่ไม่ย่อยสลายและสะสมในสิ่งแวดล้อมเมื่อรีไซเคิลหรือนำไปกำจัดทำลายโดยการเผา จะทำให้เกิดสารไดออกซินคลอไรด์และสารฟิวแรนซึ่งตกค้างและสะสมอยู่ในสิ่งแวดล้อมยาวนาน และโดยมากมีความเป็นพิษสูงแม้ในความเข้มข้นที่ต่ำมากก็ตาม นอกจากนี้ ในกระบวนการผลิตพลาสติก พีวีซี มักจะมีการใช้หรือเติมสารเคมีอันตรายชนิดอื่น ๆ เช่น พลาฟาเลท พลาสติไซเซอร์ (Phthalates plasticizer) ซึ่งจะก่อให้เกิดมลพิษตั้งแต่กระบวนการผลิต
-พลาฟาเลท (Phthalates): เป็นสารรบกวนฮอร์โมน ซึ่งบางชนิดจะมีผลต่อพัฒนาการทางเพศของสิ่งมีชีวิต (รวมถึงมนุษย์) โดยเฉพาะในเพศชาย (ตามระเบียบสหพันธ์ยุโรป 2005/84/EC ผลิตภัณฑ์ของเล่นหรือผลิตภัณฑ์สำหรับเด็กที่ขายในสหพันธ์ยุโรปจะต้องไม่มีส่วนประกอบของสารเคมีดังกล่าวมากกว่า 0.1% ของน้ำหนัก)
-โบรมีน (Bromine): เป็นต้นกำเนิดของสารพิษที่ไม่ย่อยสลายและสะสมในสิ่งแวดล้อมเมื่อรีไซเคิลหรือนำไปกำจัดทำลายโดยการเผา การสัมผัสกับสารชนิดนี้เป็นเวลานานทำให้ความสามารถในการเรียนรู้และความทรงจำสูญเสียไป ทั้งยังมีผลกระทบต่อระบบฮอร์โมนของต่อมไทรอยด์และเอสโตรเจน และหากมีการสัมผัสกับตัวอ่อนในมดลูกอาจทำให้เกิดปัญหาด้านพฤติกรรม
-แบรีเลี่ยม (Beryllium): ฝุ่น ควัน หรือละออง ที่เกิดจากการรีไซเคิลหรือการเผา การสูดดมในระยะยาวจะส่งผลต่อปอดหรือการหายใจอย่างรุนแรง
รายงานวิทยาศาสตร์ล่าสุดของกรีนพีซ “Playing Dirty: เครื่องเล่นเกมส์สกปรก(1)” เผยผลวิเคราะห์สารเคมีอันตรายในชิ้นส่วนประกอบของเครื่องเล่นเกมส์ 3 รุ่นของ 3 ผู้ผลิตใหญ่ คือ Wii จากนินเทนโด PlayStation 3 Elite (PS3) จากโซนี และ Xbox 360 จากไมโครซอฟ
พบสารเคมีอันตรายหลากหลายชนิด เช่น โพลีไวนิลคลอไรด์ (PVC) พลาฟาเลท (Phthalates) แบรีเลี่ยม (Beryllium) และสารทนไฟประเภทโบรมีน (BFRs) เป็นต้น ซึ่งจะเป็นอันตรายต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมเมื่อเสื่อมสภาพหรือหมดอายุการใช้งานและถูกทิ้งในที่เปิด เผาทำลาย หรือแม้แต่เมื่อนำไปรีไซเคิล
ผลวิเคราะห์เผยให้เห็นว่าเครื่องเล่นเกมส์ในปัจจุบันยังไม่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้สารเคมีอันตรายในแต่ละชิ้นส่วนประกอบของเครื่องเล่นเกมส์แต่ละรุ่นมีปริมาณแตกต่างกัน ส่วนประกอบบางชิ้นของ Xbox 360 และ PS3 มีสารประเภทพลาฟาเลท (Phthalates) ในปริมาณที่สูงมาก ซึ่งสารประเภทดังกล่าวเป็นสารเคมีต้องห้ามในของเล่นสำหรับเด็กที่จะอนุญาตให้ขายได้ในยุโรป เนื่องสารประเภทดังกล่าวเช่น DEHP จะมีผลรบกวนต่อฮอร์โมนหรือพัฒนาการทางเพศ โดยเฉพาะในเพศชาย และยังพบสารพลาฟาเลทประเภท DiNP ใน Xbox 360 ซึ่งห้ามโดยเด็ดขาดในของเล่นประเภทที่เด็กสามารถนำเข้าปากได้(2)
“ถึงแม้ว่าเครื่องเล่นเกมส์จะไม่จัดอยู่ในประเภทของเล่น จึงไม่เข้าข่ายผิดกฏหมายดังกล่าวของยุโรป แต่ผู้ผลิตก็ไม่ควรที่จะปฏิเสธความรับผิดชอบต่อข้อเท็จจริงที่เครื่องเล่นเกมส์เหล่านี้มีส่วนประกอบของสารเคมีที่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ ซึ่งในขณะนี้ก็มีเทคโนโลยีเพียงพอที่จะทำให้ผู้ผลิตสามารถออกแบบและผลิตเครื่องเล่นเกมส์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมได้ไม่ยาก” ดร.เควิน บริกเดนด์ นักวิทยาศาสตร์กรีนพีซสากล กล่าว
รายงานยังระบุอีกว่า เครื่องเล่นเกมส์ทั้ง 3 รุ่นใช้สารทนไฟประเภทโบรมีนในบางชิ้นส่วนประกอบ โดยพบปริมาณสูงสุดในชิ้นส่วนตัวอย่างของ PS3 และ Wii คือร้อยละ 13.8 และร้อยละ 12.5 ของน้ำหนักชิ้นส่วนตัวอย่าง ตามลำดับ อย่างไรก็ตาม พบว่าผู้ผลิตเองสามารถหลีกเลี่ยงหรือลดปริมาณการใช้สารเคมีอันตรายในบางชิ้นส่วนของเครื่องเล่นเกมส์ได้แล้ว เช่น Wii ไม่ใช้แบรีเลี่ยม อัลลอยด์ (beryllium alloys) ในจุดเชื่อมต่อวงจรไฟฟ้า และใช้ พีวีซี และพลาฟาเลทในปริมาณต่ำ ขณะเดียวกันยังพบแผงวงจรบางชิ้นของ PS3 เป็นชนิดปลอดสารประสารทนไฟประเภทโบรมีน และ Xbox 360 ใช้สารทนไฟประเภทโบรมีนในชิ้นส่วนครอบภายนอก (housing materials) ในปริมาณต่ำกว่ารุ่นอื่น
“ผลวิเคราะห์นี้ทำให้เราทราบว่าผู้ผลิตเหล่านี้ต่างมีศักยภาพเพียงพอที่จะให้เครื่องเล่นเกมส์ของตนเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมได้ แต่ปัญหาอยู่ที่ว่าผู้ผลิตจะมีจิตสำนึกต่อสิ่งแวดล้อมและสังคมและนำมาปฏิบัติอย่างจริงจังหรือไม่เท่านั้น” นายพลาย ภิรมย์ ผู้ประสานงานรณรงค์ด้านสารพิษ กรีนพีซ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้กล่าว
ตลาดเครื่องเล่นเกมส์เติบโตอย่างรวดเร็วมาก ปีที่แล้วมียอดขายถึง 60 ล้านเครื่องซึ่งเพิ่มขึ้นกว่าร้อยละ 14 จากปีก่อน(3) การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีอย่างรวดเร็วจะทำให้เครื่องเล่นเกมส์อาจกลายเป็นขยะอิเล็กทรอนิกส์อย่างรวดเร็วและมีอัตราการเพิ่มที่สูง ซึ่งน่ากังวลที่ปัจจุบันขยะอิเล็กทรอนิกส์ทั่วโลกส่วนใหญ่ถูกนำมาทิ้งหรือรีไซเคิลยังประเทศกำลังพัฒนาและได้รับการจัดการอย่างไม่ถูกต้อง ทำให้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม
หมายเหตุ
(1).รายงาน Playing Dirty: เครื่องเล่นเกมส์สกปรก http://www.greenpeace.org/seasia/th/press/reports/playing-dirty Animation
การวิเคราะห์สารเคมีอันตรายในเครื่องเล่นเกมส์ และ วีดิโอการทดสอบเครื่องเล่นเกมส์ดูได้ที่ http://www.greenpeace.org/seasia/th/news/gameconsoles080520
“ศึกบริษัทเกมส์” ที่มีรายละเอียดและคำถาม-คำตอบทั้งหมด ดูได้ที่ www.greenpeace.org/consoles/
(2). DIRECTIVE 2005/84/EC of the European Parliament and of the Council สามารถดูรายละเอียดได้ที่: http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2005:344:0040:0043:EN:PDF
(3).อ้างอิงจากรายงาน Datamonitor, 2007. Summary. "Games Consoles: Global Industry Guide" Report. Publisher Datamonitor. August 2007. สามารถดูรายละเอียดที่ http://www.reportbuyer.com/leisure_media/computer_games/games_consoles_global_industry_guide.html
(4).ข้อมูลเพิ่มเติม http://www.greenpeace.org/international/clashoftheconsoles/
ผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมของสารเคมีอันตรายในผลิตภัณฑ์อิเล็กทรอนิกส์
-โพลีไวนิลคลอไรด์ (PVC): เป็นต้นกำเนิดของสารพิษที่ไม่ย่อยสลายและสะสมในสิ่งแวดล้อมเมื่อรีไซเคิลหรือนำไปกำจัดทำลายโดยการเผา จะทำให้เกิดสารไดออกซินคลอไรด์และสารฟิวแรนซึ่งตกค้างและสะสมอยู่ในสิ่งแวดล้อมยาวนาน และโดยมากมีความเป็นพิษสูงแม้ในความเข้มข้นที่ต่ำมากก็ตาม นอกจากนี้ ในกระบวนการผลิตพลาสติก พีวีซี มักจะมีการใช้หรือเติมสารเคมีอันตรายชนิดอื่น ๆ เช่น พลาฟาเลท พลาสติไซเซอร์ (Phthalates plasticizer) ซึ่งจะก่อให้เกิดมลพิษตั้งแต่กระบวนการผลิต
-พลาฟาเลท (Phthalates): เป็นสารรบกวนฮอร์โมน ซึ่งบางชนิดจะมีผลต่อพัฒนาการทางเพศของสิ่งมีชีวิต (รวมถึงมนุษย์) โดยเฉพาะในเพศชาย (ตามระเบียบสหพันธ์ยุโรป 2005/84/EC ผลิตภัณฑ์ของเล่นหรือผลิตภัณฑ์สำหรับเด็กที่ขายในสหพันธ์ยุโรปจะต้องไม่มีส่วนประกอบของสารเคมีดังกล่าวมากกว่า 0.1% ของน้ำหนัก)
-โบรมีน (Bromine): เป็นต้นกำเนิดของสารพิษที่ไม่ย่อยสลายและสะสมในสิ่งแวดล้อมเมื่อรีไซเคิลหรือนำไปกำจัดทำลายโดยการเผา การสัมผัสกับสารชนิดนี้เป็นเวลานานทำให้ความสามารถในการเรียนรู้และความทรงจำสูญเสียไป ทั้งยังมีผลกระทบต่อระบบฮอร์โมนของต่อมไทรอยด์และเอสโตรเจน และหากมีการสัมผัสกับตัวอ่อนในมดลูกอาจทำให้เกิดปัญหาด้านพฤติกรรม
-แบรีเลี่ยม (Beryllium): ฝุ่น ควัน หรือละออง ที่เกิดจากการรีไซเคิลหรือการเผา การสูดดมในระยะยาวจะส่งผลต่อปอดหรือการหายใจอย่างรุนแรง
