แชร์ว่อน! ใช้ “ยาฟ้าทะลายโจร” เกิดอาการแพ้ อย.แจงเป็นรายงานผลข้างเคียง เร่งติดฉลาก

แชร์กระจาย! เอกสาร อย. เผยพบรายงานการใช้ “ยาฟ้าทะลายโจร” ก่อภาวะช็อกจากการแพ้ ภูมิแพ้ฉับพลัน ทำคนวิตกไปทั่ว ด้าน รองเลขาธิการ อย. แจงเป็นการรวบรวมผลข้างเคียงจากการใช้ยาตั้งแต่ปี 54 พบตาบวม หน้าบวม แต่ไม่มาก แค่ 2 - 3 ในหมื่นคน อยู่ระหว่างออกมาตรการติดฉลากข้อห้ามการใช้

วันนี้ (9 ม.ค.) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ขณะนี้ในสังคมออนไลน์มีการแพร่เอกสารของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ซึ่งลงนามโดย นพ.ไพศาล ดั่นคุ้ม รองเลขาธิการ อย. โดยเอกสารดังกล่าวส่งถึงผู้รับอนุญาต/นายกสมาคม/ผู้เกี่ยวข้อง เพื่อขอให้เสนอความเห็นในการเพิ่มข้อความคำเตือนของยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรที่ฉลากและเอกสารกำกับยา เนื่องจากในเอกสารดังกล่าวระบุว่า อย. ได้รับรายงานการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่มีความสัมพันธ์กับยาฟ้าทะลายโจร คือ ภาวะ Anaphylactic shock, Anaphylactic reaction รวมทั้งภาวะ hypersensitivity ที่ค่อนข้างรุนแรงต่อเนื่องกัน แม้ว่าจะมีจำนวนรายงานไม่สูงมากนัก โดยคณะอนุกรรมการศึกษาและเฝ้าระวังอันตรายจากการใช้ยาสำหรับมนุษย์ ได้ทบทวนข้อมูลความปลอดภัย ประเมินประโยชน์และความเสี่ยงของยาฟ้าทะลายโจร เห็นควรกำหนดให้ยาฟ้าทะลายโจรต้องแจ้งคำเตือนการยาไว้ในฉลากและที่เอกสารกำกับยา ดังนี้

1. ห้ามใช้ในสตรีมีครรภ์และสตรีให้นมบุตร 2. ห้ามใช้ในผู้มีประวัติแพ้ยา หรือเคยมีอาการ เช่น ผื่น ปากบวม ตาบวม หน้าบวม 3. ไม่ควรใช้ติดต่อกันเกิน 7 วัน 4. หากใช้ติดต่อกันเกิน 3 วันแล้วไม่หาย หรือมีอาการรุนแรงขึ้นระหว่างใช้ยาควรหยุดและพบแพทย์ทันที

ทั้งนี้ จากการส่งต่อเอกสารดังกล่าวในสังคมออนไลน์ ทำให้เกิดประชาชนเกิดความวิตกกังวลแก่ผู้ใช้ยาสมุนไพรอย่างฟ้าทะลายโจรในการลดไข้มากว่า จะกระทบต่อร่างกายมากน้อยแค่ไหน

ด้าน นพ.ไพศาล กล่าวว่า เอกสารดังกล่าวเป็นการขอความคิดเห็นจากผู้รับอนุญาตผลิตยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรเท่านั้น ขอประชาชนอย่าเพิ่งตกใจ เนื่องจากก่อนหน้านี้ทางศูนย์เฝ้าระวังและรับเรื่องร้องเรียนผลิตภัณฑ์สุขภาพ อย. ได้รับข้อมูลอาการไม่พึงประสงค์หลังใช้ยาฟ้าทะลายโจร ว่า อาจมีอาการกลุ่มดังกล่าวได้ เช่น ผื่น ปากบวม ตาบวม หน้าบวม ซึ่งบางรายเกิดผลข้างเคียงรุนแรงมาก ซึ่งข้อมูลเหล่านี้มีตั้งแต่ปี 2544 แต่กลุ่มที่มีอาการข้างเคียงนั้นถือว่าน้อยมาก โดยจะพบได้ประมาณ 2 - 3 คนในหมื่นคน อย่างไรก็ตาม ยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ หากมีรายงานพบผลข้างเคียง โดยขั้นตอนต้องมีการพิจารณามาตรการป้องกัน ซึ่งแนวทางหนึ่ง คือ การติดฉลากเตือน เหมือนยาแผนปัจจุบันทั่วไป คณะอนุกรรมการศึกษาและเฝ้าระวังอันตรายจากการใช้ยา จึงพิจารณาว่าควรทำตามขั้นตอน โดยให้ผู้ที่เกี่ยวข้องได้ส่งข้อมูลผลข้างเคียงเข้ามาเพิ่มเติม ซึ่งจะแล้วเสร็จภายในวันที่ 15 ก.พ. นี้ จากนั้นจะมีการรวบรวมข้อมูลและเสนอเข้าสู่คณะกรรมการยา พิจารณาหามาตรการว่า จะให้มีการออกคำเตือนของยาฟ้าทะลายโจร โดยการติดฉลาก และเอกสารกำกับยาอย่างไรต่อไป ระหว่างนี้อย่าเพิ่งวิตกกังวล การรับประทานยาทุกอย่างต้องมีข้อระวังทั้งนั้น ซึ่งต้องอ่านและพิจารณาดี ๆ เพราะยาไม่ใช่จะรับประทานได้อย่างปกติอยู่แล้ว

อนึ่ง ศูนย์เฝ้าระวังความปลอดภัยด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพ อย. ได้รับรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ภายหลังการใช้ยาสมุนไพรทะลายโจร ตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. 2544 - 31 ธ.ค. 2555 จำนวน 197 ฉบับ ในหลากหลายยี่ห้อ โดยเป็นรายงานประเภทร้ายแรง ซึ่งทำให้ผู้ป่วยเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลแต่ไม่มีรายงานเสียชีวิตจำนวน 36 ฉบับ คิดเป็นร้อยละ 18.27 ในจำนวนนี้มีอายุตั้งแต่ 8-74 ปี เป็นเพศหญิงร้อยละ 75 ก่อให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ คือ Anaphylactic shock และ Anaphylaxis สอดคล้องกับข้อมูลองค์การอนามัยโลก ที่พบรายงานอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจร จากออสเตรเลีย และสวีเดน อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมา จะพบอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรแบบฉีดเท่านั้น ส่วนการรับประทานยาในขนาดสูงพบว่าอาจทำให้เกิดอาการอึดอัด ไม่สบายท้อง อาเจียน และสูญเสียความอยากอาหาร

ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่