ทารกป่วยเข้ารักษา รพ. โอกาสกินนมแม่น้อย เผย 10 กลยุทธ์ช่วยเด็กป่วยได้รับนมแม่เพิ่ม ช่วยผลการรักษาดีขึ้น
นพ.โสภณ เมฆธน ปลัดกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า รัฐบาลได้ให้ความสำคัญในเรื่องเด็กปฐมวัย เนื่องจากเป็นวัยรากฐานแห่งชีวิต มีการพัฒนาสมองและการเรียนรู้อย่างรวดเร็ว ซึ่งการเจริญเติบโตและพัฒนาการที่ดี นำไปสู่การมีสุขภาพดี เป็นพื้นฐานของการพัฒนามนุษย์ กระทรวงสาธารณสุข ได้ส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เป็นอีกแนวทางที่ช่วยส่งเสริมให้เด็กไทยเติบโตอย่างมีคุณภาพชีวิตที่ดี ไม่เจ็บป่วยบ่อย มีการดำเนินการต่อเนื่องทำให้มีแนวโน้มดีขึ้นข้อมูลจากกรมอนามัย พบว่าอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างน้อย 6 เดือนในปี 2550 ร้อยละ 14.6 เพิ่มเป็นร้อยละ 47.50 ในปี 2555 ส่วนข้อมูลของสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กรมการแพทย์ พบว่า ทารกที่กินนมแม่อย่างเดียวนานติดต่อกัน 0-3 เดือน มีอัตราป่วยร้อยละ 26.32 ส่วนทารกที่ไม่ได้กินนมแม่มีอัตราป่วยร้อยละ 45.45 และทารกที่กินนมแม่อย่างเดียวนาน 3 - 6 เดือนมีอัตราป่วยร้อยละ 32.5 ส่วนทารกที่ไม่ได้กินนมแม่มีอัตราป่วยสูงถึงร้อยละ 61.84
อย่างไรก็ตาม การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในทารกที่เจ็บป่วย มีความแตกต่างจากเด็กปกติ บุคลากรต้องได้รับการพัฒนาความรู้และทักษะในการช่วยเหลือให้แม่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ โดยเฉพาะในทารกที่ป่วยเป็นประจำ เพื่อให้ได้รับการเลี้ยงดูด้วยนมแม่อย่างถูกต้องทัดเทียมกับเด็กปกติ รวมทั้งให้แม่มีส่วนร่วมในการวางแผนการเลี้ยงดูร่วมกับทีมแพทย์ ได้มอบหมายให้สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี จัดการอบรมวิชาการระดับนานาชาติ พร้อมนำร่องดำเนินการหลังการอบรมในโรงพยาบาล 25 แห่ง ซึ่งการประเมินผลพบว่า ทารกและเด็กที่ป่วยได้รับนมแม่ขณะที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลและผลการรักษาดีขึ้น โดยจะได้ขยายการดำเนินงานทั่วประเทศต่อไป
นพ.ธีรพล โตพันธานนท์ อธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กรมการแพทย์ แต่ละปีรับทารกป่วยเข้ารับการรักษาประมาณ 1,200 คน ส่วนใหญ่เป็นทารกที่คลอดก่อนกำหนด ทารกที่ได้รับการผ่าตัดและทารกที่เจ็บป่วยด้วยโรคต่างๆ ทำให้มีโอกาสถูกแยกแม่ - ลูก หรือถูกสั่งงดให้นมด้วยเหตุผลต่างๆ ในการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในเด็กป่วย มีกลยุทธ์ดำเนินการด้วยบันได 10 ขั้น ดังนี้ 1. ให้ข้อมูลประโยชน์และความจำเป็นของนมแม่กับพ่อแม่ 2. ให้ความรู้และวิธีการเพื่อให้ได้มาซึ่งน้ำนมแม่สำหรับเด็กป่วย 3. สอนวิธีการเก็บและใช้น้ำนมแม่ในการเลี้ยงดูเด็กป่วยที่ถูกต้องและเหมาะสม 4. ขั้นตอนและวิธีการให้นมแม่กับเด็กที่ป่วย 5. การกระตุ้นให้แม่พร้อมที่จะมีน้ำนมและทำให้ลูกพร้อมที่จะรับนมแม่ ด้วยการสัมผัสแบบเนื้อแนบเนื้อ ตั้งแต่อยู่ในห้องคลอด 6. การกระตุ้นให้เด็กทารกมีความคุ้นเคยกับเต้านมแม่ ช่วยให้ทารกดูดนมจากเต้าได้ 7. เทคนิคและวิธีการให้เด็กทารกดูดนมจากเต้าได้ 8. วิธีประเมินว่าเด็กป่วยได้รับน้ำนมแม่เพียงพอหรือไม่ 9. การเตรียมพร้อมสำหรับแม่และเด็กป่วยก่อนกลับบ้าน และ 10. การให้คำแนะนำช่วยเหลือในการแก้ไขปัญหา เมื่อแม่และลูกกลับไปที่บ้าน เพื่อให้แม่สามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้ประสบความสำเร็จ
