ถวายพระเกียรติในหลวงระดับสากลจัด “วันนักประดิษฐ์โลก” ครั้งแรก

ทุกวันที่ 2 ก.พ.ของทุกปีนับเป็น “วันนักประดิษฐ์แห่งชาติ” ทว่าในปีนี้ได้รับเกียรติจากองค์กรระดับสากลขยายเป็น “วันนักประดิษฐ์โลก” โดยเริ่มเป็นครั้งแรกในไทย เพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเป็นพระบิดาแห่งการประดิษฐ์โลก พร้อมมอบรางวัลนักประดิษฐ์ดีกรีเทียบเท่ารางวัลโนเบล ประชัน 155 ผลงานวิจัยชั้นนำจาก 27 ประเทศทั่วโลก เฟ้นหาสุดยอดสิ่งประดิษฐ์คิดค้นใน 4 สาขา

เมื่อวันที่ 2 ก.พ.2536 "กังหันน้ำชัยพัฒนา" สิ่งประดิษฐ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้รับทูลเกล้าฯ ถวายสิทธิบัตรจากกรมทรัพย์สินทางปัญญา และนับแต่นั้นมาวันที่ 2 ก.พ. ของทุกปี จึงเป็นวันนักประดิษฐ์แห่งประเทศไทย ซึ่งการจัดงานวันนักประดิษฐ์ไทยเริ่มครั้งแรกในปี 2538 และใน 2 ปีที่ผ่านมามีองค์กรด้านการประดิษฐ์จากนานาชาติเข้าร่วมมากมาย

ทว่าสมาพันธ์นักประดิษฐ์นานาชาติ (ไอเฟีย) ซึ่งมีสำนักงานใหญ่อยู่ที่กรุงบูดาเปสต์ สาธารณรัฐฮังการีได้ร่วมกำหนดให้วันที่ 2 ก.พ.เป็น “วันนักประดิษฐ์โลก” (International inventor's day convention: IIDC) ขึ้นด้วย โดยจัดในปี 2551 เป็นครั้งแรก เพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเนื่องในโอกาสเฉลิมพระชนมายุครบ 80 พรรษาในวันที่ 5 ธันวาคม 2550 และยกย่องในพระอัจฉริยภาพการเป็นนักประดิษฐ์ของพระองค์ท่าน

ทั้งนี้ เมื่อปีที่แล้วประธานไอเฟียได้เข้าเฝ้าฯ ทูลเกล้าฯ ถวายรางวัลไอเฟียคัพพร้อมใบประกาศนียบัตรเกียรติคุณ (IFIA Cup) และเหรียญรางวัลจีเนียสไพรซ์ (Genius Prize) พร้อมด้วยผู้อำนวยการสมาคมส่งเสริมการประดิษฐ์ สาธารณรัฐเกาหลีใต้ หรือคิปา (KIPA) ได้ถวายรางวัลสเปเชียลไพรซ์พร้อมประกาศนียบัตร (Special Prize) แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การมอบรางวัลจากทั้ง 2 องค์กรข้างต้นเพื่อเทิดพระเกียรติให้แด่ผลงานประดิษฐ์คิดค้นในพระองค์ 3 ชิ้นคือ “เครื่องกลเติมอากาศที่ผิวน้ำหมุนช้าแบบทุ่นลอย” หรือ “กังหันน้ำชัยพัฒนา” ซึ่งทรงได้รับการทูลเกล้าฯ ถวายสิทธิบัตรจากกรมทรัพย์สินทางปัญญาเมื่อ 2 ก.พ.36 ที่ต่อมาถือให้วันที่ 2 ก.พ.ของทุกปีเป็นวันนักประดิษฐ์ของไทย ส่วนอีก 2 ผลงานคือผลงานเรื่อง “ทฤษฎีใหม่” และ ผลงานเรื่อง “เศรษฐกิจพอเพียง”

อย่างไรก็ดี นอกจากการทูลเกล้าฯ ถวายรางวัลดังกล่าวแล้ว ทางไอเฟียได้เสนอให้วันที่ 2 ก.พ.ที่ทางประเทศไทยเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในฐานะพระบิดาแห่งการประดิษฐ์เป็นประจำทุกปีกลายเป็นวันนักประดิษฐ์โลกร่วมไปในคราวเดียวกัน โดยเริ่มต้นจัดครั้งแรกที่ประเทศไทยและจะหมุนเวียนจัดไปตามสมาชิก 84 ประเทศในแต่ละปี ซึ่ง ศ.ดร.อานนท์ บุณยะรัตเวช เลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กล่าวว่า นับเป็นครั้งแรกที่มีการกำหนดวันนักประดิษฐ์โลกขึ้น โดยที่ก่อนหน้านี้จะมีเพียงวันนักประดิษฐ์ของแต่ละประเทศเท่านั้น

"พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงอยู่เหนือนักประดิษฐ์จากทั่วโลกทั้งหมด ทรงเป็นพระบิดาแห่งการประดิษฐ์โลก นั่นเป็นสาเหตุที่เรากำหนดให้วันที่ 2 ก.พ.ของทุกปีเป็นวันนักประดิษฐ์โลก" เลขาธิการ วช.กล่าว

อีกทั้งพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี เคยกล่าวผ่านรายการธรรมาภิวัตน์ทางสถานีโทรทัศน์เอเอสทีวีถึงการกำหนดให้วันที่ 2 ก.พ.เป็นวันนักประดิษฐ์โลกว่า ไม่เพียงแต่เป็นวันของนักประดิษฐ์โลกเท่านั้น แต่ยังกลายเป็นวันที่นึกถึงพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวไปทั่วโลก ทั้งนี้รางวัลที่พระองค์ท่านได้รับนั้น มีแรงบันดาลใจมากจากการที่ทรงคำนึงถึงประโยชน์สุขของประชาชน นับเป็นรางวัลที่แท้จริงที่ทรงต้องการให้แก่สังคมไทย ส่วนผลพลอยได้คือการประกาศเกียรติคุณให้เป็นที่รู้จัก จึงอยากให้คนไทยนำไปเป็นแบบอย่าง

นอกจากนี้หลังจากที่ทางไอเฟียได้ทูลเกล้าฯ ถวายรางวัลจีนัสเมเดิลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวแล้ว จากนี้ต้องการมีการพิจารณามอบให้บุคคลทั่วไปอย่างยิ่งใหญ่เหมือนรางวัลโนเบลในเชิงของการประดิษฐ์คิดค้นในชื่อรางวัล "ไอไอดีซี อวอร์ด ครั้งที่ 1" (The First International Inventor's Day Convention Award : The 1 st IIDC Award) ซึ่ง ดร.อานนท์เผยว่า จุดประสงค์ของการจัดการประกวดเพื่อเฟ้นหาสุดยอดสิ่งประดิษฐ์คิดค้นระดับโลกในสาขา 4 สาขาคือ เศรษฐกิจพอเพียง มุ่งเน้นความยั่งยืน ความคิดสร้างสรรค์ และผลกระทบที่มีต่อเศรษฐกิจ โดยครั้งนี้มีผลงานประดิษฐ์คิดค้นชั้นนำ 155 ผลงานจาก 27 ชาติสมาชิกร่วมส่งเข้าประกวด โดยจะมีการตัดสินสุดยอดรางวัลนักประดิษฐ์คิดค้นโลกในวันที่ 5 ก.พ.51

เลขาธิการ วช.เผยว่า รางวัลดังกล่าวจะมอบในนามองค์กรใหม่ที่จะจัดตั้งขึ้นโดยความเห็นชอบของหน่วยงานสมาชิกนานาชาติกว่า 30 องค์กร อาทิ สภาวิจัยแห่งชาติของไทย ซึ่งจะมีการหารือในระหว่างการจัดงาน

ศ.ดร.อานนท์ เสริมด้วยว่า ในการประกวดรายการเดียวกันนี้ยังถือเป็นเวทีที่ชาติสมาชิกจำนวน 7 ชาติอาทิ จีน เกาหลี และสหรัฐอเมริกาจะตัดสินรางวัลสุดยอดผลงานประดิษฐ์คิดค้นของชาติตัวเอง รวมถึงประเทศไทยที่จะถือโอกาสจัดงานวันนักประดิษฐ์เพื่อการประกวดสิ่งประดิษฐ์คิดค้นของนักประดิษฐ์ไทยทั้งจากภาครัฐและเอกชนกว่า 600 ชิ้นงาน

ทั้งนี้ งานวันนักประดิษฐ์นานาชาติครั้งแรกของโลกที่ไทยเป็นเจ้าภาพจัดขึ้นระหว่างวันที่ 2 -5 ก.พ.51 นี้ ณ ศูนย์แสดงสินค้าและการประชุม อิมแพ็ค เมืองทองธานี จ.นนทบุรี โดยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จะเสด็จเป็นองค์ประธานเปิดนิทรรศการในวันเสาร์ที่ 2 ก.พ. เวลา 17.00 น.

นอกจากจะมีผลงานสิ่งประดิษฐ์ทั้งจากนักประดิษฐ์ไทยและนานาชาติมากมายแล้ว ไฮไลต์ที่สำคัญของงานอีกจุดหนึ่งยังเป็นการมอบรางวัลสภาวิจัยแห่งชาติแก่นักวิจัยและนักประดิษฐ์คิดค้นของไทยที่มีผลงานโดดเด่น ตลอดจนมีการสัมมนาวิชาการหัวข้อต่างๆ อาทิ แนวทางการส่งเสริมสิ่งประดิษฐ์และนวัตกรรมสู่เชิงพาณิชย์ และเทคนิคการจดสิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตร รวมทั้งมีการฝึกอบรมอาชีพด้วย.