วธ.หนุนงานบุญคูณลานยโสธรสู่ระดับชาติ ชูแหล่งผลิตข้าวอินทรีย์ 300 สายพันธุ์พร้อมขบวนแห่เกวียนประดับรวงข้าวสุดอลังการกว่า 2 ล้านกำ ขอเชิญชวนชาวไทยและต่างชาติร่วมงาน 16-20 ม.ค.นี้ ณ บริเวณสนามหน้าที่ว่าการอำเภอกุดชุม
วันนี้ (14 ม.ค.) นายปรเมศวร์ งามพิเชษฐ์ ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) แถลงข่าว “โครงการพัฒนาและยกระดับงานสืบสานประเพณีบุญคูณลาน ตำนานข้าวอินทรีย์ วิถีวัฒนธรรมยโสธร ประจำปี 2563 กล่าวว่า จากการที่รัฐบาลส่งเสริมการนำทุนทางวัฒนธรรมมาสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์เกิดเป็นสินค้าและบริการ ได้แก่ อาหาร ภาพยนตร์ แฟชั่น มวยไทย และเทศกาล ประเพณี สร้างรายได้เข้าประเทศ โดยเฉพาะการส่งเสริมให้ประเพณีไทยเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางมากขึ้นทั้งในระดับชาติ และนานาประเทศ ทั้งนี้ วธ. ได้ร่วมกับ จ.ยโสธร ส่งเสริมให้ประเพณีบุญคูณลานของชาว อ.กุดชุม ที่สืบทอดประเพณีฮีต 12ชาวอีสานให้คงอยู่ งานนี้จัดขึ้นระหว่างวันที่ 16 - 20 ม.ค. ณ บริเวณสนามหน้าที่ว่าการอำเภอกุดชุม ซึ่งประเพณีบุญคูณลานเรียกว่า “บุญกุ้มข้าวใหญ่” หรือ “บุญคูณข้าว” มีการสืบสาน ในพิธีทำบุญเพื่อให้เกิดสิริมงคลแก่นาข้าวและลานข้าวหลังการเก็บเกี่ยว ซึ่งถือเป็นพิธีที่มีความสำคัญต่อชาวนาและคนในชุมชน เป็นต้นแบบในการสืบสานวัฒนธรรมประเพณี มีการจัดกิจกรรมในรูปแบบที่หลากหลาย ทั้งพิธีบูชาพระแม่โพสพ ขบวนแห่ผีตาแอก ขบวนแห่กุ้มข้าวใหญ่ และกิจกรรมพาแลง
โดยกิจกรรม ประกอบด้วย พิธีบายศรีสู่ขวัญข้าว การประกวดกลองยาวระดับภาคตะวันออกเฉียงเหนือและระดับจังหวัด การสาธิตขบวนแห่เกวียนโบราณพร้อมรีวิวประกอบขบวนตำนานข้าวอินทรีย์ กิจกรรมวิถีอีสาน ได้แก่ การแข่งขันตีข้าว หุงข้าว บีบข้าวปุ้น ส้มตำ ตำข้าว ดีดพิณ เป่าแคน สะนูว่าว เป่าโหวตการแสดงแสง สี เสียง ขบวนนางรำเซิ้งหน้าขบวนแห่เกวียนโบราณ และการแสดงทางศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน โดยจะมีพิธีเปิดงานในวันที่ 18 ม.ค.นี้ จึงขอเชิญชวนนักท่องเที่ยวชาวไทยและต่างชาติเข้าร่วมงานนี้ เพื่อสืบสานประเพณีและอนุรักษ์มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นให้คงอยู่ต่อไป
นายมงคล ชื่นตา รองนายกเทศมนตรี อ.กุดชุมพัฒนา จ.ยโสธร กล่าวเสริมว่า ในการจัดงานครั้งนี้ ได้รวบรวมชุมชนท้องถิ่นจาก 128 หมู่บ้านของ อ.กุดชุมได้ชื่อว่ามีเอกลักษณ์ผ้าทอสีธรรมชาติพื้นเมือง ผลไม้ขึ้นชื่ออย่างมะขามหวาน แก้วมังกร ลองกอง โดยเฉพาะการเป็นแหล่งผลิตข้าวอินทรีย์ธรรมชาติที่มีกว่า 300 สายพันธุ์ ผู้มาร่วมงานจะได้เห็นความรักความสามัคคีของคนในชุมชน มาสร้างสรรค์ขบวนเกวียนประดับตกแต่งด้วยข้าวอินทรีย์จำนวน 10 เล่ม มี ปราสาทรวงข้าวที่ยิ่งใหญ่กลางงานสุดตระการตาโดยใช้รวงข้าวประดับมากถึง 2 ล้านกำตามประเพณีฮีต 12 โดยคนในชุมชนใช้เวลาตกแต่งนานกว่า 2 เดือน ที่จะได้เห็นกันในวันเปิดงาน พร้อมกับขบวนเซิ้งมีนางรำจากหมู่บ้าน ต่างๆ แต่งกายด้วยผ้าทอพื้นเมืองกว่า 400 คนที่จะมาร่ายรำเซิ้งบั้งไฟ ได้แก่ 1.ขบวนแสดงตำนานข้าวอินทรีย์ 2. ขบวนผีตาแฮก 3.ขบวนบูชาข้าว 4.ขบวนกุ้มข้าวใหญ่ 5.ขบวนสู่ขวัญข้าว 6.ขบวนพระแม่โพสพ 7.ขบวนข้าวอินทรีย์ 8.ขบวนผ้าฝ้าย ผ้ายกดอก 9.ขบวนทอเสื่อกก และ 10.ขบวนผลไม้ และธัญพืชอินทรีย์
นายถวาย สุขบัติ กำนันตำบลหนองหมี อ.กุดชุม จ.ยโสธร บอกว่า ประเพณีบุญคูณลาน เป็นประเพณีเก่าแก่สืบทอดมาตากรุ่นปู่ย่าตายาย เป็นงานบุญเดือนสาม เกิดจากความสามัคคีของชุมชน นัดหมายกันนำข้าวสารมาทำบุญร่วมกัน บ้างก็เรียก บุญข้าวจี่ เพื่อเป็นการรำลึกพระคุณพระแม่โพสพและสร้างขวัญกำลังใจชาวนา เดิมจะเอาข้าวครัวเรือนละ 1- 2 กระสอบ ถวายวัดในหมู่บ้าน ต่อมาเพิ่มจัดงานบุญคูณลานใหญ่ เอาข้าวสารมาทำบุญกันที่อำเภอ เป็นวิถีวัฒนธรรมยโสธรที่สวยงามมีเอกลักษณ์ วันงานมีขบวนเกวียนประดับรวงข้าวจากแต่ละหมู่บ้าน ชุมชนเตรียมงานกันเป็นเดือนซึ่งนับว่าเป็นประเพณีสำคัญ
"กุดชุมยังเป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง เป็นต้นแบบ นำวิถีธรรมชาติและวิถีชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในหลวง ร.9 มาใช้ โดยชาวบ้านลดต้นทุนด้วยการทำปุ๋ยอินทรีย์ น้ำหมักชีวภาพที่ทำใช้เอง ไม่ใช้สารเคมี ในการปลูกข้าว รวมถึงพืชผักสวนครัว พร้อมกันนี้ยังได้ตั้งวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผู้ปลูกข้าว ทั้งข้าวหอมมะลิ ข้าวไรซ์เบอรี่ ข้าวหอมมะลิแดง ขายทั้งในและต่างประเทศ สร้างรายได้แก่ชุมชน " นายถวาย กล่าว