รายงานพิเศษโดย : สุกัญญา แสงงาม
“ขุมทรัพย์แม่น้ำเพชร” แหล่งเรียนรู้ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นชาวเพชรบุรี ถือว่ามีความพิเศษไม่เหมือนใคร เนื่องจากมีวัตถุโบราณอายุเก่าแก่นับพันปี ไม่ว่าจะเป็น “หม้อน้ำ” รูปสลักนกยูง ของชาวมอญ สมัยทวารวดี หรือขวานหิน เงินโบราณ อย่างเหรียญดอกไม้ เงินขด เงินอีแปะ เงินปลิง คันฉ่องสำริด สมัยราชวงศ์ถัง หม้อตาลเมืองเพชร ภาชนะดินเผา และอื่นๆ อีกมากมาย ซุกซ่อนอยู่ที่ก้นแม่น้ำเพชร บริเวณหน้าวัดมหาธาตุ
“ครูเจี๊ยบ” หรือ กิตติพงษ์ พึ่งแตง ครูสอนพลศึกษา โรงเรียนสุวรรณรังสฤษฎ์วิทยาลัย จังหวัดเพชรบุรี แจกแจงให้ฟังว่า โบราณวัตถุเหล่านี้บอกเล่าเรื่องราวความเป็นมาของคนเมืองเพชรบุรี ว่า ในอดีตบริเวณนี้เคยเป็นเมืองท่าที่รุ่งเรืองด้านการค้าขายมาตั้งแต่สมัยทวารวดี สุโขทัย อยุธยาเรื่อยมาจนถึงรัตนโกสินทร์
ครูเจี๊ยบ บอกอีกว่า สำหรับการชมขุมทรัพย์แม่น้ำเพชร สามารถชมได้ 2 บรรยากาศ หากใครชื่นชอบการผจญภัย ก็เลือก “ดำน้ำ” ซึ่งจะมีชูชีพกับหน้ากากให้ อย่างไรก็ดี ซึ่งการดำน้ำนั้น จะต้องเลือกฤดูกาลให้เหมาะสม อย่างช่วงนี้เป็นช่วงฤดูฝนจะไม่แนะนำให้ดำน้ำ เพราะน้ำขุ่นจะเห็นสมบัติล้ำค่าในแม่น้ำเพชรไม่ชัดเจน ควรมาดำน้ำในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ มีนาคม เมษายน น้ำใสจะเห็นลวดลายของโบราณวัตถุได้ชัดเจน
ทว่า หากใครว่ายน้ำไม่เป็นหรือไม่ชอบผจญภัยสามารถมาชมกรุสมบัติได้ที่บ้านของครูเจี๊ยบในวันเสาร์-อาทิตย์ นั่นเอง
ครูเจี๊ยบหนุ่มเมืองเพชรขนานแท้ เล่าที่มาของขุมทรัพย์แม่น้ำเพชร ว่า ส่วนตัวชอบศึกษาประวัติศาสตร์ ช่วงไหนว่างก็จะชวนเพื่อนไปดำน้ำงมหาของเก่า เก็บภาชนะ หม้อไห ขวานหิน เงินต่างๆ ซึ่งส่วนใหญ่จะอยู่ในสภาพแตกหัก ไม่ค่อยสมบูรณ์นัก มีไม่กี่ชิ้นที่สมบูรณ์ หลายชิ้นที่งมได้และไม่เคยเห็นมาก่อน ก็จะนำมาให้กูรูด้านประวัติศาสตร์ อย่าง อาจารย์ล้อม เพ็งแก้ว เจ้าหน้าที่ของกระทรวงวัฒนธรรม มาช่วยวิเคราะห์ว่าชิ้นไหนอยู่ยุคใด ซึ่งข้อมูลเหล่านี้ผมรวบรวมเพื่อนำไปบรรยายให้แก่นักเรียน นักศึกษา และผู้ที่สนใจ ก่อนลงดำน้ำหรือชมโบราณวัตถุที่บ้าน
“ผมจะปูพื้นความรู้ให้แก่ผู้สนใจก่อน จะได้รู้ว่าชิ้นไหนอยู่ยุคไหน มีประวัติความเป็นมา มีความสำคัญอย่างไรในยุคสมัยนั้น ที่สำคัญ การชมสมบัติโบราณเหล่านี้ผมให้จับต้องได้ หลายคนตั้งคำถามว่าไม่กลัวแตกหักเสียหายเหรอ ตอบว่า กลัวซิ แต่ส่วนใหญ่จับต้องอย่างระมัดระวังเพราะเขาคิดว่านี่ก็คือสมบัติของเขาเช่นกัน”
ครูเจี๊ยบ เล่าด้วยว่า ก่อนหน้านี้ งมโบราณวัตถุได้แล้วนำมาวางไว้ในแม่น้ำเพชร ปรากฏว่า มีคนหยิบไป ต่อมาจึงเลือกชิ้นสำคัญๆ ขึ้นมาเก็บรักษาไว้ที่บ้านแล้วเปิดให้คนดู กันถูกขโมยไปขาย
ครูเจี๊ยบ แจกแจงให้ฟังว่า สมบัติทุกชิ้นที่งมได้ ไม่เคยนำไปขาย เพราะมีเจตนาต้องการสะสมโบราณวัตถุเพื่อศึกษาค้นคว้า และจัดแสดงให้คนในท้องถิ่นได้ศึกษารากเหง้าของตัวเอง ซึ่งเรื่องราวท้องถิ่นไม่ได้ถูกบรรจุไว้ในตำราเรียน โดยโบราณวัตถุทุกชิ้นที่งมได้จะแจ้งให้วัฒนธรรมจังหวัดเพชรบุรี ส่งเจ้าหน้าที่ไปตรวจสอบทำประวัติ เพื่อเตรียมมอบเป็นสมบัติชาติต่อไป
“ปัจจุบันเพชรบุรีไม่มีพิพิธภัณฑ์ให้นำสมบัติล้ำค่าเหล่านี้ไปจัดแสดง จึงนำส่วนหนึ่งหรือชิ้นสำคัญมาไว้ที่บ้านเพื่อให้คนรุ่นหลังได้ศึกษา ผมไม่อยากให้นำไปจัดแสดงที่จังหวัดอื่นเพราะผมคิดว่าเป็นสมบัติของคนเพชร วันใดเพชรบุรีมีสถานที่ให้จัดแสดงผมยินดีส่งมอบคืนทุกชิ้น” ครูเจี๊ยบทิ้งท้าย
