วันนี้ (25 ส.ค.) รศ.ดร.ศิโรจน์ ผลพันธิน อธิการบดีมหาวิทยาลัยสวนดุสิต ให้เกียรติบรรยายพิเศษในการอบรมหลักสูตรพัฒนาข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาก่อนแต่งตั้งให้มีและเลื่อนเป็นวิทยฐานะครูเชี่ยวชาญ (ระยะที่ 87) ว่า สิ่งสำคัญของการเป็นครู คือ การวางรากฐาน “การเป็นครู จึงมีความสำคัญ” ซึ่งการเลื่อนวิทยฐานะครูเชี่ยวชาญนั้น ไม่ได้หมายถึงการทำงานแบบเดิมซ้ำๆ อันนั้นเรียกชำนาญ แต่หากทำงานแล้วเกิดความเก่งขึ้น มีฝีมือมากขึ้น และสามารถประยุกต์ให้เกิดงานใหม่ จึงจะเป็นผู้มีความเชี่ยวชาญ
รศ.ดร.ศิโรจน์ กล่าวต่อว่า อาชีพครู เป็นอาชีพที่ต้องเรียนรู้วิธีการจัดการเป็น ซึ่งส่วนใหญ่วิธีการจัดการเป็นหน้าที่ผู้บริหาร ดังนั้น หากครูไม่รู้จักระบบการจัดการ ก็ไม่สามารถเป็นผู้นำได้ ตนจึงอยากแนะคุณสมบัติที่ดีของผู้บริหารยุคใหม่ 10 ข้อ เพื่อให้ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาก่อนแต่งตั้งให้มีและเลื่อนเป็นวิทยฐานะครูเชี่ยวชาญเกิดการพัฒนาตน ดังนี้
1.รู้จักเรียนรู้ และมีความรอบรู้ในทุกๆ เรื่อง หากเราสามารถเรียนรู้ได้ตลอดชีวิต จะเกิดปัญญา ซึ่งปัญญานำมาพร้อมความเฉลียวฉลาด ซึ่งหากครูนำความเฉลียวฉลาดไปประยุกต์ให้เกิดประโยชน์จะเกิดเป็นความชำนาญ ต่อยอดพัฒนาทักษะด้านอื่นๆ ก็จะถือเป็นความเชี่ยวชาญ
2. รู้จักรับฟัง การรับฟังผู้อื่นเกิดประโยชน์ทั้งนั้น เพราะหากเรารับฟังสิ่งที่คนอื่นพูด จะเกิดความเข้าใจ และสามารถตอบสนองความต้องการได้
3.รู้จักพูด เวลาพูดหรือสื่อสารให้ใช้มธุรสวาจา และพูดในสิ่งที่คนอื่นเขาอยากฟัง
4.รู้จักทำ การลงมือทำ และการทำงานอย่างรวดเร็ว จะสามารถทำงานได้มากกว่า 24 ชม. ดังนั้น อย่าเพียงแต่คิดหรือพูดเพียงอย่างเดียว ควรเร่งลงมือปฏิบัติทันที
5.รู้จักบุคลิกภาพของตนเอง การรู้จักตัวตนของตนเอง จะสามารถควบคุมอารมณ์ ความรู้สึก ทัศนคติของตนเองได้ เพราะบุคคลอื่นตัดสินเราจากตัวตนที่เราเป็น ดังนั้น บุคลิกภาพ คือ ภาษากาย ที่สำคัญในการสื่อสาร หากอยากเป็นครูที่ดี ต้องควบคุมตนเองให้ได้
6.รู้จักใส่ใจและมีน้ำใจ (รู้จักให้) ครูมืออาชีพ ต้องรู้จักให้ กล่าวคือ ให้องค์ความรู้ ให้ความเมตตา ให้ความใกล้ชิด และต้องใส่ใจลูกศิษย์เป็นสำคัญ การทำงานแบบนี้เรียก Work Life Skill แต่ Professional Life Skill จะเป็นฝั่งผู้บริหาร จึงฝากให้ครูทบทวนให้ดีว่า อาชีพครู กับ ครูมืออาชีพมีความต่างกันอย่างไร
7.รู้จักเขียน ความยากของการเลื่อนวิทยฐานะ คือ การเขียนผลงาน จึงต้องสร้างนิสัยการเรียนรู้ อ่านให้มาก เพราะการอ่านคือหัวใจสำคัญ พอเราอ่านเยอะขึ้น ก็สามารถนำองค์ความรู้จากการอ่านมาพัฒนาทักษะทางการเขียนได้
8.รู้จักคน ความสำเร็จเกิดขึ้นด้วยความร่วมมือ จึงจำเป็นต้องมีเพื่อนและมีเครือข่าย เพราะความสำเร็จไม่ได้เกิดจากความเก่งของเราเพียงลำพัง
9.รู้จักเป้าหมาย เราต้องตั้งเป้าหมายในชีวิตให้ชัดเจน กำหนดสิ่งที่อยากได้หรืออยากเป็น เช่นเดียวกับการเลื่อนวิทยฐานะ เมื่อเรารู้เป้าหมายจะเขียนเชี่ยวชาญได้อย่างไร ในอนาคตก็สามารถทำเชี่ยวชาญพิเศษได้เช่นนั้น
10.รู้จักคิด ควรมีกระบวนการคิดที่เป็นระบบ หรือใช้การคิดแบบ Design Thinking เพราะเป็นการคิดเชิงสร้างสรรค์ และคิดให้แตกต่างจากคนอื่น
จากคุณสมบัติที่ดีของผู้บริหารยุคใหม่ข้างต้น ไม่ใช่เงื่อนไขในการปฏิบัติ แต่เป็นทางแนวที่ผู้นำที่ดี “ควรรู้จัก” และ “ควรปฏิบัติ” ซึ่งหากเราสามารถคิดควบคู่กับการลงมือปฏิบัติได้ ก็จะเกิดประโยชน์แก่ตนเอง เพิ่มทักษะการเป็นผู้นำแบบมืออาชีพ
