“ไม้เท้าเลเซอร์” นวัตกรรมพลิกชีวิตผู้ป่วยพาร์กินสัน

ศ.นพ.รุ่งโรจน์ พิทยศิริ กับงานวิจัยไม้เท้าเลเซอร์เพื่อผู้ป่วยพาร์กินสัน

โรคพาร์กินสันเป็นโรคความเสื่อมอย่างช้า ๆ ของสมอง ซึ่งพบได้บ่อยในผู้สูงอายุ ในทางการแพทย์อาการของโรคพาร์กินสันโดยส่วนใหญ่เกิดจากความผิดปกติของความเสื่อมในระบบประสาทส่วนกลาง

ในช่วงแรกที่เป็นโรคนี้ ผู้ป่วยจะมีอาการเด่นชัดที่สุดคือปัญหาด้านการเคลื่อนไหว โดยจะมีอาการสั่น สภาพแข็งเกร็ง เคลื่อนไหวช้า และเดินติดอาการเตือนของโรคพาร์กินสัน ได้แก่ อาการนอนละเมอ ดมกลิ่นได้น้อยลง ท้องผูกเรื้อรังและซึมเศร้า อย่างไรก็ตามผู้ป่วยพาร์กินสันอย่างน้อยครึ่งหนึ่ง อาจมีอาการที่นอกเหนือจากการเคลื่อนไหว ซึ่งรวมถึงปัญหาเกี่ยวกับการคิดและพฤติกรรมได้ อาการทางอารมณ์รวมถึงภาวะซึมเศร้าซึ่งเป็นอาการจิตเวชที่พบบ่อยที่สุด ที่เกิดได้จากตัวโรคพาร์กินสันเอง ความกังวลของผู้ป่วย หรือจากยาบางชนิด ทั้งนี้โรคพาร์กินสันพบมากในผู้สูงอายุ โดยส่วนมากเกิดหลังอายุ 50 ปี

เนื่องจากโรคพาร์กินสันเป็นโรคที่เกิดจากการเสื่อมของสมอง ซึ่งกระทบกับการควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย ด้วยเหตุนี้ผู้ป่วยโรคพาร์กินสันจึงมีปัญหาเรื่องการเคลื่อนไหวผิดปกติโดยเฉพาะการเดิน ซึ่งเป็นอาการสำคัญของโรค

“ไม้เท้าเลเซอร์” จึงถูกคิดค้นขึ้นโดย ศ.นพ.รุ่งโรจน์ พิทยศิริ หัวหน้าศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์โรคพาร์กินสัน และกลุ่มโรคความเคลื่อนไหวผิดปกติ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ซึ่งเป็นหนึ่งในงานวิจัยจากทุนเซเรบอส อวอร์ด

“ไม้เท้าเลเซอร์” ดังกล่าวมีคุณสมบัติจำเพาะต่อผู้ป่วยพาร์กินสันที่มีปัญหาการเดินติดขัด โดยอาศัยหลักการกระตุ้นทางสายตาและสิ่งกระตุ้นทางการได้ยิน โดยใช้แสงเลเซอร์และเสียงที่เปล่งออกมาจากไม้เท้า เพื่อกระตุ้นให้ผู้ป่วยก้าวเดินได้ง่าย

ศ.นพ.รุ่งโรจน์ กล่าวว่า “ผู้ป่วยโรคนี้กว่าครึ่งประสบปัญหาภาวะการเดินติดขัด เวลาเริ่มเดินจะเหมือนกับก้าวเท้าไม่ออก ซึ่งไม่ได้เกิดจากภาวะอ่อนแรงของร่างกายแต่เป็นการสั่งงานของสมอง ปัญหาการเดินติดจะทำให้ผู้ป่วยล้มได้ง่าย ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย ในบางครั้งการปรับยาพาร์กินสันไม่ได้ช่วยแก้ปัญหา การพัฒนาไม้เท้าพาร์กินสันเป็นความร่วมมือระหว่างคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาฯ และมูลนิธิขาเทียม ไม้เท้าเลเซอร์สำหรับผู้ป่วยโรคพาร์กินสัน ที่ด้านปลายไม้เท้าจะมีเซ็นเซอร์เป็นตัวผลิตแสงเลเซอร์ เมื่อผู้ป่วยมีปัญหาในเรื่องการเดินติดก็จะกดน้ำหนักลงบนไม้เท้า ซึ่งจะเป็นการกระตุ้นตัวเซ็นเซอร์ที่อยู่ปลายไม้เท้าให้ผลิตแสงเลเซอร์ออกมาเป็นแนวขวางทางด้านหน้าของผู้ป่วย เพื่อเป็นสิ่งกระตุ้นทางสายตาทำให้ผู้ป่วยสามารถเดินก้าวข้ามไปได้”

ปัจจุบันมีจำนวนผู้ป่วยพาร์กินสันที่ได้เข้าร่วมโครงการและใช้ไม้เท้าเลเซอร์ในชีวิตประจำวันแล้วกว่า 200 คน แม้ว่าไม้เท้าเลเซอร์จะไม่ได้มีจำหน่ายทั่วไป แต่ได้นำไปใช้กับผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาและร่วมโครงการกับ ศ.นพ.รุ่งโรจน์ เท่านั้น อย่างไรก็ตาม ไม้เท้าเลเซอร์ก็ทำให้เกิดงานวิจัย เรื่องการศึกษาผลของยาลีโวโดปาและไม้เท้าเลเซอร์ช่วยเดินในผู้ป่วยโรคพาร์กินสันที่มีปัญหาการเดินติดขัด (The Efficacy of Levodopa and Laser-suided Walking Devices in Parkinson’s Disease Patients with Perdominant Gait Freezing) ซึ่งมีการเผยแพร่แล้วและมีการศึกษาพัฒนาอย่างต่อเนื่อง

สำหรับผู้ที่สนใจร่วมบริจาคสมทบทุนเพื่อการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับโรคพาร์กินสัน สามารถร่วมบริจาคได้โดยตรงที่บัญชี “กองทุนศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์โรคพาร์กินสัน” ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาสภากาชาดไทย เลขที่ 045-582-9596 หรือเข้าไปดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.chulapd.org







ทั้งนี้ บริษัท เซเรบอส (ประเทศไทย) จำกัด ร่วมกับ มูลนิธิเซเรบอสเพื่อการวิจัยสุขภาพของคนไทย ยินดีมอบทุนวิจัย เซเรบอส อวอร์ด (Cerebros Awards) ปีละ 500,000 บาท แบ่งให้ไม่เกิน 5 ทุน โดยไม่มีข้อผูกพันใด ๆ ทั้งสิ้น เพื่อการวิจัยสุขภาพของคนไทย ส่งเสริมและสนับสนุนการค้นคว้าวิจัยทางโภชนศาสตร์ เภสัชศาสตร์ และสาขาที่เกี่ยวข้องให้แก่แพทย์ เภสัชกร นักโภชนาการ พยาบาล นักวิทยาศาสตร์ และนักวิชาการทั่วไป อันเป็นการยกระดับความสามารถในการแข่งขันทางวิชาการของประเทศไทยกับนานาประเทศ และเพื่อกระตุ้นให้เกิดงานวิจัยที่ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของคนไทย

ซึ่งประเภทของงานวิจัยที่สามารถขอรับทุนแบ่งได้เป็น 3 ประเภท คือ การวิจัยประยุกต์ การวิจัยทางคลินิกและการวิจัยพัฒนา, การวิจัยพื้นฐาน และ การวิจัยภาคสนาม ส่วนสาขาวิจัยที่อยู่ในข่ายของการรับทุน คือ อาหาร ผลิตภัณฑ์อาหาร สมุนไพรและยา รวมทั้งพฤติกรรมการบริโภคที่มีผลต่อโภชนบำบัดและการส่งเสริมสุขภาพ ตลอดจนสาขาที่เกี่ยวข้องโดยก่อให้เกิดองค์ความรู้ใหม่ เพื่อการนำไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อสังคม

ในปี พ.ศ. 2559 นี้ ผู้สนใจสามารถขอรับทุน โดยส่งแบบเสนอโครงการวิจัย (ตามแบบฟอร์ม จำนวน 3 ชุด พร้อมแผ่นซีดี 1 ชุด) มาได้ตั้งแต่วันนี้ถึง วันที่ 31 กรกฎาคม 2559 นี้ ที่ ประธานกรรมการโครงการทุนวิจัย เซเรบอส อวอร์ด เลขที่ 140/1 อาคารเคี่ยนหงวน 2 ชั้น 15 ถนนวิทยุ ลุมพินี ปทุมวัน กรุงเทพฯ 10330 โทรศัพท์ 0-2650-9777 ดาวน์โหลดใบสมัครและดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.brandsworld.co.th



ทางศูนย์ความเลิศทางการแพทย์โรคพาร์กินสันฯ ได้อยู่ระหว่างการพัฒนาไม้เท้าเลเซอร์รุ่นใหม่ ที่มีการใช้งานที่สะดวก น้ำหนักเบา แสงเลเซอร์ชัดเจนยิ่งขึ้น และมีความทันสมัยในการใช้งานกับเหมาะสมกับผู้ป่วยและผู้สูงอายุน่าจะเสร็จสิ้น ประมาณ 2-3 เดือนข้างหน้า สามารถสอบถามข้อมูลหรือติดตามข่าวสารเพิ่มเติม 081-107 9999 หรือ www.chulapd.org