กระแสการโปรโมชันตรวจสุขภาพประจำปี ของขวัญแก่แม่ที่เรารักในวันแม่ แก่พ่อที่เราเป็นห่วงในวันพ่อ แก่ตัวเองที่ทำงานหนักมาทั้งปี ได้รับการตอบรับอย่างล้นหลามจนโรงพยาบาลต่างๆ ทั้งรัฐและเอกชน ด้วยแพกเกจให้เลือกแบบธรรมดาชุดเล็กราวสองพันสำหรับคนที่มีเงินไม่มาก ชุดกลางราวสามสี่พันสำหรับคนที่จ่ายไหว และชุดใหญ่ร่วมหมื่นสำหรับคนที่กระเป๋าหนัก
ปรากฏการณ์เพื่อคนที่เรารักและตัวเองนี้ทำให้โรงพยาบาลที่เปิดบริการโปรโมชันนี้ต่างก็กระเป๋าตุงไปตามๆ กัน เป็นความสุขสำหรับทุกฝ่าย คนจ่ายเงินก็มีความสุขที่ได้ดูแลคนที่เขารัก คนที่ได้ตรวจสุขภาพก็มีความสุขกับการได้ตรวจสุขภาพ บริษัทขายน้ำยาตรวจสุขภาพก็มีความสุขจากยอดการนำเข้าที่พุ่งสูงกว่าทุกปี ส่วนผู้ที่มีความสุขที่สุดเห็นจะเป็นโรงพยาบาลที่ได้รายได้ที่เป็นกอบเป็นกำ รวมทั้งหมอพยาบาลต่างยิ้มแย้มจากส่วนแบ่งรายได้ที่ได้มา สร้างรอยยิ้มถ้วนหน้าแก่ทุกคน คนที่ยิ้มไม่ออกก็เห็นจะเป็นคนจนที่ก็อยากตรวจสุขภาพกับเขาเช่นกัน เพราะกระแสการอยากตรวจสุขภาพประจำปี ลามมาไกลถึงคนธรรมดาสามัญที่ถือบัตรทอง หรือบัตรประกันสังคมด้วย ทุกคนอยากตรวจสุขภาพ แต่ไม่มีเงินจ่าย องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหลายแห่งตั้งงบประมาณมากมายจัดให้บริษัทเอกชนมาเจาะเลือดเอกซเรย์ตรวจสุขภาพโดยไม่มีการพบแพทย์ ไม่มีการอธิบายผล นับเป็นเงินงบประมาณที่สูญเปล่าอย่างยิ่ง และชาวบ้านเองก็แทบไม่ได้ประโยชน์ใดๆ หลังการตรวจสุขภาพก็ไม่ได้มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมแต่อย่างใด
โดยหลักการการตรวจสุขภาพเป็นสิ่งที่ดี แต่คำว่าดีนั้นแปลว่ามีความพอดี เป็นทางสายกลางไม่สุดโต่งจนเกินไป การตรวจสุขภาพตามหลักวิชาการคือการตรวจตามความเสี่ยง ไม่ใช่การตรวจแบบหว่านแหให้ครบทุกเทสต์ที่ห้องแล็บทำได้
มนุษย์ไม่ใช่เครื่องจักร ระดับสารเคมีต่างๆ ในเลือดมีขึ้นมีลงจากหลายปัจจัย และตัวเลขที่เห็นเพียงครั้งเดียวแทบจะไม่สามารถบอกวินิจฉัยโรคได้ การตรวจระดับไขมันในเลือดนั้นสามารถใช้การวัดรอบเอวทดแทนได้ การตรวจตับตรวจไตตรวจปัสสาวะตรวจเอ็กซเรย์ปอดตรวจคลื่นหัวใจในคนทั่วไปมีประโยชน์น้อยมากมาก แต่หากมีความเสี่ยง เช่น ดื่มเหล้าจัด มีโรคประจำตัวเช่นเบาหวานความดัน ทำงานในที่อับอากาศถ่ายเทน้อย ทำงานในโรงพยาบาลที่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อวัณโรค การตรวจแล็ปทางห้องปฏิบัติการตามความเสี่ยงก็เป็นสิ่งที่ถูกต้อง มีความคุ้มทุน
การตรวจสุขภาพที่จำเป็น มีประโยชน์ในเชิงการป้องกันที่สำคัญที่ทุกคนที่อายุเกิน 35 ขึ้นไปควรตรวจ คือ การวัดความดันโลหิต การตรวจระดับน้ำตาลในเลือดเพื่อคัดกรองโรคเบาหวาน การชั่งน้ำหนักและวัดรอบเอว การตรวจฟันเพื่ออุดก่อนถอน และสำหรับสตรีคือการตรวจมะเร็งเต้านมด้วยตนเองและการตรวจมะเร็งปากมดลูก ราคาต้นทุนแบบเอกชนรวมไม่เกิน 400 บาท นี่คือ การตรวจร่างกายที่มีหลักฐานทางการแพทย์เชิงประจักษ์ว่ามีประโยชน์จริง ส่วนการตรวจอื่นๆ นั้น ควรตรวจตามความเสี่ยงของแต่ละบุคคล และการตรวจแบบหว่านแหนั้นไม่มีประโยชน์ใดๆ
กระแสสูงของการตรวจสุขภาพประจำปีเชิงพาณิชย์ ถือเป็นมายาคติใหม่เพื่อคนที่เรารัก นำเงินนั้นไปซื้อจักรยานมาถีบเล่นยังจะเกิดประโยชน์มากกว่า
ปรากฏการณ์เพื่อคนที่เรารักและตัวเองนี้ทำให้โรงพยาบาลที่เปิดบริการโปรโมชันนี้ต่างก็กระเป๋าตุงไปตามๆ กัน เป็นความสุขสำหรับทุกฝ่าย คนจ่ายเงินก็มีความสุขที่ได้ดูแลคนที่เขารัก คนที่ได้ตรวจสุขภาพก็มีความสุขกับการได้ตรวจสุขภาพ บริษัทขายน้ำยาตรวจสุขภาพก็มีความสุขจากยอดการนำเข้าที่พุ่งสูงกว่าทุกปี ส่วนผู้ที่มีความสุขที่สุดเห็นจะเป็นโรงพยาบาลที่ได้รายได้ที่เป็นกอบเป็นกำ รวมทั้งหมอพยาบาลต่างยิ้มแย้มจากส่วนแบ่งรายได้ที่ได้มา สร้างรอยยิ้มถ้วนหน้าแก่ทุกคน คนที่ยิ้มไม่ออกก็เห็นจะเป็นคนจนที่ก็อยากตรวจสุขภาพกับเขาเช่นกัน เพราะกระแสการอยากตรวจสุขภาพประจำปี ลามมาไกลถึงคนธรรมดาสามัญที่ถือบัตรทอง หรือบัตรประกันสังคมด้วย ทุกคนอยากตรวจสุขภาพ แต่ไม่มีเงินจ่าย องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหลายแห่งตั้งงบประมาณมากมายจัดให้บริษัทเอกชนมาเจาะเลือดเอกซเรย์ตรวจสุขภาพโดยไม่มีการพบแพทย์ ไม่มีการอธิบายผล นับเป็นเงินงบประมาณที่สูญเปล่าอย่างยิ่ง และชาวบ้านเองก็แทบไม่ได้ประโยชน์ใดๆ หลังการตรวจสุขภาพก็ไม่ได้มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมแต่อย่างใด
โดยหลักการการตรวจสุขภาพเป็นสิ่งที่ดี แต่คำว่าดีนั้นแปลว่ามีความพอดี เป็นทางสายกลางไม่สุดโต่งจนเกินไป การตรวจสุขภาพตามหลักวิชาการคือการตรวจตามความเสี่ยง ไม่ใช่การตรวจแบบหว่านแหให้ครบทุกเทสต์ที่ห้องแล็บทำได้
มนุษย์ไม่ใช่เครื่องจักร ระดับสารเคมีต่างๆ ในเลือดมีขึ้นมีลงจากหลายปัจจัย และตัวเลขที่เห็นเพียงครั้งเดียวแทบจะไม่สามารถบอกวินิจฉัยโรคได้ การตรวจระดับไขมันในเลือดนั้นสามารถใช้การวัดรอบเอวทดแทนได้ การตรวจตับตรวจไตตรวจปัสสาวะตรวจเอ็กซเรย์ปอดตรวจคลื่นหัวใจในคนทั่วไปมีประโยชน์น้อยมากมาก แต่หากมีความเสี่ยง เช่น ดื่มเหล้าจัด มีโรคประจำตัวเช่นเบาหวานความดัน ทำงานในที่อับอากาศถ่ายเทน้อย ทำงานในโรงพยาบาลที่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อวัณโรค การตรวจแล็ปทางห้องปฏิบัติการตามความเสี่ยงก็เป็นสิ่งที่ถูกต้อง มีความคุ้มทุน
การตรวจสุขภาพที่จำเป็น มีประโยชน์ในเชิงการป้องกันที่สำคัญที่ทุกคนที่อายุเกิน 35 ขึ้นไปควรตรวจ คือ การวัดความดันโลหิต การตรวจระดับน้ำตาลในเลือดเพื่อคัดกรองโรคเบาหวาน การชั่งน้ำหนักและวัดรอบเอว การตรวจฟันเพื่ออุดก่อนถอน และสำหรับสตรีคือการตรวจมะเร็งเต้านมด้วยตนเองและการตรวจมะเร็งปากมดลูก ราคาต้นทุนแบบเอกชนรวมไม่เกิน 400 บาท นี่คือ การตรวจร่างกายที่มีหลักฐานทางการแพทย์เชิงประจักษ์ว่ามีประโยชน์จริง ส่วนการตรวจอื่นๆ นั้น ควรตรวจตามความเสี่ยงของแต่ละบุคคล และการตรวจแบบหว่านแหนั้นไม่มีประโยชน์ใดๆ
กระแสสูงของการตรวจสุขภาพประจำปีเชิงพาณิชย์ ถือเป็นมายาคติใหม่เพื่อคนที่เรารัก นำเงินนั้นไปซื้อจักรยานมาถีบเล่นยังจะเกิดประโยชน์มากกว่า
