สธ.เตือนเลือกซื้อกระเช้าของขวัญปีใหม่ไม่มีคุณภาพ เสี่ยงเจอเชื้อโรคเพียบ ทั้งแบคทีเรียบูโทลินัม อะฟลาท็อกซิน รักษาไม่ทันอาจถึงตาย แนะวิธีสังเกตเลือกซื้อเครื่องกระป๋องและธัญพืช ชูกระเช้าผัก-ผลไม้ช่วยสุขภาพดี ด้าน อย.ชี้กระเช้าต้องติดฉลากแสดงรายละเอียดรวมตามกฎหมาย
นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า ช่วงเทศกาลปีใหม่ประชาชนจะมอบกระเช้าเพื่อเป็นของขวัญให้แก่กัน หากกระเช้าของขวัญที่ซื้อไม่ได้มาตรฐาน หรือไม่มีคุณภาพอาจได้รับอันตรายจากเชื้อโรคต่างๆ โดยเฉพาะเชื้อแบคทีเรียชนิดโบทูลินัมซึ่งจะอยู่ในอาหารกระป๋อง เมื่อได้รับเข้าสู่ร่างกายจะเกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน กล้ามเนื้อต่างๆ เป็นอัมพาต สายตาพร่ามัว ซึม ง่วง กลืนอาหารไม่สะดวก ลิ้นและคออักเสบ กล้ามเนื้อต้นคออ่อนแรง โดยอาการจะแสดงให้เห็นภายใน 2-4 ชั่วโมง หรือ 12-36 ชั่วโมง หากไม่ได้รับการรักษาทันทีอาจเสียชีวิตด้วยระบบหายใจล้มเหลว หากพบมีอาการผิดปกติให้รีบไปพบแพทย์โดยด่วน ส่วนกระเช้าประเภทอาหารแห้งและธัญพืชต่างๆ เก็บไว้นานหรือเก็บไว้ในที่อับชื้น อาจเสี่ยงต่อการเกิดเชื้อราหรือเชื้อแบคทีเรียอะฟลาท็อกซิน เมื่อร่างกายได้รับและสะสมเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดโรคมะเร็งตับได้
นพ.พรเทพ กล่าวอีกว่า ผู้ซื้อควรเลือกจากแหล่งจำหน่ายหรือร้านที่มีความสะอาด มีการระบายอากาศดี ไม่สกปรก อับชื้น เก็บสินค้าแยกเป็นสัดส่วน โดยต้องสังเกตเครื่องหมาย อย.และอ่านฉลากข้างกระป๋อง ลักษณะกระป๋องต้องไม่บวม ไม่บุบ ไม่เป็นสนิม ตะเข็บกระป๋องต้องไม่มีรอยแตกรั่ว เพราะจะทำให้อาหารปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางด้านสี กลิ่น รสและคุณค่าของอาหาร สำหรับกระเช้าอาหารแห้งและธัญพืช ให้สังเกตที่สินค้าว่ามีเชื้อราปนเปื้อนหรือไม่ ซึ่งสามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า โดยมีลักษณะเป็นคราบสีเขียว เหลือง ดำ หรือขาว ถ้าดมดูจะมีกลิ่นเหม็นอับ หากจัดเตรียมและเก็บไว้นานหรือเก็บในสภาพที่มีความชื้นหรือร้อนเกินไป คุณภาพของอาหารจะเสื่อมลงด้วย
“ตาม พ.ร.บ.การสาธารณสุข พ.ศ.2535 ให้อำนาจแก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หากพบว่าสถานที่จำหน่ายปฏิบัติไม่ถูกต้องตามข้อกำหนด สามารถออกคำสั่งให้ดำเนินการแก้ไขปรับปรุงได้ และหากพบว่าสินค้าหรือสิ่งของที่สงสัยว่าจะไม่ถูกสุขลักษณะ หรือก่อให้เกิดอันตรายสามารถยึดหรืออายัดปริมาณตามสมควรได้ เพื่อเป็นตัวอย่างในการตรวจสอบโดยไม่ต้องใช้ราคา หากผู้บริโภคพบเห็นการกระทำความผิดสามารถร้องเรียนได้ที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และสำนักงานสาธารณสุขในพื้นที่ หรือสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค สายด่วน 1166” อธิบดีกรมอนามัย กล่าว
นพ.พรเทพ กล่าวด้วยว่า ทางเลือกที่ดีคือการมอบกระเช้าปีใหม่ด้วยผัก ผลไม้หลากสี ถือเป็นการมอบสุขภาพที่ดีให้แก่กัน เพราะการกินผักและผลไม้เป็นประจำ จะช่วยลดภาวะเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งและโรคหัวใจได้ เนื่องจากมีวิตามิน แร่ธาตุ ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันโรค มีสารต้านอนุมูลอิสระจากธรรมชาติ ป้องกันไม่ให้เกิดโรคมะเร็ง รวมทั้งช่วยให้การเคลื่อนตัวของลำไส้ดีและขับถ่ายสะดวก ช่วยดูดซึมเอาสารก่อมะเร็ง ไขมัน น้ำตาล ที่ติดไปกับอาหารออกจากร่างกายได้ใน ระดับหนึ่งด้วย
ด้าน นพ.บุญชัย สมบูรณ์สุข เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า ขอแนะนำผู้บริโภคให้ตรวจสอบและอ่านฉลากของอาหารที่ติดบนกระเช้าของขวัญให้ละเอียด เนื่องจากตามกฎหมายกำหนดให้กระเช้าของขวัญที่มีผลิตภัณฑ์อาหารจัดรวมอยู่ในภาชนะเดียวกัน โดยมีการหุ้มห่อ ไม่ว่าจะเป็นกระเช้า ตะกร้า กล่อง ถุง หรือภาชนะใดๆ ต้องมีฉลากรวม โดยแสดงข้อความเป็นภาษาไทยที่เห็นได้ชัดเจน อ่านได้ง่าย และข้อความต้องแสดงรายละเอียด ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง การแสดงฉลากของอาหารจัดรวมในภาชนะ ได้แก่ ชื่อหรือประเภทหรือชนิดของอาหารแต่ละรายการที่บรรจุ, วันเดือนปีที่หมดอายุหรือควรบริโภคก่อนของอาหารที่จัดรวมในภาชนะบรรจุ หากกระเช้าของขวัญใดไม่ติดฉลากรวมที่มีรายละเอียดดังกล่าว อย่าซื้อเด็ดขาด เพราะอาจเป็นอาหารหมดอายุหรือใกล้หมดอายุ หรืออาจปลอมปนสิ่งแปลกปลอมที่เป็นอันตราย
นพ.บุญชัย กล่าวอีกว่า หากเลือกซื้อผลิตภัณฑ์อาหารมาจัดเป็นกระเช้าของขวัญด้วยตนเอง ขอให้สนับสนุนผลิตภัณฑ์อาหารพื้นบ้านไทยจากสินค้า OTOP เพราะเป็นอาหารแปรรูปที่บรรจุในภาชนะพร้อมจำหน่ายและเป็นที่นิยมบริโภค ได้คุณภาพมาตรฐานตามเกณฑ์จีเอ็มพีขั้นต้น ช่วยสร้างรายได้เพิ่มขึ้นให้แก่ครอบครัวและท้องถิ่น ส่วนมาตรการเฝ้าระวังกระเช้าของขวัญ อย.จะนำทีมออกสุ่มตรวจอย่างใกล้ชิด โดยเน้นตรวจสอบฉลากผลิตภัณฑ์ วันหมดอายุ คุณภาพผลิตภัณฑ์ ทั้งนี้ จะประสานงานกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดให้ตรวจเข้มด้วย หากไม่เป็นไปตามประกาศฯจะมีโทษปรับไม่เกิน 3 หมื่นบาท หากจำหน่ายผลิตภัณฑ์อาหารหมดอายุ และมีการปนเปื้อนจะเข้าข่ายเป็นอาหารไม่บริสุทธิ์ มีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 2 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า ช่วงเทศกาลปีใหม่ประชาชนจะมอบกระเช้าเพื่อเป็นของขวัญให้แก่กัน หากกระเช้าของขวัญที่ซื้อไม่ได้มาตรฐาน หรือไม่มีคุณภาพอาจได้รับอันตรายจากเชื้อโรคต่างๆ โดยเฉพาะเชื้อแบคทีเรียชนิดโบทูลินัมซึ่งจะอยู่ในอาหารกระป๋อง เมื่อได้รับเข้าสู่ร่างกายจะเกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน กล้ามเนื้อต่างๆ เป็นอัมพาต สายตาพร่ามัว ซึม ง่วง กลืนอาหารไม่สะดวก ลิ้นและคออักเสบ กล้ามเนื้อต้นคออ่อนแรง โดยอาการจะแสดงให้เห็นภายใน 2-4 ชั่วโมง หรือ 12-36 ชั่วโมง หากไม่ได้รับการรักษาทันทีอาจเสียชีวิตด้วยระบบหายใจล้มเหลว หากพบมีอาการผิดปกติให้รีบไปพบแพทย์โดยด่วน ส่วนกระเช้าประเภทอาหารแห้งและธัญพืชต่างๆ เก็บไว้นานหรือเก็บไว้ในที่อับชื้น อาจเสี่ยงต่อการเกิดเชื้อราหรือเชื้อแบคทีเรียอะฟลาท็อกซิน เมื่อร่างกายได้รับและสะสมเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดโรคมะเร็งตับได้
นพ.พรเทพ กล่าวอีกว่า ผู้ซื้อควรเลือกจากแหล่งจำหน่ายหรือร้านที่มีความสะอาด มีการระบายอากาศดี ไม่สกปรก อับชื้น เก็บสินค้าแยกเป็นสัดส่วน โดยต้องสังเกตเครื่องหมาย อย.และอ่านฉลากข้างกระป๋อง ลักษณะกระป๋องต้องไม่บวม ไม่บุบ ไม่เป็นสนิม ตะเข็บกระป๋องต้องไม่มีรอยแตกรั่ว เพราะจะทำให้อาหารปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางด้านสี กลิ่น รสและคุณค่าของอาหาร สำหรับกระเช้าอาหารแห้งและธัญพืช ให้สังเกตที่สินค้าว่ามีเชื้อราปนเปื้อนหรือไม่ ซึ่งสามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า โดยมีลักษณะเป็นคราบสีเขียว เหลือง ดำ หรือขาว ถ้าดมดูจะมีกลิ่นเหม็นอับ หากจัดเตรียมและเก็บไว้นานหรือเก็บในสภาพที่มีความชื้นหรือร้อนเกินไป คุณภาพของอาหารจะเสื่อมลงด้วย
“ตาม พ.ร.บ.การสาธารณสุข พ.ศ.2535 ให้อำนาจแก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หากพบว่าสถานที่จำหน่ายปฏิบัติไม่ถูกต้องตามข้อกำหนด สามารถออกคำสั่งให้ดำเนินการแก้ไขปรับปรุงได้ และหากพบว่าสินค้าหรือสิ่งของที่สงสัยว่าจะไม่ถูกสุขลักษณะ หรือก่อให้เกิดอันตรายสามารถยึดหรืออายัดปริมาณตามสมควรได้ เพื่อเป็นตัวอย่างในการตรวจสอบโดยไม่ต้องใช้ราคา หากผู้บริโภคพบเห็นการกระทำความผิดสามารถร้องเรียนได้ที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และสำนักงานสาธารณสุขในพื้นที่ หรือสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค สายด่วน 1166” อธิบดีกรมอนามัย กล่าว
นพ.พรเทพ กล่าวด้วยว่า ทางเลือกที่ดีคือการมอบกระเช้าปีใหม่ด้วยผัก ผลไม้หลากสี ถือเป็นการมอบสุขภาพที่ดีให้แก่กัน เพราะการกินผักและผลไม้เป็นประจำ จะช่วยลดภาวะเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งและโรคหัวใจได้ เนื่องจากมีวิตามิน แร่ธาตุ ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันโรค มีสารต้านอนุมูลอิสระจากธรรมชาติ ป้องกันไม่ให้เกิดโรคมะเร็ง รวมทั้งช่วยให้การเคลื่อนตัวของลำไส้ดีและขับถ่ายสะดวก ช่วยดูดซึมเอาสารก่อมะเร็ง ไขมัน น้ำตาล ที่ติดไปกับอาหารออกจากร่างกายได้ใน ระดับหนึ่งด้วย
ด้าน นพ.บุญชัย สมบูรณ์สุข เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า ขอแนะนำผู้บริโภคให้ตรวจสอบและอ่านฉลากของอาหารที่ติดบนกระเช้าของขวัญให้ละเอียด เนื่องจากตามกฎหมายกำหนดให้กระเช้าของขวัญที่มีผลิตภัณฑ์อาหารจัดรวมอยู่ในภาชนะเดียวกัน โดยมีการหุ้มห่อ ไม่ว่าจะเป็นกระเช้า ตะกร้า กล่อง ถุง หรือภาชนะใดๆ ต้องมีฉลากรวม โดยแสดงข้อความเป็นภาษาไทยที่เห็นได้ชัดเจน อ่านได้ง่าย และข้อความต้องแสดงรายละเอียด ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง การแสดงฉลากของอาหารจัดรวมในภาชนะ ได้แก่ ชื่อหรือประเภทหรือชนิดของอาหารแต่ละรายการที่บรรจุ, วันเดือนปีที่หมดอายุหรือควรบริโภคก่อนของอาหารที่จัดรวมในภาชนะบรรจุ หากกระเช้าของขวัญใดไม่ติดฉลากรวมที่มีรายละเอียดดังกล่าว อย่าซื้อเด็ดขาด เพราะอาจเป็นอาหารหมดอายุหรือใกล้หมดอายุ หรืออาจปลอมปนสิ่งแปลกปลอมที่เป็นอันตราย
นพ.บุญชัย กล่าวอีกว่า หากเลือกซื้อผลิตภัณฑ์อาหารมาจัดเป็นกระเช้าของขวัญด้วยตนเอง ขอให้สนับสนุนผลิตภัณฑ์อาหารพื้นบ้านไทยจากสินค้า OTOP เพราะเป็นอาหารแปรรูปที่บรรจุในภาชนะพร้อมจำหน่ายและเป็นที่นิยมบริโภค ได้คุณภาพมาตรฐานตามเกณฑ์จีเอ็มพีขั้นต้น ช่วยสร้างรายได้เพิ่มขึ้นให้แก่ครอบครัวและท้องถิ่น ส่วนมาตรการเฝ้าระวังกระเช้าของขวัญ อย.จะนำทีมออกสุ่มตรวจอย่างใกล้ชิด โดยเน้นตรวจสอบฉลากผลิตภัณฑ์ วันหมดอายุ คุณภาพผลิตภัณฑ์ ทั้งนี้ จะประสานงานกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดให้ตรวจเข้มด้วย หากไม่เป็นไปตามประกาศฯจะมีโทษปรับไม่เกิน 3 หมื่นบาท หากจำหน่ายผลิตภัณฑ์อาหารหมดอายุ และมีการปนเปื้อนจะเข้าข่ายเป็นอาหารไม่บริสุทธิ์ มีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 2 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ