ยาแก้ท้องเสียสูตรผสม ไม่น่าใช้ ไม่ปลอดภัย

อาการท้องเสียพบได้ทั่วไป ไม่เว้นแม้แต่มวลมหาประชาชนที่อยู่บนท้องถนนนะคะ ดิฉันจึงขอยกตัวอย่างอันตรายของยาแก้ท้องเสียสูตรผสมที่มี Furazolidone เป็นส่วนประกอบ ซึ่งอาจจะทำให้เกิดภาวะโลหิตจางได้ มีข้อมูลระบุว่าก่อให้เกิดมะเร็งในสัตว์ทดลอง แต่เรายังหาซื้อยาชนิดนี้ได้ทั่วไปไม่ว่าจะอยู่ในกรุงเทพหรือต่างจังหวัด
ข้อมูลจากจดหมายข่าวยาวิพากษ์ (http://www.thaidrugwatch.org/download/series/series06.pdf) กล่าวถึงข้อมูลการสำรวจยาที่ไม่เหมาะสมของเครือข่ายความร่วมมือของ ชมรมเภสัชชนบท กลุ่มศึกษาปัญหายา มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค กลุ่มเภสัชกรภาคกลาง มูลนิธิเครือข่ายครอบครัว และมูลนิธิเข้าถึงเอดส์ ซึ่งพบว่าคนไทยใช้ยาแก้ท้องเสียสูตรผสมที่มี Furazolidone เป็นส่วนประกอบ ทั้งในรูปแบบยาเม็ดสำหรับผู้ใหญ่และยาน้ำสำหรับเด็ก
ส่วนประกอบของยาแก้ท้องเสียสูตรผสมนอกจากจะมี Furazolidone เป็นส่วนประกอบแล้ว ยังพบส่วนประกอบอื่นที่ไม่ปลอดภัยต่อผู้ใช้ด้วย เช่น
Neomycin sulfate เป็นพิษต่อประสาทหู ทำให้การดูดซึมสารอาหารของร่างกายผิดปกติ และเป็นพิษต่อไต
Diiodohydroxyquinoline ทำให้ลำคอบวมเพราะต่อมไทรอยด์ขยายใหญ่ขึ้น มีอาการไข้ หนาวสั่น ผื่นแพ้ยาได้ และเมื่อใช้ยาเป็นเวลานาน อาจมีอาการมองเป็นภาพไม่ชัด
Phthalylsulfathiazone พบการระคายเคืองกระเพาะอาหาร เป็นพิษต่อไต พิษต่อตับ ส่งผลต่อระบบหัวใจหลอดเลือด
Kaolin พบอาการแพ้ยา เป็นผื่น หายใจลำบาก มีอาการไข้ ปวดท้อง และบวมตามตัว
เมื่อไรจึงบอกได้ว่า เรามีอาการท้องเสีย และควรดูแลตนเองอย่างไรเมื่อเกิดอาการท้องเสีย?
ท้องเสียคืออาการถ่ายอุจระบ่อยเกินกว่าวันละ 3 ครั้ง หรือถ่ายเหลวเป็นน้ำมากกว่าเนื้อ
หลายคนอาจคิดว่าเมื่อมีอาการท้องเสียควรทานยาหยุดถ่าย ซึ่งเป็นความคิดที่ไม่ถูกต้อง เพราะการรับประทานยาหยุดถ่ายหรือยาแก้ท้องเสียจะทำให้ลำไส้ต้องกักเก็บเชื้อโรคเอาไว้นานขึ้น จะทำให้แน่นท้องมากขึ้น ดังนั้นถ้าท้องเสียไม่ควรทานยาหยุดถ่าย แต่ควรจะถ่ายให้หมด โดยการปล่อยสารพิษหรือเชื้อโรคออกมาจนหมด
ในระหว่างที่ท้องเสียให้ดื่มเกลือแร่ผงผสมกับน้ำต้มสุกเพื่อทดแทนน้ำกับเกลือแร่ที่ร่างกายสูญเสียไป หลังจากนั้นจึงเริ่มรับประทานอาหารที่ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้ม หรือ โจ๊ก และควรงดอาหารรสจัดและอาหารที่มีกากใยมาก
เพียงเท่านี้ ก็สามารถหายจากอาการท้องเสียได้
อาการท้องเสียแบบรุนแรง คือ เมื่อมีการเสียน้ำมากจนหากเป็นนานเกินไป จนทำให้เกิดภาวะขาดน้ำหรือมีปัญหาเกลือแร่ผิดปกติ มีอาการหน้ามืด ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตต่ำ ซึ่งถ้าเป็นมากขนาดนี้ ก็ควรได้รับการรักษาในโรงพยาบาลอย่างใกล้ชิด แพทย์จะเป็นผู้ที่พิจารณาว่าควรได้รับยาห้ามถ่าย และน้ำเกลือทางเส้นเลือดตามระดับความรุนแรง
ดังนั้นเมื่อท้องเสีย แบบไม่รุนแรง จึงไม่ควรใช้ยาแก้ท้องเสียสูตรผสม