หมอประเวศ แนะใช้สุขภาพ การศึกษา เป็นฐานปฏิรูปประเทศไทย

“หมอประเวศ” แนะใช้ระบบสุขภาพ-การศึกษาเป็นฐานสู่การปฏิรูปประเทศไทย ชี้จะเข้าสู่ยุคพระศรีอารยะ เกิด 9 เรื่องใหญ่ ทั้งจิตสำนึก ความเสมอภาค ระบบสุขภาพแนวใหม่ พลังพลเมือง

วันนี้ (12 มี.ค.) เมื่อเวลา 09.00 น. ที่อาคารฟอรัม เมืองทองธานี ศ.นพ.ประเวศ วะสี ราษฎรอาวุโส ปาฐกถาพิเศษ เรื่อง “ปฏิรูปประเทศไทยสู่คุณภาพ” ในการประชุมวิชาการ HA National Forum ครั้งที่ 15 ภายใต้แนวคิด “ความผูกพันเพื่อคุณภาพ (Engagement for Quality)” จัดโดย สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) หรือ สรพ.ว่า โครงสร้างอำนาจของไทย คือการรวมศูนย์อำนาจไว้ส่วนกลาง รัฐจึงมีอำนาจมาก การเมืองครอบระบบราชการทั้งตัว ส่วนประชาชนรากหญ้าไม่มีอำนาจ ทำให้เกิด 6 ปัญหา ได้แก่ 1.ชุมชนท้องถิ่นอ่อนแอ 2.ความขัดแย้งระหว่างอำนาจรวมศูนย์และวัฒนธรรมท้องถิ่น เช่น 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ 3.ระบบราชการอ่อนแอ เพราะใช้อำนาจสั่งไม่ได้ใช้ความรู้ 4.คอร์รัปชันมาก 5.การต่อสู้ทางการเมืองรุนแรง ยอมทำทุกอย่างทั้งเงินทุนหรือความรุนแรง เพราะการได้รับอำนาจทางการเมืองจะได้กินรวบทั้งประเทศ แต่การกระจายอำนาจจะไม่มีแรงจูงใจในการลงทุน และ 6.ทำรัฐประหารได้ง่าย เพียงใช้ทหารไม่มากก็ยึดอำนาจได้ แต่ถ้ามีการกระจายอำนาจไม่รู้ว่าจะยึดอำนาจที่ไหน

ศ.นพ.ประเวศ กล่าวอีกว่า การปฏิรูปประเทศไทยคือ การปฏิรูปโครงสร้างอำนาจนั้น จึงต้องสร้างความสัมพันธ์ใหม่ 4 เรื่องหลัก คือ 1.คืนอำนาจให้ประชาชนปกครองตนเอง ให้ชุมชน ท้องถิ่น จังหวัดจัดการตนเอง 2.ระบบราชการมีอิสระ สามารถสนองและตรวจสอบนโยบายที่ถูกต้องของฝ่ายการเมือง 3.การเมืองควรดำเนินการเรื่องนโยบายไม่ควรล้วงลูกระบบราชการ แต่ที่ผ่านมาเรื่องนโยบายหากินไม่ได้การเมืองจึงต้องล้วงลูก และ 4.พลังพลเมือง สังคมเข้มแข็ง ต้องเข้ามามีส่วนร่วม เข้าไปควบคุมทำให้เกิดความถูกต้องในเรื่องการเมืองและเรื่องต่างๆ

“หากทำได้ตามนี้ไทยจะเข้าสู่ยุคใหม่ หรือยุคพระศรีอารยะ เกิดสิ่งสำคัญ 9 เรื่อง คือ 1.จิตสำนึกใหม่ ไม่เห็นแก่ตัว พรรคพวก ต้องเห็นต่อสาธารณะ รับผิดชอบต่อสังคม 2.เสมอภาค ภราดรภาพ ต้องเคารพศักดิ์ศรี คุณค่าความเป็นคนเท่าเทียมกัน โดยเคารพความรู้ในตัวคน ไม่ใช่เคารพความรู้ทางวิชาการ ทำให้ทุกคนรู้สึกมีเกียรติ 3.ลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ 4.ทิศทางการพัฒนาเน้นเศรษฐกิจพอเพียง 5.พัฒนาโดยเอาพื้นที่เป็นตัวตั้ง 6.ปฏิรูประบบรัฐ เป็นอิสระ มีศักดิ์ศรี สนองนโยบายที่ดีและตรวจสอบฝ่ายการเมือง 7.ระบบสุขภาพแนวใหม่ ที่ไม่ใช่เพียงเรื่องหมอ ยา โรงพยาบาลเท่านั้น แต่มองสุขภาวะที่ครอบคลุมทั้ง กาย จิต สังคม ปัญญา 8.พลังพลเมืองที่มีคุณภาพ และ 9.การเรียนรู้/การสื่อสารใหม่” ศ.นพ.ประเวศ กล่าว

ศ.นพ.ประเวศ กล่าวว่า ถ้ามองสุขภาพแนวใหม่เป็นสุขภาวะจะเห็นว่าสิ่งใหม่ที่จะเกิดขึ้นล้วนเกี่ยวข้องกับสุขภาวะ กาย จิต สังคม ปัญญาทั้งสิ้น การมีฐานมองสุขภาพในกระบวนทัศน์ใหม่เช่นนี้ จะนำสู่การปฏิรูปประเทศไทย และมีประเทศไทยในยุคพระศรีอารยะ ทั้งนี้ ระบบการศึกษาจะมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนให้เกิดการเปลียนแปลงเร็ว โดยต้องปฏิรูปใหม่ ด้วยการปฏิรูปฐานการเรียนรู้ ไม่ใช่เน้นเรียนรู้จากตำราวิชาการ ให้เป็นการเรียนรู้จากชีวิตจริง ปฏิบัติจริงด้วย โดยเคารพความรู้ในตัวคน เช่น เรียนรู้เรืองก๋วยเตี๋ยวจากแม่ค้าขายก๋วยเตี๋ยว รวมถึง ระบบการศึกษาเข้ามาเป็นส่วนสำคัญในการสร้างลักษณะบุคคลให้มีความรับผิดชอบต่อสังคม มีความซื่อสัตย์ แต่ที่ผ่านมามุ่งเน้นแต่การท่องจำวิชาการ ไม่ได้สร้างลักษณะบุคคล