สธ.ห่วง เกษตรกรไทย พบเป็นโรคกระดูกและกล้ามเนื้อมากสุด 54% เล็งเปิดคลินิกสุขภาพเกษตรกรใน รพ.สต.ให้ความรู้เรื่องอันตรายจากการทำงาน และการใช้สารเคมี พร้อมบริการตรวจรักษาสุขภาพ นำร่องทั่วประเทศ จังหวัดละหนึ่งแห่งภายในปีนี้
วันนี้ (16 ก.ค.) ที่สํานักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อการเกษตร อ.ลาดบัวหลวง จ.พระนครศรีอยุธยา นายวิทยา บุรณศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวภายหลังเปิดโครงการรณรงค์ เกษตรกรปลอดโรค ปลอดภัย กายใจเป็นสุข ว่า จากข้อมูลสํานักงานสถิติแห่งชาติในปี 2554 ไทยมีประชากรอายุ 15-59 ปี และมีงานทำประมาณ 40 ล้านคน ในจำนวนนี้ทํางานในภาคเกษตรกรรมประมาณ 17 ล้านคน ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงภัยต่อสุขภาพหลายเรื่อง ทั้งจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช หรือจากท่าทางการทำงานที่ไม่ถูกต้อง การใช้เครื่องมือต่างๆ ก่อให้การบาดเจ็บจากการทำงาน เชื้อโรคที่อยู่ในไร่นา เช่น โรคฉี่หนู กระทรวงสาธารณสุข จึงมีนโยบายจัดบริการดูแลสุขภาพเป็นการเฉพาะ โดยให้โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) เปิดคลินิกสุขภาพเกษตรกร ให้บริการตรวจรักษา ส่งเสริมสุขภาพเพื่อลดความเสี่ยงอันตราย มีความปลอดภัยจากการประกอบอาชีพมากขึ้น ปีนี้นำร่องทั่วประเทศ จังหวัดละ 1 แห่ง เป็นต้นแบบ และจะขยายครอบคลุมทั่วประเทศในปี 2556
ด้าน นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมควบคุมโรค (คร.) กล่าวว่า สํานักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค รายงานว่าขณะนี้เกษตรกรไทยมีความเสี่ยงและไม่ปลอดภัยจากการทำงานเพิ่มสูงขึ้นกว่า 2 เท่าตัว จากเดิมร้อยละ 16 ในปี 2540 เป็นร้อยละ 39 ในปี 2550 จากการวิเคราะห์ผู้มาใช้บริการสถานบริการสาธารณสุขที่มีอาการของโรคและเกี่ยวข้องกับการประกอบอาชีพในปี 2554 โดยสำนักระบาดวิทยา พบว่า เป็นเกษตรกรมากถึง 1 ใน 4 และมีอาชีพรับจ้างฉีดสารเคมีกําจัดศัตรูพืชสูงถึงร้อยละ 31 โรคที่เกษตรกรป่วยสูงที่สุดร้อยละ 54 คือ โรคกระดูกและกล้ามเนื้อ พบเฉลี่ยปีละ 1,898 ราย รองลงมาคือ ถูกสัตว์กัดต่อย เฉลี่ยปีละ 1,033 ราย โรคผิวหนังเฉลี่ยปีละ 855 ราย กลุ่มพิษจากพืชเฉลี่ยปีละ 176 ราย โรคปอดและทางเดินหายใจเฉลี่ยปีละ 114 ราย พิษจากสารกําจัดแมลงศัตรูพืชเฉลี่ยปีละ 66 ราย โดยมีแนวโน้มจำนวนผู้ป่วยในแต่ละกลุ่มโรคมีมากขึ้น
“นอกจากนี้ ยังมีรายงานเกษตรกรได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุจากการทํางาน เช่น มีดบาด กระแทก หกล้ม ปีละ 3.7 ล้านคน และติดเชื้อโรคฉี่หนูจากการย่ำน้ำหรือทํางาน โดยไม่สวมใส่อุปกรณ์ป้องกันปีละ 2,600 กว่าราย หรือประมาณร้อยละ 62 ของผู้ป่วยทั้งหมดจำนวน 4,261 ราย และมีรายงานป่วยเป็นโรคเรื้อรังเพิ่มมากขึ้น ที่พบมากที่สุดคือโรคหัวใจและหลอดเลือด รองลงมาโรคเบาหวาน และโรคที่เกิดจากการสูบบุหรี่” อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าว
นพ.พรเทพ กล่าวต่อว่า ในการดำเนินงานคลินิกสุขภาพเกษตรกรใน รพ.สต.เน้นที่การให้ความรู้ในเรื่องอันตรายต่างๆ จากการทำงาน การใช้สารเคมี และการป้องกัน ประเมินความเสี่ยงที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพเนื่องมาจากการทํางาน เช่น ท่าทางการทำงาน ชั่วโมงการทำงาน การยก หรือแบกของหนัก เป็นต้น มีการตรวจเลือดหาสารกำจัดศัตรูพืช ที่ใช้กันมากคือกลุ่มออการ์โนฟอสเฟต และคาร์บาเมต ที่ตกค้างในร่างกาย เพื่อดูแลรักษาและติดตามสุขภาพต่อเนื่อง ตามสิทธิระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า
