จวกยับ! เลือกตรา “ม.กาฬสินธุ์” จากเอกชนไม่สื่อความหมาย ตราชนะประกวดกลับไม่ใช้

ชาวกาฬสินธุ์จวกยับ ตราสัญลักษณ์ “ม.กาฬสินธุ์” มหาวิทยาลัยน้องใหม่ ไม่สื่อความหมายและเอกลักษณ์ของจังหวัด เผยออกแบบโดยเอกชน แต่ไม่เลือกใช้ตราสัญลักษณ์ที่ชนะการประกวด ติงไม่เคารพการมีส่วนร่วมจากสังคม

กลายเป็นเรื่องดรามาสำหรับมหาวิทยาลัยน้องใหม่ เมื่อเฟซบุ๊กเพจ “มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ Kalasin University” ได้โพสต์รูปภาพตราสัญลักษณ์ของมหาวิทยาลัยที่มีลักษณะเป็นรูปยอดใบเสมา รูปมือสองข้างประนมเข้าหากัน รูปหยดน้ำ และรูปเปลวเทียน โดยเลือกใช้สีฟ้าครามเข้มและสีฟ้าครามอ่อน พร้อมระบุว่า เพื่อให้สามารถใช้ตราสัญลักษณ์ที่ถูกต้อง จึงขอประชาสัมพันธ์รูปแบบตราสัญลักษณ์มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ที่ถูกต้อง ทั้งแบบทางการและแบบเพื่อใช้ในการประชาสัมพันธ์ ตลอดจนคู่มือการใช้ตราสัญลักษณ์มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ให้กับทุกท่านได้ทราบ

ปรากฏว่า มีผู้ใช้เฟซบุ๊กจำนวนมาก ซึ่งส่วนใหญ่เป็นคน จ.กสฬสินธุ์ เข้ามาแสดงความคิดเห็นไม่เห็นด้วยจำนวนมาก โดยบางส่วนตั้งคำถามว่าตราสัญลักษณ์นี้สื่อความหมายความเป็นจังหวัดกาฬสินธุ์แบบไหน หากไม่มีเขียนบอกว่ามหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์จะนึกไม่ออกเลยว่าตราสัญลักษณ์นี้มาจากมหาวิทยาลัยใด เพราะตัวบ่งชี้จุดเด่นของจังหวัดไม่มี แต่ก็มีผู้ใช้เฟซบุ๊กบางส่วนก็เห็นว่า ดูมีความร่วมสมัย สื่อสารแบรนด์ได้ง่าย และมีความเรียบหรู

แต่ข้อคัดค้านที่สำคัญ คือ การไม่เคารพการมีส่วนร่วมของคนในสังคม เนื่องจากก่อนจัดตั้งมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ได้มีการจัดประกวดออกแบบตราสัญลักษณ์ของมหาวิทยาลัย และได้ตราสัญลักษณ์มหาวิทยาลัยที่สื่อความหมายความเป็นจังหวัดกาฬสินธุ์ ทำให้เกิดข้อคำถามว่า เหตุใด นายจิระพันธ์ ห้วยแสน อธิการบดี ม.กาฬสินธุ์ จึงไม่เลือกใช้ตราสัญลักษณ์ที่ชนะการประกวด ซึ่งเป็นการมีส่วนร่วมของสังคม แต่กลับให้เอกชนเป็นผู้ออกแบบ

สำหรับตราสัญลักษณ์ที่ภาคเอกชนเป็นผู้ออกแบบและถูกเลือกนำมาใช้เป็นตราสัญลักษณ์มหาวิทยาลัย มาตรา 4 ตามพระราชกฤษฎีกากำหนดตราสัญลักษณ์มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ พ.ศ. 2560 ระบุว่า ตราสัญลักษณ์ตามมาตรา 3 มีความหมายดังต่อไปนี้ 1. รูปยอดใบเสมา มีที่มาจากรูปทรง 3 รูป ได้แก่ ปลายยอดขององค์พระธาตุยาคู ซึ่งเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดกาฬสินธุ์ สื่อความหมายถึง ปัญญาและคุณธรรมอันเป็นสองสิ่งที่ประเสริฐที่สุด ใบเสมา ซึ่งเป็นเอกลักษณ์สำคัญของจังหวัดกาฬสินธุ์ สื่อความหมายถึง ความมีอารยธรรม ความยิ่งใหญ่ ตลอดจนศิลปวัฒนธรรมที่เจริญรุ่งเรือง และเปลวเทียน สื่อความหมายถึง ความสว่างไสว ความรู้ ปัญญา และคุณธรรม

2. รูปมือสองข้างประนมเข้าหากัน สื่อความหมายถึง การบูรณาการร่วมกันของสองสถาบัน คือ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาฬสินธุ์และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตกาฬสินธุ์ ซึ่งเป็นหลัก ในการก่อกำเนิดของมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์

3. รูปหยดนํ้า สื่อความหมายถึง ความอุดมสมบูรณ์ของจังหวัดกาฬสินธุ์ 4. รูปเปลวเทียน แบ่งเป็น 3 ส่วน สื่อความหมายถึง การผนวกวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และภูมิปัญญาท้องถิ่นเข้าไว้ด้วยกัน ซึ่งเป็นปณิธานและพันธกิจของมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ ที่มุ่งใช้ เพื่อพัฒนาชุมชนและลังคม และ 5.สีของตราสัญลักษณ์เป็นสีฟัาคราม โดยสีฟ้าครามเข้ม สื่อความหมายถึง ความอุดมสมบูรณ์ ของความรู้และปัญญา ความเป็นอิสระ แรงบันดาลใจ และพลังความคิดสร้างสรรค์ และสีฟ้าครามอ่อน สื่อความหมายถึง บัณฑิตผู้มีความอดทน มุ่งมั่น สงบ และอ่อนน้อม

สำหรับประเด็นการประกวดตราสัญลักษณ์ พบว่า ในปี 2557 เฟซบุ๊กเพจ “มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์” เคยประกาศผลการตัดสินการประกวดตราสัญลักษณ์และคำขวัญมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ โดยรางวัลชนะเลิศเป็นผลงานของ นายขาญวิทย์ บุญเกิด โดยระบุว่า รูปแบบตราสัญลักษณ์เป็นการรวมจุดเด่นทางวัฒนธรรมพื้นถิ่น คุณค่าแห่งภูมิปัญญาที่มีเอกลักษณ์โดดเด่น เช่น แสงสว่างเหนือตราสัญลักษณ์ สื่อถึงการสร้างคุณค่าสู่สังคม ความภาคภูมิใจแห่งสถาบัน พระธาตุยาคูที่อยู่ใจกลางตราสัญลักษณ์ สื่อถึงคุณค่าแห่งการเคารพนับถือของชาวเมือง เป็นคุณค่าทางใจร่วมกันมาอย่างยาวนาน แอ่งน้ำสีดำ เป็นแหล่งก่อเกิดปัญญาคู่การศึกษา ริ้วผ้าแพรวา สื่อถึงความอ่อนช้อย นอบน้อม เปี่ยมด้วยคุณธรรม สัจธรรม และจริยธรรม

ส่วนผลงานการประกวดคำขวัญ รางวัลชนะเลิศ “ภูมิความรู้สร้างคุณค่า ภูมิปัญญาสร้างสังคม” โดยนายตะวัน กอม่วง โดยให้ผู้ที่ได้รับรางวัลตามประกาศดังกล่าวติดต่อเพื่อขอรับรางวัลกับสำนักงานประสานงานเตรียมความพร้อมสู่การเป็นมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์

การร้องเรียนเรื่องตราสัญลักษณ์มหาวิทยาลัยเดิมทีมีปัญหาอยุ่ก่อนแล้ว โดยเมื่อปี 2559 นายจิรพันธ์ ห้วยแสน อธิการบดี ม.กาฬสินธุ์ เคยกล่าวถึงเรื่องนี้ว่า การประกวดตราสัญลักษณ์ทำตั้งแต่ยังไม่ควบรวมมหาวิทยาลัยราชภัฏกาฬสินธุ์ และ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตกาฬสินธุ์ อย่างไรก็ตาม เมื่อตนเข้ามารับตำแหน่งจึงหารือกับผู้ว่าราชการจังหวัดกาฬสินธุ์ ซึ่งได้แนะนำบริษัทเอกชนที่เชี่ยวชาญมาออกแบบให้ โดยบริษทดังกล่าวไม่คิดค่าใช้จ่าย

อนึ่ง มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ จัดตั้งขึ้นตาม พ.ร.บ. มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ พ.ศ. 2558 เพื่อลดความซ้ำซ้อนของสถาบันอุดมศึกษาในจังหวัดเดียวกัน โดยเป็นการควบรวมระหว่างมหาวิทยาลัยราชภัฏกาฬสินธุ์ และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตกาฬสินธุ์ ให้กลายเป็นมหาวิทยาลัยแห่งใหม่