สธ. เปลี่ยนสัญลักษณ์ใหม่หลังใช้มานานกว่า 97 ปี หลังพบใช้สัญลักษณ์หลากหลาย ไม่ตรงกัน สร้างความสับสน เปลี่ยนสีเป็นเขียวขาว ตัดลายกนก ประกายเพลิงทิ้ง ปลัด สธ. ปัดเปลี่ยนเพื่อปรับฮวงจุ้ย ชี้ต้องการสร้างเอกลักษณ์ ให้เวลาทุกกรมปรับเปลี่ยนตามใน 3 เดือน
วันนี้ (26 ต.ค.) นพ.โสภณ เมฆธน ปลัดกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า ขณะนี้ สธ.ได้มีการเปลี่ยนตราสัญลักษณ์ หรือโลโก้ของกระทรวง ซึ่งใช้มานานกว่า 97 ปี คือ ตั้งแต่วันที่ 27 พ.ค. 2461 ที่เป็นวันก่อตั้ง สธ. สำหรับการเปลี่ยนตราสัญลักษณ์ในครั้งนี้เกิดจากแนวคิดของ นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รมว.สาธารณสุข ที่พบว่าตราสัญลักษณ์ในเว็บไซต์ของ สธ. และกรมต่าง ๆ มีการใช้ตราสัญลักษณ์ที่หลากหลายดูแล้วสับสน จึงมีแนวคิดที่จะสร้างความเป็นเอกลักษณ์ทำให้ประชาชนเข้าถึงและเข้าใจง่าย ซึ่งการเปลี่ยนตราสัญลักษณ์ใหม่จะยังคงอิงตาม พ.ร.บ.เครื่องหมายราชการ พ.ศ. 2482 ฉบับที่ 13 ซึ่งประกาศตั้งแต่วันที่ 23 เม.ย. 2485 ลงนามโดยจอมพล ป. พิบูลสงคราม ที่ระบุว่า ให้มีสัญลักษณ์งูพันกับคบเพลิงเอาไว้ แต่ส่วนที่จะมีการปรับเปลี่ยนใหม่ คือ การตัดเอาส่วนที่ยุ่งเหยิงออก เช่น ลายกนกภายในวงกลมของสัญลักษณ์ ประกายเพลิง รวมถึงมีการเปลี่ยนโทนสีของสัญลักษณ์ ซึ่งจากเดิมมีหลายสี ดูแล้วฉูดฉาดยุ่งเหยิง มาใช้โทนสีเขียวและสีขาวแทน โดยพื้นสัญลักษณ์จะเป็นสีเขียว และใช้ตัวอักษรและสัญลักษณ์ต่าง ๆ ทั้งคบเพลิงและคทาเป็นสีขาว
นพ.โสภณ กล่าวว่า การเลือกใช้สีเขียวนั้น มีที่มาที่ไป คือเดิมทีเมื่อแพทย์ทำการผ่าตัดจะใส่ชุดสีขาว แต่เมื่อสีขาวเจอกับเลือดก็จะมีปัญหาทางสายตา จึงหันมาใช้สีเขียวเพราะทำให้สบายตา ดังนั้น จึงเลือกใช้สีเขียวเป็นสีพื้นของสัญลักษณ์ สำหรับการเปลี่ยนสัญลักษณ์ใหม่ได้มีการหารือกันในหลายส่วน และทุกส่วนเห็นตรงกันว่าจะต้องสร้างเอกลักษณ์ของ สธ.ให้ชัดเจน ส่วนตามกรมต่าง ๆ ในสังกัดก็จะให้อิงตามสัญลักษณ์ของ สธ.เป็นหลัก แต่หากกรมใดจะเพิ่มเติมรายละเอียดใดลงไปในสัญลักษณ์ นั้น จะต้องมีการหารือกันอีกครั้ง
“สำหรับกรณีที่มีกระแสว่าการเปลี่ยนสัญลักษณ์ เพราะต้องการปรับฮวงจุ้ยหรือเล่นไสยศาสตร์ เพื่อหวังลดปัญหาความขัดแย้งในกระทรวงฯ นั้น ขอยืนยันว่าไม่เป็นความจริง เพราะวัตถุประสงค์จริง ๆ คือการสร้างความเป็นเอกลักษณ์ในการสื่อสาร และปัจจุบันการสื่อสารก็มีการติดต่อผ่านทางเว็บไซต์เป็นหลัก แต่เมื่อประชาชนเข้ามาดูก็มักจะเกิดความสับสนว่าสัญลักษณ์ของ สธ.คืออะไร จึงต้องการเปลี่ยนเพื่อสร้างเอกลักษณ์ของสธ.ให้ชัดเจน ที่สำคัญคือสัญลักษณ์ใหม่ก็ไม่ได้ใช้งบประมาณใดๆ เลย" ปลัด สธ.กล่าวและว่า สำหรับความหมายขององค์ประกอบต่าง ๆ ในสัญลักษณ์ คือ คทา หรือคบเพลิง เปรียบด้วยอำนาจ งู เปรียบด้วยความรอบรู้ และปีกสองปีก เปรียบด้วยความขยันขันแข็ง คล่องแคล่วทะมัดทะแมง ซึ่งสัญลักษณ์ใหม่นี้มีการใช้ตามเว็บไซต์ต่าง ๆ ของ สธ. แล้ว และตั้งเป้าว่าภายใน 3 เดือน จะเห็นการเปลี่ยนแปลง ส่วนโรงพยาบาลต่าง ๆ ยังไม่ได้รีบร้อนที่จะต้องเปลี่ยนมาใช้สัญลักษณ์นี้แต่อย่างใด
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่ผ่านมา มีการตั้งข้อสงสัยในตราสัญลักษณ์ของ สธ. ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ทางด้านการแพทย์และสาธารณสุขว่ามีการใช้ตราสัญลักษณ์ที่ไม่ตรงกับความหมาย เนื่องจากสัญลักษณ์ทางการแพทย์นั้นจะเป็นงูตัวเดียวพันไม้เท้า แบบสัญลักษณ์ขององค์การอนามัยโลก แต่ สธ. ใช้งู 2 ตัวพันคบเพลิงมีปีก ซึ่งตามตำนานกรีกนั้น แอสคูลาปิอุสเป็นแพทย์ที่มีความเก่งกาจสามารถช่วยให้คนตายฟื้นคืนชีพได้ ภายหลังได้จุติเป็นเทพเจ้าแห่งการรักษา ซึ่งครั้งหนึ่งแอสคูลาปิอุสช่วยชุบชีวิตงูให้ฟื้นจากความตาย งูจึงสำนึกในบุญคุณและเลื้อยขึ้นมาพันไม้เท้าและยอมเป็นผู้รับใช้ในการรักษา งูพันไม้เท้าจึงกลายเป็นสัญลักษณ์ทางการแพทย์ในที่สุด ส่วนงู 2 ตัวพันไม้เท้ามีปีกนั้น คือไม้เท้าคาดูเซียสของเทพเฮอร์เมส หรือเทพแห่งการสื่อสาร โดยวันหนึ่งเฮอร์เมสได้พบงู 2 ตัวต่อสู้กัน จึงเอาไม้เท้าทิ่มระหว่างกลางเพื่อยุติความวิวาท งูทั้งสองตัวจึงหยุดต่อสู้และเลื้อยขึ้นมาบนไม้เท้าโดยหันหัวเข้าหากัน งูสองตัวพันไม้เท้ามีปีกจึงเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นกลาง การทูต การเจรจา และสันติภาพ
ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่
