โรงเรียนแบบไหนที่สร้างเด็กให้ฉลาด/ ดร.สุพาพร เทพยสุวรรณ

เมื่อไม่นานมานี้ ศาสตราจารย์ ดร.โฮเวิร์ด การ์ดเนอร์ ผู้เขียนทฤษฎีพหุปัญญา กล่าวว่า เรามีความฉลาดหลายด้านไม่ใช่แค่ความฉลาดเพียงด้านไอคิวเท่านั้น ท่านได้กล่าวว่า คนเราเกิดมามีความฉลาดที่แตกต่างกันจึงไม่สามารถเปรียบเทียบกันได้ว่าคนไหนฉลาดกว่ากัน ทฤษฎีของท่านได้เผยแพร่ไปทั่วโลก และทำให้หลายคนตระหนักว่าทุกคนมีความฉลาดที่แตกต่างกัน ตามทฤษฎี  Multiple Intelligences  และเมื่อไม่นานมานี้ ท่านได้กล่าวว่าประเทศอเมริกาต้องกลับมาเรียนรู้จากโรงเรียนที่ฟินแลนด์ เพราะที่นั่นมีการเรียนการสอนที่มีประสิทธิภาพมาก

ประเทศฟินแลนด์นับได้ว่ามีประวัติทางการศึกษาที่หลายคนต้องทึ่ง เพราะได้รับคะแนนสูงสุดทางด้านการศึกษาเปรียบเทียบกับโรงเรียนทั่วโลก มาศึกษาดูว่า ประเทศฟินแลนด์มีเคล็ดลับอย่างไรในการดูแลเด็ก ที่ฟินแลนด์เด็กจะไม่ได้รับการฝึกทางด้านของวิชาการที่เป็นแบบแผน จนกระทั่งอายุเจ็ดปี เด็กก่อนวัยเรียนจะเรียนรู้ผ่านการเล่น การร้องเพลง เกม และการมีปฏิสัมพันธ์ เด็กส่วนใหญ่เดินไปโรงเรียน หรือขี่จักรยานไปโรงเรียน ทั้งเด็กเล็ก หรือเด็กโต เลิกเรียนเร็ว และแทบจะไม่มีการบ้านเมื่อเปรียบเทียบกับโรงเรียนในสหรัฐอเมริกา หรือประเทศไทยซึ่งหลาย ๆ โรงเรียนพยายามผลักดันให้เด็ก ๆ เรียนรู้มากมาย บังคับให้เด็กอ่านออกเขียนได้ก่อนวัยอันสมควร สิ่งที่ทำที่ฟินแลนด์ คือ ให้เด็กได้ออกไปเล่นกลางแจ้งในช่วงพัก เด็ก ๆ ได้ออกไปเล่นทุก ๆ ชั่วโมงตลอดทั้งวัน ได้รับอากาศที่บริสุทธิ์ใกล้ชิดกับธรรมชาติ ได้ออกกำลังกาย ทำกิจกรรมเป็นประจำทุกวัน ซึ่งถือว่าเป็นการเรียนรู้ที่ดียิ่ง

นักการศึกษาของฟินแลนด์ กล่าวว่า “ไม่มีวันไหนที่จะเป็นวันที่มีอากาศที่เลวร้าย เพียงแต่ว่าเราต้องใส่เสื้อผ้าให้เหมาะสมกับอากาศเท่านั้นเอง” เมื่อถามเด็ก ๆ ว่า วันนี้เรียนอะไรบ้าง เด็ก ๆ จะตอบว่าคุณครูว่าให้ผมเข้าไปในป่าพร้อมกับแผนที่และเข็มทิศ หลังจากนั้น พวกเราจะหาทางกลับมาเอง ประเทศฟินแลนด์ไม่ได้เสียเงินไปกับการทำแบบฝึกหัด หรือแบบทดสอบที่เป็นกระดาษ แต่แทนที่พวกเขาจะทำอย่างนั้น เด็ก ๆ จะได้รับการประเมินทุกวันโดยผ่านการสังเกตโดยตรงจากคุณครูที่มีประสบการณ์และได้รับการศึกษาสูง ซึ่งเป็นการประเมินที่มีคุณภาพในชั้นเรียน เด็ก ๆ สนุกได้หัวเราะ และใช้จินตนาการอย่างมีความสุขตลอดทั้งวัน

คนฟินแลนด์ได้ใช้การเรียนรู้ผ่านทางวัฒนธรรมที่ได้รับการบอกเล่าต่อ ๆ กันมา เด็ก ๆ จะเรียนรู้โดยตรงผ่านการเล่น บรรยากาศในชั้นเรียนเต็มไปด้วยความอบอุ่นปลอดภัยที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการ ไม่ได้มีบทเรียน หรือกฎบังคับตายตัว ว่า เด็กทุกคนจะต้องนั่งตัวตรงและเดินเป็นแถวตรง มีคุณครูคนจีนคนหนึ่งมาสมัครเป็นครูที่ฟินแลนด์ และกล่าวว่า โรงเรียนที่ประเทศจีนให้ความรู้สึกว่าเหมือนเราเป็นทหาร แต่โรงเรียนที่ประเทศฟินแลนด์ ทำให้เรามีความรู้สึกว่าเรากำลังอยู่ในครอบครัวที่มีความสุข คณะครูของประเทศฟินแลนด์เป็นที่ไว้วางใจได้ และได้รับการศึกษามาอย่างดีเรียกได้ว่าอยู่ในระดับขั้นปริญญาโท - ปริญญาเอก และต้องทำงานวิจัยในชั้นเรียนอีกมากมาย

ศาสตราจารย์ทางด้านการศึกษาท่านหนึ่งของประเทศฟินแลนด์ กล่าวว่า วิสัยทัศน์ของเรา คือ การป้องกันเด็กจากเรื่องของการเมือง และเรามีจริยธรรมและคุณธรรมที่ต้องรับผิดชอบ โดยเราไม่อนุญาตให้มีการทำธุรกิจภายในโรงเรียน ผู้ปกครองสามารถมาเยี่ยมชมโรงเรียนได้ แต่กฎข้อหนึ่งที่สำคัญ คือเราจะไม่ยอมให้มีการซื้อขายหรือนำเทคโนโลยีต่าง ๆ เข้ามาในโรงเรียนยกเว้นในเรื่องของการศึกษาเท่านั้น

ประเทศฟินแลนด์ ได้รับการยอมรับว่า มีคุณครูที่ได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพในการจัดการศึกษาสำหรับเด็ก มีหลักสูตรซึ่งถูกต้องตรงตามพัฒนาการทุกด้านของเด็ก มีแบบทดสอบซึ่งมีคุณภาพไม่ใช่แบบทดสอบทางด้านไอคิว ซึ่งทำให้เด็กเครียดและเสียเวลา แต่เป็นแบบทดสอบซึ่งออกแบบโดยครูผู้เชี่ยวชาญในการสังเกตเด็กในชั้นเรียนทุกวัน บรรยากาศในชั้นเรียนเต็มไปด้วยความปลอดภัยอบอุ่น และตอบสนองต่อความต้องการของเด็กเฉพาะในแต่ละบุคคล ในช่วงฤดูหนาวเด็ก ๆ จะมีโอกาสได้ออกไปสัมผัสกับหิมะที่เพิ่งตกใหม่ ๆ ได้เล่นกับลูกสน เราได้ยินเสียงเด็กหัวเราะอย่างมีความสุขในทุก ๆ วัน นักการศึกษาของฟินแลนด์ กล่าว

ในทุกวันนี้ไม่ว่าจะเป็นคุณพ่อคุณแม่ ผู้ปกครอง ผู้ดูแลเด็ก หรือโรงเรียนต่าง ๆ พยายามยัดเยียดความรู้ที่มากเกินไปสำหรับเด็ก ซึ่งเป็นความรู้ในรูปแบบตัวหนังสือ หรือแบบเรียนในตำราที่มีความจำกัด ซึ่งมีคำตอบเพียงคำตอบเดียวที่จะนำมาตัดสินความฉลาดและความสามารถของเด็ก ๆ โดยส่งผลร้ายตกอยู่กับเด็ก ๆ เพราะนอกจากจะไม่ได้เรียนรู้อะไรที่เพิ่มมากขึ้นแล้ว ก็ยังทำให้เด็ก ๆ ขาดความเชื่อมั่นในการเรียนรู้ อีกทั้งเกิดการการเปรียบเทียบ แข่งขัน และที่สำคัญ เด็ก ๆ จะเกิดความเบื่อหน่ายและเหนื่อยล้าในการเรียนในที่สุด เป็นกำลังใจให้ทุกครอบครัวเสมอค่ะ

ข้อมูลอ้างอิง
http://www.smh.com.au/national/this-is-why-finland-has-the-best-schools-20160324-gnqv9l.html

ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่