สธ. ชู “คลองขลุงโมเดล” จ.กำแพงเพชร คลินิกช่วยชะลอไตเสื่อมได้ถึง 7 ปี ผ่านการทำงานแบบสหวิชาชีพ ช่วยลดค่าใช้จ่ายล้างไตปีละหมื่นล้านบาท เตรียมขยายโครงการทั่วเขตสุขภาพที่ 3
วันนี้ (26 ม.ค.) นพ.โสภณ เมฆธน ปลัดกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวภายหลังตรวจเยี่ยมการดำเนินงานคลินิกชะลอไตเสื่อม “คลองขลุงโมเดล” อ.คลองขลุง จ.กำแพงเพชร ที่สามารถชะลอความเสื่อมของไตได้ 7 ปี ในผู้ป่วยโรคเบาหวาน และความดันโลหิตสูง ภายใต้การดูแลของทีมสหวิชาชีพ ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการล้างไตที่สูงกว่า 5 - 6 พันล้านต่อปี ว่า ข้อมูลจากสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย คาดการณ์ว่าคนไทยป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังประมาณ 8 ล้านคน ในจำนวนนี้เป็นผู้ป่วยไตวายระยะสุดท้ายประมาณ 2 แสนคน และมีผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มปีละประมาณ 1 หมื่นคน สำหรับสาเหตุของโรคไตวายเรื้อรัง ร้อยละ 36.6 มาจากโรคเบาหวาน ร้อยละ 26.8 มาจากโรคความดันโลหิตสูง ไม่ทราบสาเหตุ ร้อยละ 22.8
นพ.โสภณ กล่าวว่า สำหรับจังหวัดกำแพงเพชร มีผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังประมาณ 2 หมื่นคน มีผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายเพิ่มขึ้นปีละ 15 - 20 เปอร์เซ็นต์ มีบริการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม 382 คน เป็นผู้ป่วยฟอกเลือดฉุกเฉิน 216 คน ล้างไตทางหน้าท้อง 382 คน ซึ่งผู้ป่วยโรคไต 1 คน ค่าใช้เฉลี่ยอยู่ที่ 3 หมื่นบาทต่อเดือน ที่สำคัญคือ คุณภาพชีวิตต่ำลง เสี่ยงต่อการติดเชื้อแทรกซ้อน และไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ จึงได้เกิดนวัตกรรม “คลองขลุงโมเดล” จากการสนับสนุนของกระทรวงสาธารณสุข และสถาบันโรคไตภูมิราชนครินทร์ เป็นคลินิกโรคไตเรื้อรังแบบบูรณาการ มีทีมสหวิชาชีพ ได้แก่ พยาบาล ประเมินอาการ บันทึกข้อมูล ดัชนีมวลกายรอบเอว แพทย์รักษาเพื่อให้ได้เป้าหมายตามคำแนวทางการรักษา เภสัชกรตรวจสอบวิธีการใช้ยาและปรับตามค่าความเสื่อมของไต สอนอ่านฉลาก หลีกเลี่ยงการใช้ยาแก้ปวดกลุ่มเอ็นเสด (NSAID) โภชนากร/นักกําหนดอาหาร สอนการรับประทานอาหารสําหรับโรคไต อาหารโปรตีนตํ่า อาหารลดเค็ม
นอกจากนี้ ยังมีเครือข่ายเยี่ยมบ้านผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง เจ้าหน้าที่สาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลแห่งละ 3 - 5 ท่าน ดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังร่วมกับ อสม. ในพื้นที่รับผิดชอบ ด้วยบันได 4 ขั้น ป้องกันโรคไต ประกอบด้วย 1. ประเมินการรับประทานอาหารผู้ป่วย บันทึกรายการอาหารและให้คําแนะนําการปรุงอาหารให้เหมาะสมกับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง 2. วัดความดันโลหิต เก็บข้อมูล 3. ตรวจสอบการใช้ยา 4. ติดตามการออกกําลังกาย ผลการศึกษาพบความเสื่อมของไต ลดลงช้ากว่าอัตราการเสื่อมปกติของไต ช่วยยืดเวลาล้างไตออกไปได้จากเดิม 7 ปี ออกไปเป็น 14 ปี ช่วยลดค่าใช้จ่ายในผู้ที่ต้องล้างไตที่มีประมาณ 1,000 คน โดยค่าล้างไตประมาณ 200,000 บาท ต่อคน ต่อปี ช่วยลดค่าล้างไต 200 ล้านบาท ต่อปี
“ตอนนี้ค่าใช้จ่ายในการบำบัดทดแทนไตในผู้ป่วยนั้นสูงขึ้นเรื่อย ๆ เฉพาะผู้ป่วยในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า หรือบัตรทองมีค่าใช้จ่ายในปีแรก ๆ ประมาณ 2 - 3 พันล้านบาท ต่อมาอีกเพียง 2 - 3 ปี ใช้งบเพิ่มกว่า 5 พันล้านบาท หากไม่ทำอะไรเลยคาดว่าค่ารักษาจะเพิ่มสูงถึงหมื่นบ้านบาท แต่ที่ รพ.คลองขลุง ทำคลินิกชะลอไตเสื่อมในกลุ่มผู้ป่วยเบาหวาน ความดันสูงด้วยการปรับพฤติกรรมการกินอาหาร ปรับเรื่องยาให้เหมาะสม และเน้นออกกำลังกายแล้วภายใน 6 เดือน สามารถชะลอการเสื่อมของไตได้ ดังนั้น ในวันที่ 27 ม.ค. นี้ ขยายโครงการนี้ออกไปทั้งเขตสุขภาพที่ 3 และในวันที่ 10 มี.ค. ซึ่งเป็นวันไตโลกนั้นจะขยายการดำเนินการไปยังโรงพยาบาลทั่วประเทศ” นพ.โสภณ กล่าว
ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่
