แพทย์ชี้ พยาธิไช จนท.อุทยานไม่รุนแรง พร้อมแนะวิธีป้องกันตัวไม่ให้ทากกัด ด้วยการสวมถุงเท้า ย้ำ ควรแกะทากออกจากร่างกายให้ถูกทางป้องกันพิษ เตือนคนเดินป่าระวังมาลาเรีย- สครับไทฟัส
วันนี้ (1 ส.ค.) รศ.นพ.ประตาป สิงหศิวานนท์ คณะบดีคณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล และ ผศ.นพ.อุดมศักดิ์ ศิลาจำรูญ ผู้อำนวยการโรงพยาบาล รพ) .เวชศาสตร์เขตร้อน ร่วมกันให้สัมภาษณ์ กรณีที่ นายชัยวัฒน์ ลิ้มลิขิตอักษร หัวหน้าอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน จ.เพชรบุรีมีรอยทากกัดเป็นแผลจำนวนมาก และมีพยาธิไชผิวหนัง พร้อมกับให้ข้อมูลความรู้ในการป้องกันโรคที่อาจเสี่ยงกับการท่องเที่ยวป่า
โดย รศ.นพ.ประตาป กล่าวว่า จากการตรวจร่างกายเจ้าหน้าที่อุทยานฯ ที่ร่วมภารกิจในแก่งกระจานทั้งหมด 48 คน พบผู้ป่วย 2 ราย มีรอยทากกัดโดยในผู้ที่มีทากกัดทั้ง 2 รายนี้มี 1 ราย คือ หัวหน้าอุทยานฯ มีรอยพยาธิไชที่ผิวหนัง เบื้องต้นสันนิษฐานว่า เป็นพยาธิปากขอ ซึ่งพยาธิกลุ่มนี้จะชอนไชเข้าไปอยู่ตามผิวหนังชั้นหนังกำพร้า ผ่านทางรอยแผลที่ตัวทากกัด หรือรูขุมขน โดยจะไม่ชอนไชเข้าไปในเส้นเลือด โดยไม่อาจแน่ใจได้ว่า เข้าทางปากแผลที่มีทากกัดหรือเข้าทางใด อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ที่จำเป็นต้องเดินป่า หรือนักท่องเที่ยวที่ชอบการเดินป่า ควรป้องกันตัวจากทากด้วยการสวมถึงเท้า ส่วนอีกรายนั้นพบการติดเชื้อแบคทีเรียในเลือด แต่ยังไม่ทราบว่า เป็นแบคทีเรียชนิดใด คาดว่า น่าจะเกิดจากการดึงทากออกจากร่างกายขณะถูกกัด ดังนั้น แนะนำว่า หากถูกทากกัดแล้วอย่าพยายามดึง เนื่องจากจะเป็นการกระตุ้นให้ทากคายน้ำลายซึ่งมีพิษออกมาทำให้เกิดเป็นแผลตามผิวหนังและติดเชื้อได้ ทั้งนี้ควรใช้เล็บค่อยๆ แกะตรงปากทากออกมาหรือใช้วัสดุลักษณะแบนแกะตรงปากตัวทากจะปลอดภัยกว่า
ผศ.นพ.อุดมศักดิ์ กล่าวว่า ในรายที่มีพยาธิไชนั้น ไม่ได้มีอาการรุนแรง โดยพยาธิจะตายได้เอง แต่ในกรณีที่มีการติดเชื้อนั้น หากมีอาการแทรกซ้อนก็สามารถไปรักษาตัวที่ในโรงพยาบาลใกล้บ้าน ได้ ซึ่งแพทย์มักจะให้ยาปฏิชีวนะ
รศ.นพ.ประตาป กล่าวต่อว่า สำหรับโรคที่ต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษในการเดินทางเข้าป่า หลักๆได้แก่ โรคมาลาเรียหรือไข้ป่า ซึ่งในอดีตประเทศไทยเคยพบการระบาดของมาลาเรียเพียง 4 ชนิด แต่ขณะนี้พบชนิดที่ 5 เป็นมาลาเรียในลิง ช่อว่า โนลไซ (knowlasi) โดยตั้งแต่ปี 2549 ประเทศไทยพบผู้ป่วยหนึ่งราย โดยการติดเชื้อนั้นมียุงเป็นพาหะ คือไปกัดลิงที่ป่วยแล้วมากัดคน ดังนั้นการเฝ้าระวัง ก็คือ ทายากันยุง โรค สครับไทฟัส (Scrub Typhus )หรือไข้ไรอ่อน ติดต่อจากสัตว์มาสู่คนโดยการถูกตัวไรอ่อน(Chigger)ที่มีเชื้อนี้กัด โดยอาการก็อ่อนเพลีย ปวดหัว เป็นไข้ ซึ่งกรณีนี้ก็ควรป้องกันด้วยการสวมเสื้อผ้าที่มิดชิด