“สมพงษ์ จิตระดับ” แฉคอร์รัปชันระบาดในสภาเด็กและเยาวชน เหตุผู้ใหญ่ปลูกฝังให้เด็กไม่ซื่อสัตย์ มองปัญหาเด็กและเยาวชน คำตอบอยู่ที่ชุมชน ชี้ผู้ใหญ่ฟังเสียงเด็กเป็น จะได้ยินเสียงเด็กเป็นเสียงดนตรี แต่ถ้าฟังไม่เป็นจะได้ยินเป็นเสียงแว้น เสียงทะเลาะ เสียงติดยา
วันนี้ (2 มี.ค.) ที่ห้องประชุม GH203 ศูนย์การประชุมนานาชาติ ไบเทค บางนา สำนักสนับสนุนสุขภาวะเด็ก เยาวชน และครอบครัว สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดเสวนาประเด็น “เด็กและเยาวชน : การพัฒนาสภาเด็กและเยาวชน และเด็กเล็กในท้องถิ่น” ภายในงานฟื้นฟูพลังชุมชนท้องถิ่นสู่การอภิวัฒน์ประเทศไทย ครั้งที่ 2 ประจำปี 2555 โดย นพ.สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ ประธานกรรมการบริหารแผน คณะที่ 4 สสส. กล่าวว่า ภาพอนาคตและทิศทางการทำงานด้านเด็กและเยาวชน ผู้ใหญ่จะต้องเปิดพื้นที่ เปิดโอกาสทางสังคมให้แก่เขาเหล่านี้ได้แสดงความสามารถของตนเองให้มาก การที่เราเห็นกลุ่มเด็กวัยรุ่นที่มาเต้นบีบอย หลายคนอาจจะมองว่าขัดหูขัดตา ซึ่งในความเป็นจริงแล้วมันคือการออกกำลังกายเป็นกีฬาอีกประเภทหนึ่งเหมือนการเล่นฟุตบอล ซึ่งก็น่าจะดีกว่าที่เขาไปเล่นเกมส์ ติดยาเสพติด หรือเป็นเด็กแว้นซ์ ณ ขณะนี้ เราต้องทุ่มทุนสนับสนุนเด็กทุกช่วงวัย โดยเริ่มตั้งแต่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่สุด เราต้องสนับสนุนพัฒนาตั้งแต่ศูนย์เด็กเล็กขึ้นมา ทั้งนี้ผมเชื่อว่าเด็กและเยาวชนรุ่นใหม่จะเป็นผู้พาเราไปได้ในอนาคต ดังนั้น ผู้ใหญ่โปรดช่วยกันเปิดพื้นที่ทางสังคม เปิดพื้นที่ทางปัญญา ให้แก่เด็กและเยาวชน
ด้าน รศ.ดร.สมพงษ์ จิตระดับ อาจารย์ประจำคณะครุสาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวระหว่างบรรยายพิเศษในหัวข้อมุมมองและกระบวนทัศน์ของผู้นำท้องถิ่นยุคใหม่ ต่อการพัฒนาสภาเด็กและเยาวชนระดับตำบล ซึ่งเป็นผลจากการวิจัยสู่การปฏิบัติรูปแบบการมีส่วนร่วมของสภาเด็กและเยาวชนในประเทศไทย ปี 2553 ว่า สิ่งสำคัญลำดับแรกเราต้องฟังเสียงเด็กให้เป็นและบริหารอย่างสร้างสรรค์ การฟังเสียงของเด็ก และทำงานร่วมกับพวกเขา มีข้อดี 2 ประการ ประการแรก คือ เด็กและเยาวชนจะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ไร้ความขัดแย้งรุนแรง เพราะเขาทำงานร่วมกันตั้งแต่เด็ก อีกประการหนึ่งคือ การทำงานกับเด็กและเยาวชน เป็นการแก้ไขปัญหาด้านเด็กและเยาวชนอย่างยั่งยืน ลดกลุ่มเสี่ยง ซึ่งเป็นต้นเหตุแห่งปัญหาของเด็กและเยาวชนลงได้
รศ.ดร.สมพงษ์ กล่าวต่อว่า ผลการดำเนินงานของสภาเด็กและเยาวชนทุกระดับ ประสบผลสำเร็จเพียง 40-50% เท่านั้น ทั้งที่สภาเด็กและเยาวชนต้องโดดเด่น เป็นอิสระ สร้างเอกลักษณ์ มีสถานที่ทำงานเป็นสัดส่วน ที่สำคัญจากการวิจัยดังกล่าว พบว่า รัฐบาลเน้นการสั่งการนโยบายไปสู่ท้องถิ่น แต่นโยบายล้มเหลวถึง 70% เนื่องจากขาดการบูรณาการคณะทำงานที่ผสมผสานระหว่างสัดส่วนของเด็ก เยาวชนและผู้ใหญ่ในการเข้าไปติดตาม ประสานงาน อำนวยความสะดวก ช่วยแก้ปัญหาต่างๆ ให้กับการดำเนินนโยบายด้านเด็กและเยาวชนในท้องถิ่น
“ปัจจุบันผู้ใหญ่มีทัศนคติต่อการทำกิจกรรมของเด็ก เยาวชน โดยยึดติดกับระเบียบราชการ การเบิกจ่ายเบี้ยประชุม เมื่อเด็กเข้าไปอยู่ในระบบเหล่านี้ ถูกหล่อหลอมวัฒนธรรมการคอร์รัปชัน เกิดความไม่ซื่อสัตย์ เช่น การเบิกค่าเดินทาง ค่าที่พัก เด็กต้องปลอมแปลงเอกสารเพื่อเบิกจ่ายเงินเต็มจำนวนตามเพดานราชการ ไม่เบิกจ่ายตามจริง ซึ่งวัฒนธรรมดังกล่าวกำลังระบาดในสภาเด็กและเยาวชนระดับท้องถิ่น เพราะผู้ใหญ่ปลูกฝังค่านิยมให้เด็กปฏิบัติตาม ส่งผลให้เด็กเขียนโครงการเพื่อของบประมาณแบบไม่โปร่งใส เขียนอย่างหนึ่ง แต่ทำจริงอีกอย่างหนึ่ง ยึดระเบียบราชการเป็นหลัก ดังนั้น ในอนาคตสังคมไทยก็จะได้เด็กที่เติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ขาดความซื่อสัตย์ ซึ่งเป็นคุณธรรมขั้นพื้นฐาน ผมขอเสนอให้ภาครัฐระดับกระทรวงจนถึงระดับท้องถิ่น อย่าเอาเงินเป็นตัวตั้ง ให้พูดคุยกับเด็กโดยเน้นกิจกรรม ฟังเสียงเด็ก และความต้องการของเด็ก ผู้ใหญ่จะต้องเป็นตัวอย่างและสอนให้เด็กจัดทำงบประมาณและเบิกจ่ายเงินอย่างโปร่งใส มีเหตุผล” รศ.ดร.สมพงษ์กล่าว
วันนี้ (2 มี.ค.) ที่ห้องประชุม GH203 ศูนย์การประชุมนานาชาติ ไบเทค บางนา สำนักสนับสนุนสุขภาวะเด็ก เยาวชน และครอบครัว สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดเสวนาประเด็น “เด็กและเยาวชน : การพัฒนาสภาเด็กและเยาวชน และเด็กเล็กในท้องถิ่น” ภายในงานฟื้นฟูพลังชุมชนท้องถิ่นสู่การอภิวัฒน์ประเทศไทย ครั้งที่ 2 ประจำปี 2555 โดย นพ.สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ ประธานกรรมการบริหารแผน คณะที่ 4 สสส. กล่าวว่า ภาพอนาคตและทิศทางการทำงานด้านเด็กและเยาวชน ผู้ใหญ่จะต้องเปิดพื้นที่ เปิดโอกาสทางสังคมให้แก่เขาเหล่านี้ได้แสดงความสามารถของตนเองให้มาก การที่เราเห็นกลุ่มเด็กวัยรุ่นที่มาเต้นบีบอย หลายคนอาจจะมองว่าขัดหูขัดตา ซึ่งในความเป็นจริงแล้วมันคือการออกกำลังกายเป็นกีฬาอีกประเภทหนึ่งเหมือนการเล่นฟุตบอล ซึ่งก็น่าจะดีกว่าที่เขาไปเล่นเกมส์ ติดยาเสพติด หรือเป็นเด็กแว้นซ์ ณ ขณะนี้ เราต้องทุ่มทุนสนับสนุนเด็กทุกช่วงวัย โดยเริ่มตั้งแต่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่สุด เราต้องสนับสนุนพัฒนาตั้งแต่ศูนย์เด็กเล็กขึ้นมา ทั้งนี้ผมเชื่อว่าเด็กและเยาวชนรุ่นใหม่จะเป็นผู้พาเราไปได้ในอนาคต ดังนั้น ผู้ใหญ่โปรดช่วยกันเปิดพื้นที่ทางสังคม เปิดพื้นที่ทางปัญญา ให้แก่เด็กและเยาวชน
ด้าน รศ.ดร.สมพงษ์ จิตระดับ อาจารย์ประจำคณะครุสาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวระหว่างบรรยายพิเศษในหัวข้อมุมมองและกระบวนทัศน์ของผู้นำท้องถิ่นยุคใหม่ ต่อการพัฒนาสภาเด็กและเยาวชนระดับตำบล ซึ่งเป็นผลจากการวิจัยสู่การปฏิบัติรูปแบบการมีส่วนร่วมของสภาเด็กและเยาวชนในประเทศไทย ปี 2553 ว่า สิ่งสำคัญลำดับแรกเราต้องฟังเสียงเด็กให้เป็นและบริหารอย่างสร้างสรรค์ การฟังเสียงของเด็ก และทำงานร่วมกับพวกเขา มีข้อดี 2 ประการ ประการแรก คือ เด็กและเยาวชนจะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ไร้ความขัดแย้งรุนแรง เพราะเขาทำงานร่วมกันตั้งแต่เด็ก อีกประการหนึ่งคือ การทำงานกับเด็กและเยาวชน เป็นการแก้ไขปัญหาด้านเด็กและเยาวชนอย่างยั่งยืน ลดกลุ่มเสี่ยง ซึ่งเป็นต้นเหตุแห่งปัญหาของเด็กและเยาวชนลงได้
รศ.ดร.สมพงษ์ กล่าวต่อว่า ผลการดำเนินงานของสภาเด็กและเยาวชนทุกระดับ ประสบผลสำเร็จเพียง 40-50% เท่านั้น ทั้งที่สภาเด็กและเยาวชนต้องโดดเด่น เป็นอิสระ สร้างเอกลักษณ์ มีสถานที่ทำงานเป็นสัดส่วน ที่สำคัญจากการวิจัยดังกล่าว พบว่า รัฐบาลเน้นการสั่งการนโยบายไปสู่ท้องถิ่น แต่นโยบายล้มเหลวถึง 70% เนื่องจากขาดการบูรณาการคณะทำงานที่ผสมผสานระหว่างสัดส่วนของเด็ก เยาวชนและผู้ใหญ่ในการเข้าไปติดตาม ประสานงาน อำนวยความสะดวก ช่วยแก้ปัญหาต่างๆ ให้กับการดำเนินนโยบายด้านเด็กและเยาวชนในท้องถิ่น
“ปัจจุบันผู้ใหญ่มีทัศนคติต่อการทำกิจกรรมของเด็ก เยาวชน โดยยึดติดกับระเบียบราชการ การเบิกจ่ายเบี้ยประชุม เมื่อเด็กเข้าไปอยู่ในระบบเหล่านี้ ถูกหล่อหลอมวัฒนธรรมการคอร์รัปชัน เกิดความไม่ซื่อสัตย์ เช่น การเบิกค่าเดินทาง ค่าที่พัก เด็กต้องปลอมแปลงเอกสารเพื่อเบิกจ่ายเงินเต็มจำนวนตามเพดานราชการ ไม่เบิกจ่ายตามจริง ซึ่งวัฒนธรรมดังกล่าวกำลังระบาดในสภาเด็กและเยาวชนระดับท้องถิ่น เพราะผู้ใหญ่ปลูกฝังค่านิยมให้เด็กปฏิบัติตาม ส่งผลให้เด็กเขียนโครงการเพื่อของบประมาณแบบไม่โปร่งใส เขียนอย่างหนึ่ง แต่ทำจริงอีกอย่างหนึ่ง ยึดระเบียบราชการเป็นหลัก ดังนั้น ในอนาคตสังคมไทยก็จะได้เด็กที่เติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ขาดความซื่อสัตย์ ซึ่งเป็นคุณธรรมขั้นพื้นฐาน ผมขอเสนอให้ภาครัฐระดับกระทรวงจนถึงระดับท้องถิ่น อย่าเอาเงินเป็นตัวตั้ง ให้พูดคุยกับเด็กโดยเน้นกิจกรรม ฟังเสียงเด็ก และความต้องการของเด็ก ผู้ใหญ่จะต้องเป็นตัวอย่างและสอนให้เด็กจัดทำงบประมาณและเบิกจ่ายเงินอย่างโปร่งใส มีเหตุผล” รศ.ดร.สมพงษ์กล่าว
