ทำไมเขาถึงฆ่าตัวตาย / ดร.แพง ชินพงศ์

การฆ่าตัวตาย (suicide) หมายถึงการทำร้ายตัวเองด้วยวิธีการอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อให้ตัวเองเสียชีวิต ซึ่งในปัจจุบันนี้เราพบข่าวเกี่ยวกับการฆ่าตัวตายมากขึ้นและถี่ขึ้น ไม่กี่วันมานี้ก็มีข่าวนักร้องชายชาวอเมริกันคนหนึ่งที่ตัดสินใจฆ่าตัวตายด้วยการแขวนคอที่บ้านพักของตนเอง โดยคาดว่าจะเป็นผลมาจากโรคซึมเศร้าที่เขาเป็นอยู่ ซึ่งเมื่อมีข่าวเกี่ยวกับการฆ่าตัวตายทีไร ผู้เขียนก็อดไม่ได้ที่จะมาคิดวิเคราะห์ว่าเพราะสาเหตุอะไรกันหนอที่ทำให้คนคนหนึ่งถึงขนาดต้องตัดสินใจทำร้ายตัวเองให้จบชีวิตลงไปเช่นนี้ วันนี้ผู้เขียนได้รวบรวมถึงปัญหาการฆ่าตัวตายว่ามีสาเหตุมาจากอะไรบ้าง ดังนี้

1. ปัญหาความเครียด ในภาวะปัจจุบันผู้คนมีการแข่งขันทางสังคมสูงขึ้นอย่างเห็นได้ชัด จึงเป็นปัจจัยที่ทำให้คนมีความเครียดได้ง่าย ไม่ว่าจะเป็นความเครียดในเรื่องงาน เรื่องการเรียน เรื่องเศรษฐกิจ เรื่องปัญหาในครอบครัว เรื่องปัญหาความรัก ซึ่งหากคนเราได้รับความเครียดสะสมมากๆก็จะทำให้เกิดความกดดันเพราะหาทางออกในการแก้ปัญหาให้กับชีวิตตนเองไม่ได้ จึงทำให้หลายๆคนตัดสินใจหนีปัญหาด้วยวิธีการฆ่าตัวตาย

2. เป็นโรคจิตเภท ซึ่งผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้จะมีความผิดปกติทางด้านความคิด มีอาการประสาทหลอน หวาดระแวง ชอบคิดเองเออเอง มีการแปรภาพผิดๆ อีกทั้งผู้ป่วยเป็นโรคจิตเภทส่วนใหญ่จะมีอาการหูแว่วมักจะได้ยินเสียงจากในหัวว่ามีคนด่าว่าตนเองหรือสั่งให้ตนเองทำนั่นนู่นนี่ เช่นสั่งให้ทำร้ายตัวเองหรือให้ฆ่าตัวตายด้วยวิธีการต่างๆ

3. เป็นโรคซึมเศร้า ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุข พบว่า ตั้งแต่ปี 2557-2559 มีคนไทยฆ่าตัวตายเพราะโรคซึมเศร้าเป็นอันดับที่ 3 ของโลก แท้จริงแล้วภาวะซึมเศร้านั้นสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน เพียงแต่ผู้ที่ป่วยเป็นโรคซึมเศร้านั้นเมื่อตกอยู่ในความเศร้าจิตใจก็จะติดอยู่กับอารมณ์เศร้าตลอดเวลา ที่เป็นเช่นนี้เพราะขาดสารเคมีในสมอง คือ สารเซโรโทนิน ที่ส่งผลทำให้มีอารมณ์ซึมเศร้า นอนไม่หลับ ร้องไห้บ่อยๆ จิตใจเปราะบาง มีอารมณ์ที่อ่อนไหวมาก รู้สึกว่าตนเองไร้ความสุขและตกอยู่ในห้วงแห่งความเศร้าอยู่ตลอดเวลาจนทำให้ไม่อยากมีชีวิตอยู่ในโลกนี้อีกต่อไป จึงทำให้คิดสั้นจนนำไปสู่การฆ่าตัวตายในที่สุด

4. เป็นโรคไบโพลาร์ อาการของคนเป็นไบโพลาร์นั้นจะมีอารมณ์สองขั้วสลับกันไปมา คือ มีภาวะอารมณ์ดีผิดปกติ และภาวะซึมเศร้า หรือที่เรียกว่าเดี๋ยวดีเดี๋ยวร้ายนั่นเอง ช่วงที่อารมณ์ดีนั้นก็จะดีแบบผิดปกติเรียกว่าช่วง mania ซึ่งจะเป็นช่วงที่มีพลังมากกว่าปกติ ร่าเริง ช่างพูดช่างคุย แต่เมื่อสลับมาอยู่ในขั้วของช่วงซึมเศร้า depression ก็จะมีพฤติกรรมเหมือนกับคนที่เป็นโรคซึมเศร้า คือ รู้สึกหมดพลัง มีความรู้สึกหม่นหมองเห็นโลกเป็นสีเทาๆ ดำๆ อยู่ตลอดเวลา หมกมุ่นคิดวนเวียนอยู่กับเรื่องเศร้าจนไม่อยากจะมีชีวิตอยู่จึงทำให้ตัดสินใจทำร้ายตนเองจนถึงกับสามารถลงมือฆ่าตัวตายได้

5. การใช้ยาเสพติด เป็นอีกหนึ่งสาเหตุใหญ่ที่พบว่าทำให้มีคนฆ่าตัวตายเป็นจำนวนมาก เพราะคนที่ติดสารเสพติดหรือเมายาจะขาดสติ เบลอ และมีอารมณ์หุนหันพลันแล่น เนื่องจากเกิดการเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับระบบประสาทการรับรู้ทั้งหมด ทำให้เกิดอาการประสาทหลอนเพราะการได้ยินและการมองเห็นผิดปกติไปจากความเป็นจริง อีกทั้งทำให้ไม่สามารถควบคุมอารมณ์ของตนเองได้ ซึ่งเมื่อสืบประวัติของผู้ที่ก่อเหตุฆ่าตัวตายโดยส่วนใหญ่แล้วนั้นมักจะมีประวัติการเสพยาเสพติดหรือเคยเข้ารับการบำบัดมาแล้วหลายครั้ง

นอกจากนี้ สาเหตุของการฆ่าตัวตายยังได้แก่ ทุกข์จากความเจ็บป่วยทางด้านร่างกาย รู้สึกว่าตนเองไม่มีคุณค่า อยู่อย่างว้าเหว่ อกหักช้ำรัก ทนแบกรับความผิดหวังในเรื่องหนึ่งเรื่องใดไม่ได้ การรู้เท่าไม่ถึงการณ์ การได้รับอิทธิพลมาจากสื่อต่างๆ การทำตามไอดอลและกลุ่มเพื่อน การน้อยใจประชดประชัน การประท้วง การเรียกร้องความสนใจ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นสาเหตุของการฆ่าตัวตายส่วนใหญ่มักจะมาจากการตัดสินใจที่เป็นเพียง “อารมณ์ชั่ววูบ” แทบทั้งสิ้น

“การฆ่าตัวตายของคนคนหนึ่งซึ่งจะเป็นใครก็ตามที่เกิดมาบนโลกใบนี้ถือว่าเป็นเรื่องที่น่าเศร้ามาก” ซึ่งหากเกิดขึ้นกับคนในครอบครัวหรือกับคนที่ใกล้ชิดก็จะนำความเจ็บปวดโศกเศร้าเสียใจมาสู่เราเป็นอันมากว่าทำไมเราจึงไม่สามารถช่วยเหลือเขาได้ทันเวลา ดังนั้นให้เราสังเกตคนใกล้ชิดว่าเขามีอาการผิดปกติอย่างใดอย่างหนึ่งดังที่กล่าวมาหรือเปล่า อีกทั้งควรใช้เวลาพูดคุยให้คำปรึกษาปลอบใจและพาเขาไปพบจิตแพทย์ เพื่อที่จะป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ที่เศร้าสลดขึ้นในสังคมของเราอีกต่อไป